Kosovës i duhen politika socialdemokrate për zhvillim e punësim

Prishtinë | 22 Mar 2017 | 16:44 | Nga Jakup Krasniqi

Kosova, vetëm me një qeverisje socialdemokrate, që ligjin dhe ligjësimin e lirisë e të drejtësisë sociale e ka qëllim, mund t’i kalojë sfidat për ndërtimin e shtetit të se drejtës, të shtetit të zhvilluar ekonomik, të shtetit të drejtësisë sociale që qytetarin e sheh dhe e trajton si pronarin kryesor të vendit e jo si shërbëtor të qeveritarëve. Këtë duhet ta ndjejnë, ta duan ta shohin e ta prekin qytetaret e Kosovës, kudo ku ata punojnë e jetojnë, si në sektorin publik e po ashtu edhe në sektorin privat.

Ata, të punësuar e qytetarë të këtij vendi duhet t’i mbrojë ligji nga skllavërimi i egër. Të punësuarit nuk duhet t’i nënshtrohen e as të heshtin para shfrytëzimit të egër. Cilësia e punës, e jetës dhe e sigurisë se qytetarëve varet shumë se çfarë shteti do të ndërtojmë! Shtet për qytetarë të lirë apo shtet për sundimtarë satrap që kujdesen vetëm e vetëm për familjaret e tyre! Qeveritarët e tillë, qytetarët e Kosovës po i shohin si skllevër të urtë, që lehtë mashtrohen e më lehtë sundohen.

Sipas statistikave tona (nëse janë të sakta), Kosova ka të punësuar 347,185 të punësuar. Në vitin 2016, kanë arritur të punësohen vetëm 23,677, nuk dihet se nga dhe ku Kryeministri Mustafa i “punësoi” 40,000 punëtor?! Apo këta të koalicionit po vazhdojnë me mashtrimet e premtimet e tyre tradicionale parazgjedhore.

Këta njerëz gjatë qeverisjes se tyre kanë arritur t’ua imponojnë qytetarëve dy rrugë krejt negative për vendin e kombin, rrugën e ikjes dhe atë të mbijetesës. Me politikat e deritashme qeverisëse, njerëzit i kanë bërë që të mendojnë vetëm për mbijetesën e tyre personale e familjare apo të mendojnë e të shpresojnë për rrugën e ikjes nga Kosova, ku ata do ta gjenin sigurinë për punë e jetë.

Por, asnjëra nga to, njeriut tone nuk i garanton dinjitet, krenari, siguri e mirëqenie. Shqiptarët edhe në robëritë e gjata, kaq ngushtë nuk i kanë parë gjerat?! Njeriu ynë duhet sa më shpesh ta kujtoj urtinë popullore se “guri peshon rëndë vetëm në vendin e vet”!

Sipas statistikave, nga 347,185 të punësuarit që ka Kosova, vetëm 267.000 kanë punësim të qëndrueshëm (nëse vërtetë është i qëndrueshëm). Në Kosovë janë rreth 95.000 veta që punojnë më shumë se 50 orë në javë (ligji parasheh 40-45 orë në javë), gjë që është e ndaluar me ligj, pastaj janë edhe rreth 50.000 që punojnë rregullisht edhe të shtunave e të dielave.

Kuptohet këtu nuk janë të llogaritur të punësuarit në ekonominë in-formale, ku shfrytëzimi i tyre është shumë herë më i egër e diskriminues. Madje këta njerëz jo vetëm që kanë orar të stërzgjatur, por kanë paga tepër të vogla. Këta punëtorë mund të gjejnë mbrojtje e siguri vetëm aty ku sundon ligji e udhëhiqen nga politikat e parimet e socialdemokracisë moderne.

Sipas kësaj, del se punësim të qëndrueshëm e me orar sipas ligjeve në fuqi në Republikën tonë kanë vetëm 175.000 persona, 100.000 prej të cilëve punojnë në sektorin publik. Është interesant se edhe të punësuarit në sektorët që kanë fitime marramendëse siç janë Bankat dhe qendrat e ndryshme tregtare dhe përgjithësisht në bizneset private, të punësuarve u bëhet një shfrytëzim tepër i egër. Siç po shihet gati 200.000 të punësuar nuk kanë orar të punës të paraparë sipas Ligjit të punës.

Nga kjo del se këta punëtor nuk i mbron ligji i punës, që në fakt nuk i mbron shteti me instrumentet e krijuara enkas për ketë qëllim. Në ketë rast shtrohet pyetja: Ku është inspektorati i punës? Ke mbrojnë ata, punëtorët apo oligarkët? Ndonëse ata paguhen nga paraja publike për t’i mbrojtur të drejtat e punëtorëve.

Të gjithë e dimë se në Kosovë është shumë vështirë që të sigurohet një vend pune mbi bazën e kualifikimit, por është goxha lehtë të punësohesh nëse je familjar i qeveritarëve. Siç është rasti i familjarëve të Kryeministrit, ani pse ata kanë biznese profitabile.

Sigurisht që kjo logjikë është e shtrirë te të gjithë qeveritarët, mbase edhe të bizneset e lidhura me ta. Gjithë praktika e viteve të fundit e konfirmon ketë. Por edhe kur je me fat të mirë dhe e gjen një vend pune, mundësia është që ju keni për të punuar shtatë ditë në javë dhe më orar të zgjatur e paga tejet të ulta. Këtu është arsyeja që në Kosovë të gjithë vrapojnë të punojnë në sektorin publik e jo në atë privat.

Programi socialdemokrat i Nismës do të kujdeset që çdo familje në Kosovë të ketë së paku një të punësuar.

Nga kjo mund të kuptojmë, se partitë tona të “djathta”, numrat e punësimit i përdorin vetëm për fushata zgjedhore, por nuk kanë politika sociale për t’i mbrojtur të drejtat e punëtorëve mbi bazën e ligjeve në fuqi.

Programi socialdemokrat i Nismës ka politika të qarta sociale, të cilat politika janë e do të jenë në mbrojtje të punëtorëve dhe të kategorive të tjera në nevojë.

Dhe për ketë do të krijohet baza e nevojshme ligjore. Qytetarëve tanë, vetëm parimet dhe politikat socialdemokrate mund t’ju sigurojnë perspektivë e mirëqenie. Sigurisht që për këto politika, kërkohet një mbështetje e fuqishme e punëtorëve dhe e shtresave të mesme e të varfra të Kosovës.

Vendit tonë i mungojnë politikat e parimet e socialdemokracisë evropiane. Por, edhe socialdemokracia evropiane duhet t’ua zgjat dorën socialdemokratëve të Kosovës derisa ta kalojnë fazën e konsolidimit të tyre!

 

Fjalë Kryesore:

Të ngjashme