Vendimi i Këshillit të Evropës për të shtyrë vendimin për hapjen e negociatave me Shqipërinë pas një viti, u kritikua nga opozita dhe analistë shqiptarë.
Qeveria e Shqipërisë e vlerësoi si arritje të suksesshme propozimin për rishikim të hapjes së negociatave në qershor të vitit tjetër.
“Data për çeljen e negociatave në Këshillin e shteteve anëtare të BE-së nuk është asnjëherë imediate. Vendosja më në fund e datës në 12 muaj nga sot, si dhe drita jeshile për të nisur përgatitjet për negociatat me Komisionin Evropian është absolutisht një zgjidhje optimale kompromisi, e cila e blindon përfundimisht perspektivën e anëtarësimit të Shqipërisë”, tha kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama.
Megjithatë, kryetari i Partisë Demokratike të Shqipërisë Lulzim Basha tha se “mos-hapja e negociatave është një lajm i keq dhe i hidhur, një realitet i dhimbshëm për të gjithë shqiptarët dhe perspektivën evropiane të vendit”.
Opinionisti nga Shqipëria, Armand Shkullaku, thotë se shtyrja për vendimin për hapjen e negociatave pas një viti dhe organizimit të konferencës ndërqeveritare në fund të vitit 2019, nuk mund të konsiderohet një sukses për vendin.
Sipas tij, Tirana zyrtare shpresonte të merrte hapjen e negociatave këtë qershor dhe “për këtë loboi fuqishëm në kancelaritë evropiane, dhe në fund arriti të shmangë një refuzim (që ishte një version pas kundërshtimeve nga Holanda, Franca dhe Danimarka), duke parë si dritë në fund të tunelit qershorin e ardhshëm”.
“Premtimi për hapjen e negociatave pas një viti, më shumë se sa vlerësim për ecurinë e reformave në Shqipëri, përbën një zgjidhje diplomatike për të mos dekurajuar përpjekjet e Tiranës dhe Shkupit në rrugën që kanë nisur. Ky premtim gjithashtu është edhe një lloj mbështetje për vetë politikat e zgjerimit të BE dhe shmang zhvlerësimin de jure që do t’i bëhej raportit të Komisionit Evropian, i cili dha miratimin e tij për hapjen e negociatave me Shqipërinë”, thotë ai.
Shkullaku thotë se Shqipëria sot gjendet përsëri në një provë njëvjeçare, pasi edhe vendimi i qershorit 2019 do të jetë në varësi të progresit të bërë. Gjatë kësaj periudhe, Komisioni Evropian pritet të hartojë një tjetër raport dhe kushtet që janë përpara Shqipërisë, që nga krijimi i institucioneve të pavarura të drejtësisë e deri tek lufta kundër krimit dhe korrupsionit, mbeten përsëri sfiduese.
“Me pak fjalë, dera për anëtarësimin e Shqipërisë në BE, mbetet përsëri e mbyllur, të paktën deri në qershor 2019-s, por anëtarësimi mbetet një ofertë, nëse vendi bën progres me reformat. Ky ishte pak a shumë qëndrimi i ministrave të BE”, shprehet Shkullaku.
Shkullaku citon ministrin e Jashtëm holandez, Stef Blok, i cili tha se “Shqipëria duhet të tregojë një historik të besueshëm si në përmirësimin e shtetit të së drejtës, ashtu dhe në luftën kundër krimit të organizuar. Ne do ta shohim me vëmendje raportin e Komisionit vitin e ardhshëm për të gjykuar nëse arrijmë ta identifikojmë këtë progres”, duke thënë se vendimi i Këshillit për shtyrjen e hapjes së negociatave qershorin e ardhshëm nuk ka asnjë paragraf që të lexohet si sukses.
“I vetmi sukses, nëse do të shihej me sytë e qeverisë në Tiranë, është fakti që Shqipëria nuk mori një refuzim të prerë dhe se fati i saj nuk u nda nga ai i Maqedonisë fqinje”, thotë Shkullaku.
Vendet anëtare të Bashkimit Evropian janë pajtuar të rishikojnë hapjen e negociatat për anëtarësimin e Shqipërisë në familjen evropiane në qershor të vitit 2019, edhe pse pritej që këto të fillonin në qershor të këtij viti.
Bashkimi Evropian për momentin ka 28 vende anëtare, megjithëse Britania pritet të largohet në mars të vitit 2019.
Vendet e Ballkanit Perëndimor, përfshirë Shqipërinë, e cila është anëtare e NATO-s që nga viti 2009, aspirojnë të bëhen pjesë e BE-së, por atyre u janë kërkuar reforma të thella për të arritur të hyjnë në familjen evropiane.