Ndersa per te gjitha partite qe humben, the hour of reckoning has cometh! Pra, koha per rishikim te brendshem, riprofilizim, eshte tash! Pashmangshmerisht. Dhe jo vec riprofilizim per te akomoduar klanin e radhes, por riorganizim i sinqerte, bazuar ne parime, ideologji, vizion afatgjate. Perndryshe, shperberja totale nuk eshte larg mendsh. Te fillojme nga me e vogla:

1. NISMA: ne fakt, ketu hapesira per riorganizim eshte e vogel, thuajse joekzistente. Edhe ata vete do te pajtoheshin, nese jane te sinqerte, se shuarja e tyre e teresishme eshte ne te miren e Kosoves. Ata individe te ndershem ne mesin e saj mund ta perdorin pervojen e tyre ne sherbim publik te metejshem ose gjetiu. Keta te tjeret – mire qe nuk do te jene ne sherbim publik ne cfaredo rasti.
2. AAK: te stagnosh ne 6-7 per qind me koncentrim ne 1-2 ose 3 komuna thuajse pergjate tere ekzistences si parti eshte shenja me e sakte e pamundesise per te dale jashte prizmit provincial/krahinor. E kaluara e saj dydekadeshe tashme tregon se mundesite per rritje te konsiderueshme jane mediokre. Eshte me shume parti e nje lideri i cili, pa marr parasysh meritat apo mekatet, eshte shnderruar ne mallkim te kesaj partie. Keshtu nuk ka ardhmeri per kete parti. Ose, ka ardhmeri si deri me tash – pak klientelizem, pak shantazh, pak familjarizem – por gjasat jane se me kete trend kjo parti te pasoje fatin e Nismes shume shpejt. Ndoshta si reformim partia do te mund te emeronte lidership te ri – mbase me B. Tahirin si kryetar – por kam dyshime serioze qe kjo parti te kete nje vullnet te sinqerte per ndryshim rrenjesor. Pra, ogur mjaft i erret per te ardhmen e saj.
3. LDK: per hir te pluralizmit, ruajtes se checks and balances, konsolidimit te demokracise, dhe perderisa ne skene nuk shfaqet nje parti e re qe premton rritje serioze, LDK i duhet vendit. Por (dhe kjo eshte nje POR e madhe) reformat rrenjesore dhe te sinqerta jane absolutisht me se te nevojshme. Se pari, si rrjedhoje e marrjes se pergjegjesise per vendimet e vitit te fundit (qe kulminoi me debaklin e djeshem), i tere lidershipi i partise duhet te jape doreheqje. Duhet rifreskim serioz. Por nese ne vend te I. Mustafes, A. Hotit etj., timonin tentojne ta marrin pjese e parise si A. Veliu, L. Haziri, etj., kjo do te ishte gafa trashanike e radhes per kete parti. Ata edhe do te mund ta shisnin kete nderrim lidershipi me fraza te thata si “keshilli i pergjithshem vendosi keshtu” apo “strukturat thane fjalen e tyre”, por askush me nuk u beson ketyre fjaleve. Elektorati e sheh se keto fraza pasqyrojne manipulimin e strukturave baze te partise per uzurpimin e lidershipit te saj nga klika e radhes. Keshtu partia ia siguron vetvetes minimizimin e metejshem, deri ne zhdukje. Jo. Cka duhet eshte rifreskim i radheve me njerez qe kane treguar potencial per lidership por qe nuk jane njollosur drejtperdrejt me udheheqesine momentale. Persona si L. Abdixhiku, K. Shala, A. Quni, F. Bislimi. Dhe, sa i perket te ashtuquajtures “fryme rugoviane”: kjo parti ben mire qe t’i referohet asaj si bazament nga e kaluara per te ndertuar te ardhmen, por jo si retorike boshe per te perligjur mungesen e substances se tanishme. Se perndryshe tingellon si e mbetur peng e te kaluares se lavdishme.
4. PDK: qe nga zgjedhjet e 2019-es kjo parti ka treguar qellime te sinqerta per riorganizim. Ky eshte lajm i mire. Por kriza e brendshme (krize shpirterore, identitare) si pasoje e paraburgimit te tre lidereve te saj themelues (pra, edhe J. Krasniqi), sikur i ka shtangur strukturat e saj. Vullneti per te ecur para eshte aty, por nuk eshte e qarte se si. Thuajse ndiejne keqardhje te ecin para pa K. Veselin dhe te tjeret. Por kjo duhet te behet. Kurdo qe K. Veseli dhe te tjeret te kthehen, partia mund te vendose se si t’ia bej me udheheqesi. Por deri atehere (dhe ketu mund te flasim per vite), partia duhet te emeroje liderin e ri (jo vetem ushtrues detyre) dhe udheheqesine e re. Por ne kete mes, marrja e lidershipit nga ish-komandantet si S. Lushtaku duke u thirrur ne lavdine e te kaluares do te ishte gafa katastrofale e radhes. Ky nuk eshte me disponimi i elektoratit. Keshtu do te siguroheshin ca perfitime afatshkurta te parise, por ne nje te ardhme te afert partia pashmangshmerisht do te tkurrej gati deri ne zhdukje. Do te kthehej ne parti vertet provinciale, stigme te cilen ajo e ka tejkaluar suksesshem ne te kaluaren. Dhe per me teper, partia duhet perfundimisht te distancohet nga individet me dosje kriminale, t’i margjinalizoje ata, gje qe eshte sfide serioze per te. Pra, e ardhmja e saj duhet te ndertohet mbi trashegimine e UCK-se, sigurisht, por me oferte te re. Partia duhet te shqyrtoje zyrtarizimin e E. Hoxhajt si lider, por nese e ben nje gje te tille, duhet ta beje kete me plot sinqeritet, dhe ta mbeshtese fuqishem ate. Perndryshe, njerez te tjere per lidership te cilet partia duhet te mbeshtese jane B. Hamza, M. Krasniqi, V. Idrizi, U. Ismaili. Edhe nje ide, kthimi i V. Citakut nga ShBA dhe vendosja e saj ne udheheqesi do te ishte nje freskim befasues per partine, nese ka konsensus per kete hap.

Keshtu! Fitorja e Levizjes Vetevendosje dikton rishikim thelbesor te konceptit politik, partiak e ideologjik tek ne. Dhe kjo eshte mire per demokracine tone. Nese partite humbese e luajne lojen (por me sinqertitet, jo duke hedhur hi syve) mund te perfitojne e te kthehen te fuqishme, nese jo ato zhduken. Vijne parti tjera!