Polonia rrëzoi dronë në hapësirën e saj ajrore të mërkurën me mbështetjen e avionëve ushtarakë nga aleatët e saj të NATO-s, hera e parë që një anëtar i aleancës ushtarake perëndimore dihet se ka qëlluar gjatë luftës së Rusisë në Ukrainë.

Kryeministri polak Donald Tusk i tha parlamentit se kjo ishte “më afër konfliktit të hapur që nga Lufta e Dytë Botërore”, megjithëse tha gjithashtu se “nuk kishte arsye të besonte se jemi në prag të luftës”.

Moska mohoi përgjegjësinë për incidentin, me një diplomat të lartë në Poloni që tha se dronët kishin ardhur nga drejtimi i Ukrainës, raporton Reuters.

Udhëheqësit evropianë, të cilët kohët e fundit janë përpjekur ta bindin Presidentin e SHBA-së, Donald Trump, t’u bashkohet atyre në shtrëngimin e sanksioneve ndaj Rusisë dhe rritjen e mbështetjes për Kievin, thanë se kjo justifikonte një përgjigje kolektive. Nuk pati asnjë reagim të menjëhershëm nga Uashingtoni.

Polonia tha se 19 objekte kishin hyrë në hapësirën e saj ajrore gjatë një sulmi të madh ajror rus ndaj Ukrainës dhe se kishte rrëzuar ato që përbënin kërcënim. Tusk e quajti incidentin një “provokim në shkallë të gjerë” dhe tha se kishte aktivizuar Nenin Katër të traktatit të NATO-s, sipas të cilit anëtarët e aleancës mund të kërkojnë konsultime me aleatët e tyre.

Një zëdhënës i NATO-s tha se shefi i NATO-s, Mark Rutte, ishte në kontakt me udhëheqjen polake dhe aleanca po konsultohej ngushtë me Poloninë.

Një burim tha se NATO nuk po e trajtonte incidentin si një sulm, por si një ndërhyrje të qëllimshme. Avionët luftarakë polakë F-16, F-35 holandezë, aeroplanët italianë të mbikëqyrjes AWACS dhe avionë furnizimi me karburant në ajër të operuar së bashku nga NATO ishin të përfshirë në operacionin e natës, sipas burimit.

Andrey Ordash, i ngarkuari me punë i Rusisë në Poloni, u citua nga agjencia shtetërore e lajmeve RIA duke i quajtur akuzat për një ndërhyrje “të pabaza” dhe tha se Polonia nuk kishte dhënë asnjë provë se dronët e rrëzuar ishin me origjinë ruse.

Kremlini refuzoi të komentojë drejtpërdrejt mbi rrëzimin e dronëve, por zëdhënësi Dmitry Peskov tha:

“Udhëheqja e BE-së dhe NATO-s e akuzon Rusinë për provokime çdo ditë. Shumicën e kohës, pa u përpjekur as të paraqesë të paktën ndonjë lloj argumenti.”

Gjatë incidentit, Komanda Operacionale e Forcave të Armatosura Polake u bëri thirrje banorëve të qëndrojnë në shtëpi, me tre rajone lindore në rrezik të veçantë.

Disa aeroporte polake u mbyllën përkohësisht, përfshirë një që është përdorur si pika kryesore e hyrjes për zyrtarët perëndimorë dhe furnizimet që udhëtojnë drejt Ukrainës nëpërmjet tokës.

Rutte i NATO-s tha se një vlerësim i plotë i incidentit nuk ishte bërë ende, por shtoi se, “pavarësisht nëse ishte i qëllimshëm apo jo, është absolutisht i pamatur, është absolutisht i rrezikshëm”.

Pika 1 nga 8 Një oficer policie polak qëndron pranë një fragmenti të një mjeti ajror pa pilot (UAV), pasi dronët rusë shkelën hapësirën ajrore polake gjatë një sulmi ndaj Ukrainës dhe disa u rrëzuan nga Polonia, në Czesniki, Voivodeship Lublin, Poloni. nëpërmjet Polsat News

[1/8] Një oficer policie polak qëndron pranë një fragmenti të një mjeti ajror pa pilot (UAV), pasi dronët rusë shkelën hapësirën ajrore polake gjatë një sulmi ndaj Ukrainës dhe disa u rrëzuan nga Polonia, në Czesniki, Voivodeship Lublin, Poloni. nëpërmjet Polsat News Blerje të Drejtave të Licencimit, hap një skedë të re.

Vendet që kufizohen me Ukrainën kanë raportuar herë pas here që raketa ose dronë rusë kanë hyrë në hapësirën e tyre ajrore në të kaluarën gjatë luftës, por jo në një shkallë kaq të madhe, dhe nuk dihet nëse i kanë rrëzuar ato. Dy persona u vranë në Poloni në vitin 2022 nga një raketë mbrojtëse ajrore ukrainase që humbi rrugën.

Pamjet e Reuters treguan një njollë të nxirë në një fushë kafe në Poloninë juglindore, ku ranë dronët.

