Në vitin 2002, korrespondenti i Zërit të Amerikës Kane Farabaugh, në atë kohë gazetar për ushtrinë amerikane, vizitoi Afganistanin në fazat e hershme të luftës 20-vjeçare amerikane në këtë vend. Pak javë më parë, kur vazhdonte tërheqja e trupave amerikane nga Afganistani, ai kontaktoi një ushtarakë që e kishte njohur 20 vjet më parë për të diskutuar domethënien e konfliktit më të gjatë ushtarak të Amerikës.

Ushtria amerikane kishte ndërhyrë pak muaj më parë në Afganistan kur gazetari Farabaugh mbërriti në aerodromin e Bagramit në 2002, si gazetar për rrjetin e transmetimeve të forcave të armatosura.

“Jam Major Brian Cole me Forcat Rezervë të ushtrisë amerikane, bataljoni i 489-të,” prezantohet ushtaraku me të cilin gazetari u takua kur ai po shpërndante materiale mësimore për një shkollë që ishte rihapur pas rrëzimit të talebanëve në një fshat që, siç e informuan, sapo ishte pastruar nga minat.

“E shikoj misionin tonë si pjesë e politikës së jashtme amerikane, pasi njerëzit po kthehen nga Pakistani e Irani. Nëse vërtetë duam që ata të kthehen, duhet t’i ndihmojmë të sistemohen,” thotë Majori Cole.

Po atë ditë, ai shpërndau ndihma me ushqime në një tjetër fshat të largët, në kuadër të strategjisë së ushtrisë “për t’u fituar zemrat” afganëve.

“Duke sjellë furnizime me ushqime e pajisje mësimore po shërbejmë si masë stabilizuese deri kur të mbërrijnë organizatat joqeveritare të cilat do të vazhdojnë punën që filluam ne,” thotë majori.

Gazetari Kane Farabough u takua me Majorin Cole më shumë se 19 vjet më parë. Nuk ishte e lehtë ta gjente ku ndodhej pas afro dy dekadash. Pas disa përpjekjesh, ai mësoi se ushtaraku ndodhej në një komunitet pranë qytetit Leksington në Kentaki.

“Jam një ndër rojet e këtij parku shtetëror. Më është bërë fiksim që nuk i duroj dot mbeturinat, pasi në Afganistan shpesh ato që dukeshin si mbeturina kishin të fshehura brenda pajisje eksplozive,” tregon ai.

Ai kujton se megjithë rreziqet, misioni i tyre ishte i qartë.

“Ishim atje për dy qëllime: të siguronim mbështetje për praninë tonë ushtarake duke ndihmuar në projekte për hapjen e puseve të ujit, etj, por edhe për misionin më të madh: që të ndihmonim për të shtuar mbështetjen për qeverinë e re afgane,” tregon ish-majori.

Ai beson se ky pikësynim strategjik filloi të zbehej e të dilte nga fokusi, kur Shtetet e Bashkuara ndërhynë në Irak në 2003.

“Mund të realizosh vetëm një mision madhor. Por ne tentuam të kryejmë dy misione të tilla dhe në këtë mënyrë u shpërqendruam”.

Lufta në Afganistan pati kosto personale për zotin Cole. Vajza e tij ishte një-muajshe kur bataljoni i tij u dërgua në luftë. Familja nuk e kaloi lehtë mungesën e tij.

“Bashkëshortja kurrë nuk e shihte si të pranueshëm largimin tim. Nuk arritëm ta kapërcejmë këtë problem dhe u divorcuam”.

Ai thotë se bëri sakrifica për të ndërtuar një Afganistan më të mirë, por misioni nuk u realizua kurrë.

“Ndoshta duhet të themi se misioni mori fund,” thotë ai.

Ish-majori thotë se suksesi i ndërhyrjes amerikane në Afganistan ndoshta duhet matur me ato që nuk ndodhën:

“Arritëm t’u presim rrugën sulmeve terroriste të ngjashme me ato të 11 shtatorit 2001. Penguam një përhapje të mëtejshme të kampeve stërvitore të ekstremistëve”.

Për këtë arsye, ai beson se Shtetet e Bashkuara nuk duhet të ishin tërhequr nga Afganistani, duke përmendur forcat amerikane në Japoni apo Gjermani që ndodhen atje që pas Luftës së Dytë Botërore.

Brian Cole është tani veteran në pension. Ai thotë se i kanë mbetur peng disa gjëra, ndër to fakti që nuk ka ruajtur kontaktet me përkthyesin e tij afgan.

“Shpresoj ta gjej ku ndodhet dhe ndoshta mund ta ndihmoj duke u bërë sponsorizues nëse arrin të vijë në Shtetet e Bashkuara”.

“E doja fort. Ai na ruante jetën,” shprehet i emocionuar ish-majori.

Cole tregon se falë tij ai dhe amerikanët e tjerë në njësinë e tij kishin shpëtuar gjallë.

“Nëse vjen këtu, do t’i ofroj një vend për të jetuar,” thotë zoti Cole.

“Do t’i pëlqente shumë. E patëm diskutuar mundësinë që ai të vinte në Shtetet e Bashkuara,” kujton zoti Cole.

Ish-majori Brian Cole nuk kishte ndonjë informacion për statusin e ish-përkthyesit të tij në Afganistan, ndërkohë që kishte filluar tërheqja dhe në vend kishte pllakosur kaosi e konfuzioni që nxiti dhjetëra mijëra afganë të vërsulen të dëshpëruar drejt aeroportit të Kabulit për të ikur./voa