Skandaloze: Kjo është “hilja në serbisht” që Gjykata Speciale po përdor kundër krerëve të UÇK-së

Prishtinë | 15 Qer 2022 | 16:51 | Nga Ekonomia Online

Gjykata Speciale ka prodhuar një tjetër skandal të radhës me vendimin e fundit të Gjykatës Kushtetuese të saj për t’i shpallur të papranueshme ankesat e ekipeve mbrojtëse të krerëve të UÇK-së lidhur me juridiksionin e Dhomave të Specializuara dhe çështjen e “Ndërmarrjes Kriminale të Përbashkët”.

Në tentimin e saj për ta aplikuar doktrinën e “Ndërmarrjes Kriminale e Përbashkët” në procesin kundër Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit, Gjykata ka zgjedhur t’i referohet përkthimit në serbisht të Kushtetutës së Kosovës – i cili dallon nga versioni shqip, anglisht dhe turqisht i tekstit në Kushtetutë.

Këtë e ka bërë në përgjigje ndaj ankesave të ekipeve mbrojtëse, të cilat kanë argumentuar se krerëve të UÇK-së po u shkelen të drejtat themelore në procedimin penal kundër tyre, të garantuara me Kushtetutën e Kosovës dhe Konventën Evropiane për të Drejtat e Njeriut.

Sipas mbrojtjes, zbatimi i drejtpërdrejtë i të Drejtës Ndërkombëtare Zakonore, të cilën Gjykata Speciale po synon ta përdorë për ta aplikuar “Ndërmarrjen Kriminale të Përbashkët”, është në kundërshtim me Nenin 33 të Kushtetutës së Kosovës dhe Nenin 7 të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut.

Pika 1 e Nenit 33 të Kushtetutës flet për parimin e legalitetit dhe proporcionalitetit në rastet penale.

“Askush nuk mund të akuzohet ose të dënohet për asnjë vepër e cila, në momentin e kryerjes, nuk ka qenë e përcaktuar me ligj si vepër penale, me përjashtim të veprave të cilat, në kohën e kryerjes së tyre, sipas së drejtës ndërkombëtare, përbënin gjenocid, krime lufte ose krime kundër njerëzimit”, thuhet në Nenin 33.1 të Kushtetutës.

Por, një panel i Gjykatës Kushtetuese brenda Dhomave të Specializuara ka interpretuar Nenin 31 të Kushtetutës së Kosovës, duke e lexuar atë në versionin e gjuhës serbe.

E para, versioni në serbisht është “përkthim”, kjo pasi dihet botërisht se Kushtetuta është redaktuar në gjuhën angleze dhe shqipe nga ekspertë ndërkombëtarë dhe kosovarë. E dyta, versioni në serbisht është përkthim “ndryshe” dhe me kuptim tjetër nga versioni në gjuhën shqipe, angleze dhe turke. E treta, versioni në serbisht, në këtë rast të përdorur nga Gjykata, është i vetmi që shkon në dëm të të akuzuarve në Hagë.

Fillimisht, Gjykata pranoi se versioni në anglisht – “No one shall be charged or punished…” është njëlloj me versionin shqip të Nenit 33 të Kushtetutës – “Askush nuk mund të akuzohet…”. Megjithatë, kjo nuk ka mjaftuar për Gjykatën, pasi që ka gjetur se ato dallonin me versionin në serbisht – “Askush nuk deklarohet fajtor ose dënohet…” (“Niko se ne može proglasiti krivim ili kazniti…).

Sipas Gjykatës, duke qenë se sipas Nenit 7 të Kushtetutës gjuha shqipe dhe serbe janë njëlloj gjuhë zyrtare, atëherë ajo ka vendosur t’u drejtohet metodave të tjera interpretuese për të gjetur nëse Neni 33 i Kushtetutës vërtet parashikon fjalët “të akuzohet”.

Meqenëse Gjykata Kushtetuese e Kosovës në të kaluarën ka referuar jurisprudencën e Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut për të interpretuar të drejtat themelore të Kushtetueses, si dhe faktit se Konventa ka nivel kushtetues, atëherë, sipas Gjykatës Kushtetuese brenda Dhomave të Specializuara, Neni 33 i Kushtetutës duhet të interpretohet sipas interpretimit që GJEDNJ i bën Nenit 7 të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut.

“Nga kjo rrjedh se Neni 33.1 i Kushtetutës, i interpretuar në përputhje me praktikat gjyqësore të GJEDNJ-së, duhet të lexohet se i referohet të mos ‘mbahet fajtor’”, thuhet në vendimin e Gjykatës Kushtetuese në Hagë, duke vendosur kësisoj të mbështetet në versionin e gjuhës serbe.

Gjykata ka vlerësuar se Neni 33.1 i Kushtetutës duhet te interpretohet “sipas KEDNJ-se”, pra vetëm ne raste “dënimi”, dhe rrjedhimisht ka vlerësuar se versioni serb vlen më tepër se versioni shqip.

Tentativa e Gjykatës për të bindur se fjala “akuzohet” nuk ekziston në Nenin 33 të Kushtetutës del të jetë përtej absurdes, ashtu siç del të jetë edhe skandaloz vendimi i saj që versioni serb i përkthimit të këtij neni të vlejë më tepër se versioni shqip, anglisht dhe turqisht.

Të ngjashme