Stresi dhe depresioni kronik janë të lidhur

Prishtinë | 11 Mar 2021 | 16:53 | Nga Ekonomia Online

Një hormon i lidh stresin kronik dhe depresionin. Është një peptid i vogël që shkakton një seri të tërë ndryshimesh të trurit kur vuani nga stresi. Në të vërtetë, me faktorët e stresit që janë shqetësim i vazhdueshëm dhe mungesa e pushimit fizik dhe mendor, ju e shihni veten të shtyrë drejt një gjendje të lodhjes totale.

Truri juaj zotëron aftësinë mahnitëse të neuroplasticitetit. Gjithçka që ju rrethon, mënyra se si e interpretoni, çfarë ndjeni dhe çfarëdo që shqetësoheni, krijon një kaskadë të tërë ndryshimesh neurokimike në trurin tuaj. Kur jeni të stresuar, ju gradualisht ndaloni së lëshuari dopaminë. Kjo ju bën të ndiheni të paaftë dhe pa energji, duke ju bërë që të përfundoni me depresion.

Stresi i pakontrolluar mund të çojë në një çrregullim depresiv. Në të vërtetë, studimet konfirmojnë që ky është një fakt absolut. Sidoqoftë, a ka një lidhje të drejtpërdrejtë midis stresit kronik dhe depresionit? Me fjalë të tjera, nëse tani vuani nga stresi, a do të vuani nga depresioni disa muaj më vonë? Jo domosdoshmërisht.

Kjo sepse disa njerëz janë më elastik se të tjerët dhe ndër të tjera gjenetika juaj vepron si një lloj filtri mbrojtës. Kjo do të thotë që konsumimi psikologjik nuk përkeqësohet. Sidoqoftë, vlen të përmendet se Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) sugjeron që pothuajse 10% e popullsisë vuan nga një çrregullim depresioni për shkak të stresit.

Stresi kronik dhe depresioni, armiqtë e trurit

Michio Kaku, fizikanti i famshëm amerikan dhe popullarizuesi i shkencës, shprehet se truri juaj është artefakti më kompleks në të gjithë universin. Në të vërtetë, ato njëqind miliardë neurone në trurin tuaj që janë të lidhur me njëri-tjetrin krijojnë anatominë e tyre, bazuar në atë që bëni çdo ditë. Në fakt, gjithçka që bëni, gjithçka që mendoni, pikëpamja juaj personale dhe aftësitë tuaja, shkojnë drejt formësimit të trurit tuaj në një mënyrë unike.

Sidoqoftë, jo gjithçka që përjetoni ose bëni funksionon gjithnjë në favorin tuaj. Për shembull, shoqëria jonë ka normalizuar plotësisht stresin. Prandaj, ju keni tendencë ta vuani atë pa e kuptuar se si e ndryshon strukturën e trurit tuaj. Në fakt, studimet e kryera në Universitetin e Pekinit, Kinë, deklarojnë se stresi kronik është një nga armiqtë më të mëdhenj të trurit.

Kur vuani nga stresi, strukturat si hipokampusi juaj ose lëvorja paraballore humbasin vëllimin. Kjo bën që ju ta keni të vështirë të merrni vendime, të përqendroheni ose të mbani mend gjëra të përditshme. Për më tepër, ekziston një marrëdhënie e rëndësishme midis stresit kronik dhe depresionit.

Qendra e vetvetes

Ekzistenca e qendrës së vetvetes në tru ndihmon në kuptimin e lidhjes midis stresit kronik dhe depresionit. Qendra e vetvetes është një grup neuronesh të vendosura në korteksin medial paraballor. Ata janë vendimtar në identifikimin e pranisë së ndonjë çrregullimi depresiv. Njihet si qendra e vetvetes sepse mendja juaj mendon për veten e saj.

Kjo zonë e trurit regjistron të gjitha planet, shqetësimet, atë që keni bërë, atë që duhet të bëni; gjithçka në lidhje me “ju”. Kur kaloni një periudhë stresuese, kjo zonë është shumë aktive. Kjo sepse vazhdoni të shqetësoheni dhe fiksoheni, duke ushqyer ankth. Nëse nuk merreni siç duhet me këtë stres, ka të ngjarë të përjetoni simptomat e para të depresionit në rreth tre deri në gjashtë muaj. Në të vërtetë, skanimet me MRI të njerëzve me depresion tregojnë hiperaktivitet në korteksin medial paraballor.

Dopamina, çelësi i stresit kronik dhe depresionit

Arsyeja për të cilën stresi kronik dhe depresioni janë kaq të lidhura ngushtë qëndron në hormonin kortikotropinë (CRH). Sekuenca e mëposhtme e shpjegon atë:

Në kohë stresi, truri juaj e prodhon këtë hormon. Ai favorizon prodhimin e dopaminës.

Dopamina arrin në bërthamën e akumbensit. Ky rajon ndërmjetëson sjelljen dhe energjinë tuaj motivuese. Lloji që ju lejon të arrini qëllimet tuaja të përditshme.

Nëse stresi juaj vazhdon për një periudhë kohe, gjërat ndryshojnë. Në fakt, dopamina ndalon së çliruari. Prandaj, truri juaj vuan nga një deficit i këtij neurotransmetuesi të rëndësishëm. Si pasojë, ndiheni të dëshpëruar dhe humbni motivimin tuaj.

Sidoqoftë, siç e theksuam më herët, jo të gjithë ata që vuajnë nga stresi kronik do të përfundojnë me depresion. Kjo sepse disa faktorë gjenetikë, si dhe qëndrueshmëria, e parandalojnë këtë të ndodhë. Është e rëndësishme të mbani mend se stresi gjeneron ndryshime organike në trupin tuaj, të cilat mund të dëmtojnë shëndetin tuaj.

Periudhat e shkurtra të stresit zakonisht janë normale. Si pasojë, është më mirë të përpiqesh ta kufizosh atë, ta kanalizosh dhe ta përdorësh në avantazhin tënd. Sepse sigurisht që nuk doni që ai të marrë përsipër dhe të çojë në një gjendje depresioni.

Fjalë Kryesore:

Të ngjashme