Kuptimet e lules së lotusit në kultura të ndryshme

Prishtinë | 09 Kor 2018 | 09:18 | Nga

Lotusi është lulja kombëtare e Indisë dhe Vietnamit për domethënien e saj kulturore, simbolikën dhe popullaritetin.

Lotusi (Nelumbo nucifera) është një lule që i përket familjes Nelumbonaceae. Ajo quhet ndryshe Lotusi i Shenjtë dhe Lotusi Indian. Në gjuhën sanskrit (indishtja e vjetër), lotusi njihet me emrat, Pundarika, Padma, Kamala, Utpala, etj.

Rrethuar nga mite dhe legjenda të ndryshme, lotusi konsiderohet hyjnor dhe një nga krijimet mistike të natyrës, që përfaqëson pastërtinë e mendjes dhe shpirtit. Në fetë dhe kulturat aziatike, sidomos në budizëm dhe hinduizmin, zambaku i ujit është mishërimi i përsosmërisë që përcakton aftësinë e shpirtit për të zgjeruar dhe për të përqafuar bukurinë e jetës me një ndërgjegje të pastër.

Lulja e lotusit hedh farat dhe lulëzon në të njëjtën kohë. Në budizëm thuhet se përfaqëson parimin e kauzës dhe efektit, ku çdo vepër ose mendim besohet të shkaktojë një efekt ose reagim, që mund të përjetohet ose në këtë jetë apo në jetën e ardhshme. Kjo lule e mrekullueshme del nga fundi i ndotur dhe i papastër i një pellgu, por ende mbetet e paprekur apo e bërë pis nga balta. Kjo cilësi unike e luleve besohet të përfaqësojë frymën e pastër, rilindjen, bukurinë, pjellorinë dhe ringjalljen.

Kuptimi i lules së lotusit në Budizëm

Image

Në vuajtje dhe në mëkate, kalojmë nëpër një mori përvojash përpara se të arrijmë ndriçimin. Thonë se zemrat tona janë si petalet e mbyllura të lotusit. Përshtypja e virtyteve budiste do të lejojë lotusin të lulëzojë me bukuri të plotë. Kjo është arsyeja pse Buda shpesh përshkruhet i ulur në një lotus. Lotus i bardhë është një pastërti e mendjes dhe një shpirti i zhvilluar. Lotusi i kuq është i pakrahasueshëm me përsosmërinë e tij dhe prandaj simbolizon vetë Budën. Lotus blu simbolizon pushtimin e shpirtit të shqisave, ndërsa ngjyra e kuqe është e lidhur me Avalokiteshvaran e mëshirshëm.

Lotusi formon parimet e Shtegut të Tetëfishtë të Budës, i cili çon në ndriçimin shpirtëror të të gjitha qenieve të gjalla, një nga mësimet më të larta të Budës. Në budizëm, është simbol i pastërtisë, besnikërisë dhe zgjimit shpirtëror. Lulja ngrihet mbi ujin me baltë, që përfaqëson aktin e ngritjes mbi të gjitha dëshirat dhe lidhjet – çelësi për arritjen e ndriçimit shpirtëror. Megjithëse lule ka rrënjën e saj në baltë, ajo rritet lart në drejtim të dritës, e cila paraqet aspiratën për t’u ngritur lart dhe për të lëvizur drejt dritës. Me fjalë të tjera, lotusi përfaqëson udhëtimin nga errësira (e përfaqësuar nga pellgja me baltë) deri në dritën e diturisë ose mençurisë. Një mantra budiste e përshkruan lotusin me Om mani padme hum.

Domethënia e lotusit në Hinduizëm

Image

Lulja e lotusit konsiderohet e shenjtë edhe në Hinduizëm. Ajo përfaqëson qendrat e energjisë në trup ose chakrat dhe personifikon bukurinë, prosperitetin, njohurinë, pjellorinë, përjetësinë dhe spiritualitetin. Lotusi është i lidhur me disa hyjnitë hindu. Për shembull, perëndeshë hindu e prosperitetit, e njohur si Lakshmi, përshkruhet gjithmonë e ulur në një lotus të lulëzuar, duke dhuruar bujarinë e saj ndaj njerëzimit. Ajo thuhet se ka lindur nga lotusi rozë. Edhe zoti Hindu i krijimit, Brahma besohet se ka dalë nga një lotus që lindi nga kërthiza e zotit Vishnu, ruajtës i botës.

Në Bhagavad Gita, cilësia e luleve të lotusit që mbetet e paprekur nga uji dhe balta e pellgut kur rritet, krahasohet me cilësinë e një personi të mençur dhe të ndiçuar shpirtërisht, i cili kryen detyrën e tij pa ndonjë interes material apo emocional. Kjo cilësi e shkëputjes bën të mundur që të mbetet e paprekur nga të gjitha kënaqësitë dhe fitimet e kësaj bote dhe të arrihet përsosmëria shpirtërore. Lulja e lotusit krahasohet me një zemër ose shpirt të palosur, e cila ka aftësinë të lulëzojë ose të zgjojë për të realizuar të vërtetën hyjnore. Kjo simbolizon udhëtimin nga errësira e injorancës në dritën ose ndriçimin shpirtëror.

Lotusi në kulturën egjiptiane

Image

Në kulturën egjiptiane, lotusi njihet me emrin Seshen. Ai përfaqëson diellin dhe rilindjen. Lulja lulëzon me lindjen e diellit dhe mbyllet kur perëndon dielli. Ajo lidhet gjithashtu me disa legjenda, të cilat përshkruajnë krijimin e diellit dhe diellit të Perëndisë ‘Aton Ra’. Sipas një legjende, dielli në të vërtetë u ngrit nga një lotus, ndërsa një tjetër legjendë pohon se një lotus doli nga oqeani i pafund, i quajtur ‘Murgesha’ dhe kur lulja lulëzoi, zbuloi perëndinë egjiptiane të diellit. Edhe perëndesha Isis besohet se ka lindur nga një lotus. Lotusi blu, sidomos, nderohet shumë në Egjipt.

Egjiptianët gjithashtu e lidhin lotusin me vdekjen. Libri Egjiptian i të Vdekurve përmend se një person i vdekur mund të shndërrohet në një lotus me ndihmën e magjive dhe sharmit që simbolizon ringjalljen dhe rilindjen. Në artin egjiptian, lotusi përshkrohet si një simbol i Egjiptit të sipërm, ndërsa bima e papirusit simbolizonte Egjiptin e poshtëm. Lotusi i ndërthurur dhe bima e papirusit u përdorën për të simbolizuar unifikimin e Egjiptit të sipërm dhe të poshtëm. Lulja e lotusit është përmendur githashtu në sistemin egjiptian të numërimit. Një lotus i vetëm përfaqëson numrin 1000, ndërsa dy lotuse nënkuptonin 2000 e kështu me radhë.

Fjalë Kryesore:

Të ngjashme