Nga nëntori i këtij viti, pothuajse është e sigurt se asnjë serb i Kosovës nuk do të punojë në trurin dhe zemrën e operacionit të EULEX-it në Prishtinë.

Punonjësit e vjeter të EULEX-it të përkatësisë etnike serbe janë diskriminuar dhe shkarkuar nga deryta e tyre në EULEX për shkak se, edhe pse ata janë në dygjuhësor në gjuhën serbe dhe angleze, ata nuk kuptojnë ose nuk e flasin rrjedhshëm gjuhën shqipe.

Pasi që kanë mësuar për vendimin, të gjithë punonjësit të prekur kanë shkruar një peticion dhe e kanë dërguar atë të Shefi i EULEX-it dhe zyrave përkatëse, duke vënë në pah shqetësimet e tyre lidhur me vendimin me argumente shumë të forta kundër atij vendimi dhe pasojat që do të shkaktohen.

Pasi që kërkuan nga Shefi i Misionit të rishqyrtojë vendimin, paditësit ishin të zhgënjyer kur mësuan që ai e mbështeti diskriminimin.

Për ta bërë gjendjen edhe më të patolerueshme, kur punonjësit serbë të Kosovës kërkuan nga Misioni të zgjedhin këtë mosmarrëveshje në arbitrazh, siç parashikohet në kontratën e tyre, ai u përgjigj duke deklaruar se vendimet dhe veprimet e tij nuk mund të sfidohen nga punonjësit e saj në Kosovë. EULEX-i ka mohuar të drejtat kontraktuale të arbitrazhit duke këmbëngulur se është më i larti dhe nuk i nënshtrohet ligjeve dhe Kushtetutës së Kosovës.

Kjo është për tu mbajtur në mend dhe përkujtuar se ligjvënësit e Kosovës kanë ftuar EULEX-in që të veprojë në Kosovë si Mision për Sundimin e Ligjit.

Është e pakuptueshme se EULEX-i duhet periodikisht të shpallët në dobësinë e sundimit të ligjit në Kosovë, ndërsa kjo është, në vetvete, kryerja e diskriminimit dhe pretendon të jetë i imunizuar nga shqyrtimi gjyqësor për veprimet e saj.

Paditësit, duke e marrë çdo hap të duhur në dispozicionin e tyre tashmë kanë filluar procedurat drejt Gjykatës Kushtetuese e Kosovës duke kërkuar masë të përkohshme dhe urdhra që EULEX-i të marrë pjesë në procedurën para gjykatës së pavarur dhe arbitrazhit të paanshëm ose të humbas imunitetin e tij dhe të përballet me paditësit në gjykatat e Kosovës.

Në anën tjetër, paditësit kanë sfiduar të drejtat e Gjyqtarëve të punësuar nga EULEX-i që punojnë në Gjykatën Kushtetuese si dhe Këshilltarë të lartë juridik poashtu të punësuar nga EULEX-i për të këshilluar gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese që të marrin pjesë në vlerësimin e këtij rasti, për shkak të konflikti të qartë interesi që lind për shkak se i padituri është personi i cili është i punësuar dhe e pranon pagën e tyre.

Znj. Axelle Reiter, avokati i ankuesve e thirrur në Bar të Brukselit në Belgjikë, thotë:

“Si avokat i ankuesve, firma ime nuk gjen ndonjë kënaqësi për të theksuar që refuzimi i Misionit të përballet me një tribunal të pavarur dhe të paanshëm është veper frikacake dhe, disa mund të thonë, pasqyron njohuritë lidhur me paligjshmërinë e asaj që ka bërë.
Ky është si një shembull jashtëzakonisht i rëndë i mosndëshkimit në Kosovë që EULEX-i, (një person i arsyeshëm mund të konsiderojë disi hipokrite), nxjerr raporte të rregullta duke ndeshkuar.
Praktiken që e bëjmë ne, nga zemra e Bashkimit Europian, ne jemi të trazuar të shohim këtë Mision, një manifestim i Bashkimit Evropian, që shkel të drejtat e njeriut në këtë mënyrë.
Duke pasur parasysh EULEX dhe udhëheqësi i tij i misionit janë poashtu përgjegjës për Dhomën e Posaçme dhe atë të Prokurorëve që në të ardhmen e afërt do të fillojë punën e saj në Hagë, ne shpresojmë se Gjykata Kushtetuese do të njoh rëndësinë e sfidës që paraqet ky rast me parimin kryesor të sundimin e ligjit, kushtimisht që asnjë person apo institucion (duke përfshirë edhe atë që Dhoma e Posaçme dhe Prokurorë të Posaçem në Hagë janë pjesë e mandatit EULEX-it i vazhduar së fundmi) nuk është përtej mundësive të ligjit, dhe se gjyqtarët serbë dhe shqiptarë Kosovar në Gjykatën Kushtetuese në respekt të plotë të betimit dhe detyrës për të kërkuar respekt për dhe ndaj Kushtetutës duhet të veprojnë për të mbrojtur këto të drejta të garantuara për klientët tanë, paditësit në të njëjtin instrument”.