Dëshmitari John Duncan deklaroi të hënën në Hagë se dhuna që ishte shfaqur pas përfundimit të luftës nga ana e shqiptarëve nuk ishte e orkestruar nga UÇK-ja dhe se Hashim Thaçi ka bërë thirrje për qetësi.

“Në mënyrë të pavarur, jo. Për shkak se me sa e kuptonim ne, nuk ishte dhunë e orkestruar. Ajo që donim ne ishte që ai të lëshonte thirrje ndaj kosovarëve që të përmbaheshin. Megjithatë, siç e përshkrova, bëhej fjalë për sulme të hakmarrjes, oportuniste-kriminale. Si çdo politikan, ai mund të lëshonte thirrje për qetësi, por nuk ishte në gjendje që ta zbatonte një gjë të tillë për shkak se nuk ishte e organizuar nga UÇK-ja”, tha ai.

Këtë deklarim, dëshmitari e bëri pasi u pyet nga avokatja Nina Tavakoli se a mund të ndalohejë kjo dhunë më 1999 nga Thaçi.

Dëshmitari tha se këtë thirrje për qetësi e bëri Thaçi dhe se ata ishin krejt ajo se çfarë i kërkuan atij lidhur me këtë pjesë.

Me kaq përfunduan pyetjet e mbrojtjes së Hashim Thaçit për të vazhduar me ato të mbrojtjes së Kadri Veselit të përfaqësuar nga avokati Rodney Dixon.

Diplomati britanik thotë se Agim Çeku ishte përgjegjës për të përmbushur Marrëveshjen për demilitarizim

(Përditësuar, ora 15:56)- Diplomati britanik John Duncan tha në Hagë se Marrëveshja e Demilitarizimit ishte një proces në të cilin gjenerali Agim Çeku ishte përgjegjës për ta përmushur dhe mbikëqyrur.

Këtë deklarim, dëshmitari e bëri duke u përgjigjur në pyetjet e avokates së Hashim Thaçit, Nina Tavakoli.

Përpara kësaj, dëshmitari u pyet edhe për një vizitë më 13 gusht 1999 së bashku me kompandantin suprem të NATO-s, Wesley Clark në Kosovë, në të cilën ishin takuar edhe me Hashim Thaçin.

Duncan tha se me Thaçin kanë diskutuar për situatën e sigurisë që ekzistonte në terren, po ashtu edhe për mundësinë për bashkëpunim në mes forvace politike, e të tjera. Tha se ka qenë bisedë e shkurtër.

Duncan theksoi se kishte pakënaqësi lidhur me procesin e demilitarizimit të UÇK-së.

“Problemi ishte se dukej se kishe shkaktuar shumë pakënaqësi dhe dukej që Thaçi po e humbte mbështetjen nga disa komandantë të zonave”, tha ai.

Ai tha se i ka kërkuar gjeneralit Clark që të shmangte përplasjen publike me Thaçin lidhur me këtë çështje. Sipas tij, në këtë takim nuk ishte gjeneral, Agim Çeku.

Dëshmitari u pyet se a ka qenë në dijeni për grupe kriminale që vinin nga kufiri me Shqipërinë në verë të 1999-ës. Ai tha që ka parë disa raporte në lidhje me këtë gjë.

Duncan: Dhuna e ushtruar pas lufte ishte hakmarrje për mizoritë serbe, këto ndodhin zakonisht në fund

(Përditësuar, ora 13:49)-  Dëshmitari John Duncan tha se në Kosovë kishte shumë dhunë në qershor të 1999-ës dhe ka parë shtëpi teksa digjeshin.

“Fillimisht, dhuna ka mbizotëruar nga konflikti- ka prejardhjen nga konflikti. Kjo ka qenë një dhunë që kishte disa javë që ka filluar dhe shtëpitë që po digjeshin qartazi ishin shtëpi serbe ose shtëpi që dikur i kishin serbët”, tha ai.

Kur u pyet se kush po i bënte këto akte dhune, Duncan tha se është e vështirë ta thotë sepse nuk ka parë trupa të armatosur që ta bëjnë këtë.

“Është e vështirë ta them sepse unë nuk kam parë trupa të armatosur ta bënin këtë, thjesht persona të zakonshëm të paarmatosur. (Kjo ishte si një lloj) shpagim për të marrë hak kur e di se çfarë ka ndodhur. Edhe unë kam marrë raporte nga OJQ dhe organizata të tjera dhe e sheh me sytë e tu. Ju mund ta imagjinon se pse e bëjnë këtë personat. Është përtej besës dhe nderit. Këto ndodhin zakonisht në fund të një lufte”, tha ai.

Dëshmitari nënvizoi se dhuna e ushtruar ishte fillimisht nga serbët, e që shqiptarët po hakmerreshin.

