Raporti i Progresit për Kosovën i publikuar ditë më parë flet edhe për nivelin lokal. Lidhur me këtë Instituti Kosovar për Qeverisje Lokale (KLGI) ka xjerrë thekse në fushën e qeverisjes lokale dhe administrimit publik, duke konkluduar se pavarësisht progresit, qeverisja lokale vazhdon të jetë e fragmentuar.
Politizimi i vazhdueshëm i administratës publike, mbetet një shqetësim serioz, vlerëson Instituti KLGI.
Ky institut jep edhe rekomandimet për një administratë më të strukturuar e qeverisje më të mirë në nivelin lokal.
Qeverisja Lokale
Sipas Institutit KLGI, progres është bërë edhe në qeverisjen lokale, veçanërisht në marrëdhëniet mes qendres dhe pushtetit lokal, duke përfshirë komunat me shumicë serbe në veri.
Ka pasur edhe më tej përmirësim në përputhshmëri komunale me Ligjin për Vetëqeverisjen Lokale. Ministria e Administrimit të Pushtetit Lokal ka udhëhequr hartimin dhe zbatimin e planeve komunale lidhur me detyrimet lidhur me BE për 38 komuna.
Miratimi i Ligjit për Regjistrimin e Popullsisë për komunat me shumicë serbe në veri ka qenë e shtyrë për shkak të mungesës së mbështetjes të nivelit qendror dhe lokal.
Organet legjislative dhe ekzekutivi i komunave duhet të vazhdojë të rrisin transparencën dhe llogaridhënien e tyre publike, dhe kuvendet komunale duhet të forcojnë rolin e tyre mbikëqyrës, raporton Ekonomia Online.
“Me 38 komuna, një numër i madh duke pasur parasysh madhësinë e Kosovës, duhet të ndërmerren hapa për të racionalizuar qeverisjen lokale, me qëllim të inkurajimit të shpërndarjes efikase dhe demokratike të shërbimit dhe forcimin e qeverisjes të përgjegjshme”.
Gjatë vitit 2015, gjashtë komuna, duke përfshirë edhe katër komunat veriore, nuk arritën të miratojnë buxhetet e tyre 2016 brenda limiteve të përcaktuara nga Ministria e Financave. Në vend të kësaj, komunat në veri miratuan buxhetet e tyre në përputhje me kuadrin ligjor vetëm në shkurt të vitit 2016, kur ata morën garanci për një rritje gjatë rishikimit të buxhetit në mes të vitit 2016.
Agjencia Kundër Korrupsionit ka gjetur 1 552 zyrtarë që mbajnë dy ose më shumë poste, shumica trajtohen në nivelin lokal duke krijuar kështu situatën e një konflikti të mundshëm interesi. Në vitin 2015, AKK kishte trajtuar 112 raste për parandalimin e korrupsionit në prokurimin publik dhe lëshoi 81 opinione, nga të cilat vetëm 7 nuk janë marrë parasysh.
Zbatimi i dobët i projekteve të financuara nga donatorët thekson mangësitë institucionale dhe kapacitetet në nivel qendror dhe lokal.
Administrimi Publik
Në këtë aspekt Instituti KLGI thekson se ka një nivel të përgatitjes në fushën e reformës së administratës publike. Progres i mirë i cili përfshinë miratimin e një strategjie gjithëpërfshirëse publike të menaxhimit financiar dhe të ligjit për procedurat e përgjithshme administrative. Politizimi i vazhdueshëm i administratës publike, mbetet një shqetësim serioz.
Organizimi i administratës shtetërore është e fragmentuar dhe nuk siguron linjat efektive të llogaridhënies, dhe e përbashkët përgjegjësive të agjencive qeveritare duhet rritur.
Rekomandimet e institucioneve mbikëqyrëse duhet të ndiqen, për të siguruar përmirësim në qeverisje dhe llogaridhënie. Megjithatë, Kosova nuk ka adresuar rekomandimet e Komisionit në fushën e llogaridhënies. Rekrutimi jo i bazuar në meritë vazhdon të ndikojë negativisht në efektivitetin, efikasitetin dhe pavarësinë profesionale të administratës publike.
Raportet e para të monitorimit për zbatimin e paketës së reformës së administratës publike tregojnë vonesa të konsiderueshme.
Gjithashtu, ka shqetësime serioze në lidhje me qëndrueshmërinë financiare të reformave. Duke parë agjendën ambicioze të reformave të Kosovës, vazhdimi i angazhimit të fortë politik është thelbësor për të siguruar zbatimin e tij.
Në vitin e ardhshëm, Kosova duhet në veçanti të bëjë:
Shqyrtimi i të gjitha organeve te pavarura dhe të fillojnë zbatimin e rekomandimeve të rishikimit me qëllim për të rritur llogaridhënien, të eliminojë kompetenca të mbivendosura dhe të sigurojë një administratë publike më të strukturuar;
Duhet siguruar se paketa e planifikuar legjislative që mbulon shërbimin civil, pagat dhe organizimi i administratës shtetërore është i përgatitur në mënyrë të koordinuar në një proces gjithëpërfshirës dhe të bazuara në dëshmi, në bazë të shënimeve të miratuara në nivelin qeverisës.