Ish-punonjësja dhe sinjalizuesja e Facebook, Frances Haugen, do t’i kërkojë Kongresit amerikan të martën të rregullojë gjigantin e mediave sociale, të cilën ajo planifikon ta krahasojë me kompanitë e duhanit që për dekada mohuan se pirja e duhanit dëmton shëndetin, sipas dëshmisë së përgatitur të parë nga Reuters.

“Kur kuptuam se kompanitë e duhanit po fshihnin dëmet që shkaktonte, qeveria ndërmori veprime. Kur kuptuam se makinat ishin më të sigurta me rripa sigurimi, qeveria ndërmori veprim,” thuhet në dëshminë me shkrim të Haugen që do t’i dorëzohet një nënkomiteti të Tregtisë së Senatit.

Haugen do t’i tregojë panelit se drejtuesit e Facebook rregullisht zgjedhin fitime mbi sigurinë e përdoruesit.

“Udhëheqja e kompanisë di mënyra për t’i bërë Facebook dhe Instagram më të sigurt dhe nuk do të bëjë ndryshimet e nevojshme sepse ata kanë vënë fitimet e tyre të mëdha para njerëzve. Veprimet e Kongresit janë të nevojshme,” do të thotë ajo. “Për sa kohë që Facebook po funksionon në errësirë, nuk i jep llogari askujt. Dhe do të vazhdojë të bëjë zgjedhje që shkojnë kundër së mirës së përbashkët.”

Haugen, e cila punoi si menaxhere produkti në Facebook, u shfaq dje në emisionin e CBS “60 Minuta”, ku zbuloi identitetin e saj si sinjalizuese, e cila siguroi dokumente të përdorura në një hetim të Wall Street Journal dhe të një dëgjimi në Senat mbi atë se si Instagram shkakton probleme mentale te vajzat adoleshente.

Zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë Jen Psaki tha se komentet e Haugen në “60 Minuta” ishin “të fundit në një seri zbulimesh në lidhje me platformat e mediave sociale që bëjnë të qartë se vetë-rregullimi nuk po funksionon”. Facebook nuk iu përgjigj kërkesës për koment.

Haugen shtoi se “dizajni i mbyllur i Facebook do të thotë se nuk ka mbikëqyrje – edhe nga Bordi i tij Mbikëqyrës, i cili është po aq i verbër sa publiku.”

Kjo e bën të pamundur që rregullatorët të shërbejnë si kontroll, shtoi ajo.

“Kjo paaftësi për të parë në sistemet aktuale të Facebook dhe për të konfirmuar se sistemet e Facebook funksionojnë ashtu siç thonë ata është si Departamenti i Transportit që rregullon makinat duke i parë ato të lëvizin nëpër autostradë,” thuhet në dëshminë e saj. “Imagjinoni nëse asnjë rregullator nuk mund të hipë në një makinë, të pompojë rrotat e tij, të përplasë një makinë, apo edhe të dijë se rripat e sigurimit mund të ekzistojnë.”

Shkrimet e gazetës, bazuar në prezantimet dhe email-et e brendshëm në Facebook, treguan se kompania kontribuoi në rritjen e polarizimit në internet kur bëri ndryshime në algoritmin e saj të përmbajtjes; nuk arriti të ndërmarrë hapa për të zvogëluar hezitimin e vaksinave; dhe ishte i vetëdijshëm se Instagrami dëmtoi shëndetin mendor të vajzave adoleshente.

Haugen tha se Facebook kishte bërë shumë pak për të parandaluar që platforma e tij të përdorej nga njerëzit që planifikonin dhunë.

“Rezultati ka qenë një sistem që përforcon ndarjen, ekstremizmi dhe polarizimi – dhe minimi i shoqërive në të gjithë botën. Në disa raste, kjo bisedë e rrezikshme në internet ka çuar në dhunë aktuale që dëmton dhe madje vret njerëz”, tha ajo.

Facebook u përdor nga njerëzit që planifikonin vrasje masive në Mianmar dhe sulmin e 6 janarit në Kapitol nga mbështetësit e presidentit të atëhershëm Donald Trump, të vendosur për të hedhur rezultatet e zgjedhjeve të vitit 2020.

Ajo tha se theksi i Facebook mbi fitimet gjithashtu bëri që ai të bënte shumë pak për të mbrojtur vajzat adoleshente nga urrejtja ndaj vetes e ushqyer në veçanti nga Instagrami.