Librat e historisë janë plot me tregime që ndonjëherë janë të vështira për t’u besuar, por nuk duhet të mbështetemi vetëm në fjalët që njerëzit kanë shkruar apo thënë për të përshkruar ngjarjet e kaluara, të paktën kur është fjala për 150 vitet e fundit.

Për fat të mirë, historia është dokumentuar edhe në shumë foto që përshkruajnë momente të ndryshme.

Këto momente jo vetëm që tregojnë histori të plota, por edhe vërtetojnë ekzistencën e ngjarjeve të ndryshme që, nëse nuk fotografoheshin, mund të fshiheshin nga faqet e historisë.

Këtu janë 14 ngjarje dhe momente nga historia të kapura me kamera:

1. Anija e pasagjerëve “St. Louis” me rreth 900 refugjatë hebrenj nga Gjermania (1939) – Anija duke u përpjekur të ndalonte në portin e Havanës në Kubë, por hyrja e saj në vend u refuzua. U refuzua gjithashtu hyrja në Shtetet e Bashkuara dhe Kanada. Anija pastaj u kthye në Evropë dhe shumica e refugjatëve në bord përfundimisht zbritën në Holandë, Francë, Belgjikë dhe Angli, por rreth një e katërta e tyre vdiqën në kampet e vdekjes.

2. Një inxhinier amerikan në makinën që shpiku (1907) – John Walter Christie është i njohur për shpikjen e një sistemi të rafteve të makinave, më vonë i përdorur në disa prej tankeve dhe automjeteve të blinduara që morën pjesë në Luftën e Dytë Botërore.

3. Gratë luftëtare në një trajnim të organizuar në xhungël, Hao-Hao (1948) – Fotoja është marrë për revistën “Life” gjatë Luftës së Parë Indo-Kineze, kur këto gra formuan një njësi për për të luftuar në xhungël. Ata praktikonin me shtiza dhe shpata, si dhe me pushkë.

4. Khevsurs Warriors nga Gjeorgjia (1914) – Kur shpërtheu Lufta e Parë Botërore, u deshën muaj që lajmi të arrinte në zona të largëta dhe kur arritën në Gjeorgjinë verilindore, luftëtarët nga provincat Khevsur i hipën kuajve për në qytetin e Tbilisit për të vullnetarizuar dhe për të mbrojtur atdheun e tyre.

5. Një ushtar rus duke shfrytëzuar fuqinë e tij në Gjermani (1945) – Pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, shumë ushtarë rusë shfrytëzuan fuqinë e tyre dhe “ngacmuan” shtetasit gjermanë. Fotoja tregon një ushtar rus që përpiqet të vjedhë një biçikletë nga një grua gjermane, por ky është një shembull i vogël i tmerreve që ushtarët rusë do të shkaktojnë në vend për tre vitet e ardhshme. Ushtarët vlerësohet të kenë përdhunuar 2 milionë gra gjermane.

6. Anëtarët e një fisi afrikan në një konkurs ndërkombëtar të harkut dhe shigjetave në St Louis, SHBA (1904) – Panairi Botëror i mbajtur në Shtetet e Bashkuara gjatë atyre viteve përkoi me Lojërat Olimpike dhe shkencëtarët e panë atë si një mundësi për të provuar epërsinë e të bardhëve ndaj racave të tjera. Fatkeqësisht për ta, kandidatët që sollën nga kontinente të tjera, si Azia dhe Afrika, ndonjëherë refuzuan të merrnin pjesë dhe herë të tjera thjesht nuk i kuptonin rregullat e lojrave.

7. Katër modele që shfaqin modele të ndryshme të pizhameve (1930) – Kjo është pikërisht koha kur stilistët e veshjeve në SHBA filluan të guxonin t’i lejonin gratë të zbulonin më shumë trupat e tyre dhe pizhamat tradicionale i dhanë rrugë versioneve të tjera, më liberale.

8. Njerëzit ngjiten në piramidë në Giza (1890) – Në të kaluarën, turistët mund të ngjiteshin në piramidat në Giza me udhëzues që i inkurajonin të merrnin një copë gur si një suvenir. Në vitet 1980, Egjipti e kundërshtoi këtë praktikë dhe e ndaloi atë nga shqetësimi për integritetin e strukturave të shkatërruara, por nëse paguani njerëzit e duhur, është ende e mundur të bëhet kështu.

9. Luftëtarët zulu nga Zululandi, Afrika e Jugut, me armët e tyre (1879) – Kur Britania filloi të marrë kontrollin e territorit në Afrikën e Jugut, Zulu doli për të luftuar kundër tyre në disa beteja, duke përdorur armë primitive dhe mburoja të dobëta kundër ushtarëve të armatosur me pushkë. Në numër ata ishin më shumë se britanikët në një raport prej 30:1, por ata duhej të luftonin për t’i goditur ata dhe madje edhe kur arritën të merrnin armë britanike, luftëtarët e Zulu nuk ishin në gjendje t’i përdorin siç duhet. Gjatë pesë muajve të luftës, ata humbën rreth 7 000 vetë, ndërsa britanikët humbën rreth 2 000.

10. Vajzat japoneze që kujdesen për vëllezërit e motrat e tyre më të vegjël (1901) – Edhe sot, në zonat tradicionale të Japonisë është e zakonshme që vajzat të kujdesen për vëllezërit e motrat e tyre më të vegjël përpara se të jenë gati të kenë vetë fëmijë. Kjo është një traditë që praktikohet në mbarë botën midis familjeve të varfra, në të cilat prindërit duhet të punojnë gjatë gjithë ditës për të mbështetur dhe ushqyer familjen.

11. Vagonat e heqjes së borës në Nju Jork (fundi i shekullit të XIX) – Njëqind vjet më parë, e vetmja mënyrë për të pastruar rrugët e bllokuara me dëborë ishte me ndihmën e mijëra njerëzve që punonin në vagonët e heqjes së borës.

12. “Autobus” i tërhequr me kuaj (1882) – Para shpikjes së autobuzit dhe tramvajit dhe para se të fillonin makinat kudo, shumë qytete në Evropë dhe në SHBA përdorën kuaj për të transportuar automjete të ngjashme me një autobus dykatësh, i cili ishte shumë efektiv për disa dekada derisa motori të zëvendësonte kafshët.

13. Anëtarët e organizatës kriminale Yakuza dhe gratë e tyre (1960) – Për t’u pranuar në Yakuza, një organizatë kriminale shekullore nga Japonia, anëtarët duhet të dekoronin trupat e tyre me tatuazhe, ashtu si edhe gratë e tyre. Sot vlerësohet të jenë rreth 100 000 Yakuza aktivë në mbarë botën.

14. “Disco Granny” (1978)