Që nga krijimi i NATO-s në vitin 1949, Neni 4 është përdorur shtatë herë, së fundmi në shkurt 2022 pas pushtimit të Ukrainës nga Rusia.

 “Lufta e Rusisë po përshkallëzohet, nuk po mbaron. Ne duhet të rrisim koston ndaj Moskës, të forcojmë mbështetjen për Ukrainën dhe të investojmë në mbrojtjen e Evropës”, ​​tha diplomatja më e lartë e BE-së, Kaja Kallas.

Indikacionet e hershme sugjeronin se hyrja e dronëve rusë në hapësirën ajrore evropiane ishte e qëllimshme, jo aksidentale, shtoi ajo në postimin e saj në X.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskiy tha se Rusia përdori 415 dronë dhe 40 raketa në sulmet ndaj Ukrainës gjatë natës, duke shtuar se të paktën tetë dronë të prodhuar në Iran ishin drejtuar drejt Polonisë.

“Një precedent jashtëzakonisht i rrezikshëm për Evropën”, tha ai. “Nevojitet një përgjigje e fortë – dhe kjo mund të jetë vetëm një përgjigje e përbashkët nga të gjithë partnerët: Ukraina, Polonia, të gjithë evropianët, Shtetet e Bashkuara.”

Rusia ka thënë prej kohësh se nuk ka ndërmend të nxisë një luftë me NATO-n dhe se vendet e Evropës Perëndimore që sugjerojnë se ajo përbën një kërcënim po përpiqen të përkeqësojnë marrëdhëniet.

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, bëri thirrje për më shumë sanksione ndaj Rusisë dhe tha se BE-ja po përgatiste sanksione ndaj anijeve cisterna të “flotës në hije” që transportojnë naftën e saj dhe vendeve të treta që e blejnë atë.

Trump, i cili e priti ngrohtësisht Putinin në Alaska në një samit në gusht, tha gjatë fundjavës se ishte gati të kalonte në një fazë të dytë të sanksioneve ndaj Rusisë pas muajsh bisedimesh për një marrëveshje paqeje.

Ishte treguesi i tij më i fortë deri më tani se ai mund të përshkallëzojë presionin mbi Moskën ose blerësit e saj të naftës në përgjigje të luftës së Rusisë në Ukrainë.

Zyrtari më i lartë i sanksioneve të Bashkimit Evropian ka qenë në Uashington këtë javë për të diskutuar sanksionet e koordinuara. Nëse miratohet, do të jetë hera e parë që Shtetet e Bashkuara dhe Evropa kanë ndërmarrë hapa të koordinuar kundër Rusisë që kur Trump u rikthye në detyrë në janar duke premtuar se do t’i jepte fund luftës brenda 24 orësh.

Ministri i Mbrojtjes i Britanisë së Madhe, John Healey, ka thënë se ka kërkuar nga forcat e armatosura britanike që të shohin opsionet për të forcuar mbrojtjen ajrore mbi Poloni.

Ai ka thënë se Rusia ka mbërritur “një nivel të ri të armiqësisë” gjatë natës. Veprimet ruse i ka cilësuar si të rrezikshme e të paprecedente.

Ai ka thënë se NATO-ja është e zotuar ta mbrojë Poloninë dhe “për të përforcuar më tej mbrojtjen e Ukrainës”.

“Ne po e shohim se çka po bën Putini – ai po na teston sërish dhe ne po qëndrojmë të vendosur sërish”, ka thënë ai në një konferencë të përbashkët me përfaqësues të Italisë, Gjermanisë, Francës dhe Polonisë.

Ambasadori i SHBA-së në NATO, Matthew Whitaker, ka thënë se Uashingtoni mbështet aleatët e saj në NATO pas “shkeljeve” ruse të hapësirës ajrore polake të mërkurën.

Duke postuar në mediat sociale, Whitaker ka thënë se SHBA-ja “do të mbrojnë çdo centimetër të territorit të NATO-s”.

“Ne mbështesim aleatët tanë të NATO-s përballë këtyre shkeljeve të hapësirës ajrore”, ka thënë ai. 

Ministria e Mbrojtjes e Rusisë ka thënë se nuk kishte planifikuar të sulmonte ndonjë objektiv në Poloni, pasi Varshava tha se 19 dronë rusë hynë në hapësirën e saj ajrore gjatë sulmeve të natës në Ukrainën perëndimore.

“Asnjë objekt në territorin polak nuk ishte planifikuar të shënjestrohej. Rrezja maksimale e UAV-ve të përdorura në sulm në Ukrainë nuk i kalon 700 km”, ka thënë ministria ruse në një reagim.

Ajo ka shtuar se janë të gatshëm të bisedojnë me ministrinë polake të Mbrojtjes. 

“Megjithatë, ne jemi të gatshëm të zhvillojmë konsultime me ministrinë polake të mbrojtjes mbi këtë temë”, thuhet më tej në deklaratë.