“(Shpagim) për mizoritë që kanë pësuar. Mizoritë që kanë kryer serbët ndaj shqiptarëve të Kosovës. Dhuna fillimisht ishte ushtruar nga serbët dhe dhuna që e pash unë atje po bëhej prej shqiptarëve të Kosovës”, tha ai.

Duncan theksoi se këta persona ishin njerëz të zakonshëm dhe kjo dhunë e ushtruar nuk ishte e organizuar. Ndërsa, mohoi se ka parë ndonjë ushtar të UÇK-së të merrte pjesë në këso veprime.

Veç kësaj, dëshmitarit iu lexua edhe një deklaratë e Wesley Clark, e dhënë më 14 gusht 1999, i cili thoshte se nuk ka fakte që pas dhunës së ushtruar janë UÇK-ja. Përveç kësaj, ai kishte thënë se lideri i tyre ka qenë shumë bashkëpunues me ata dhe kanë bërë thirrje për ndërprerje të dhunës.

Duncan tha se Clark është udhëzuar nga vetë ai për këtë deklaratë dhe se pikëpamjet i kanë të njëjta sa i përket këtij aspekti.

Duncan: Propaganda serbe thoshte që UÇK-ja ishte e rregullt dhe me hierarki

(Përditësuar, ora 13:26)- Dëshmitari John Duncan deklaroi se Ushtria Çlirimtare e Kosovës, sipas propagandës serbe, ishte një ushtri e rregullt dhe me strukturë hierarkike.

Përveç kësaj, ai thotë se me gjasë serbët e thonin këtë për të justifikuar disfatën e tyre kundrejt UÇK-së.

“Serbët! Propaganda serbe, siç e kam kuptuar unë dhe prej informatave që kam marrë- ata filluan që t’i quajnë terroristë dhe më pas t’i shohin si një kanosje reale, si një ushtri e rregullt e të disiplinuar me hierarki dhe që funksionon si një ushtri e rregullt”, u shpreh Duncan.

Dëshmitari tha se vërtetë që UÇK-ja ka pësuar shumë disfata por çdo herë ata shfaqeshin me persona më të shumtë në numër që iu bashkoheshin kësaj lëvizje.

Përveç kësaj, dëshmitari tha se Ushtria Çlirimtare e Kosovës ka dashur të tregojë se nuk ishin thjesht guerilë në mes të malit, por që janë seriozë nga pikëpamja ushtarake.

“Ata janë përpjekur që të na tregonin që ishin mjaft serioz nga pikëpamja ushtarake. Kështu që kur arriti errësira e plotë me datë 17, kishte një Gardë Nderi të veshur me uniforma të reja, me kallashnikov dhe me bereta dhe duke e na e dhënë një përshëndetje ushtarake ndaj një delegacioni ushtarak. Donin të tregonin vetën se nuk ishin thjeshtë gueril në mes të pylli”, shtoi ai.

Dëshmitari tha ishte shumë e lehtë që të gjendej uniformë për disa persona.

“Shumë kollaj është të gjesh uniforma për gjashtë persona dhe t’ua gjesh beretat. Kështu që nuk mund të them se sa e nevojshme ishte të bëhej një gjë e tillë”, tha ai.

Por, kjo nuk ishte domosdoshmërisht ajo që paraqet realitetin, sipas dëshmitarit John Duncan.

“Nga përvoja e vizitave në vende të tjera mund të pritesh nga një gardë e veshur mirë, ndërkohë që ushtria është copë-copë…jo kjo nuk është shprehje e një strukture të mirë organizative. Nga përvoja ime dhe nga informacione nga burime të ndryshme që kishim në terren ishte se kjo ishte një ushtri guerile, shumë kaotike siç mund të ishte në fakt. Mendoj që ishte e paorganizuar që në fakt po organizohej gjithnjë e më mirë. Ata ishin ushtri guerile dhe aspak e rregullt. Prandaj, ekzistojnë edhe titujt që duken se janë tejet të zmadhuar”, tha ai.

Ndryshe, me kërkesën e avokates Nina Tavakoli, për të diskutuar për disa aspekte konfidenciale, seanca kaloi në sesion privat për publikun.

Duncan: S’kam parë asnjë provë apo dëshmi që Thaçi ishte komandant i përgjithshëm i UÇK-së

(Përditësuar, ora 13:08)- Diplomati britanik John Duncan gjatë dëshmisë së tij në Hagë, deklaroi se nuk ka parë asnjë dëshmi apo provë që Hashim Thaçi ishte Komandant i Përgjithshëm i UÇK-së.

“Nuk kam parë asnjë dëshmi as një provë të kësaj gjëje”, tha dëshmitari.

Ai e përshkroi rolin se si mund të jetë një komandant i përgjithshëm në një ushtri të rregullt.

“Komandanti i përgjithshëm lidhet kryesisht me komandimin dhe kontrollimin. Komandimi lidhet me të drejtën e lëshimit të urdhrave, udhëzimeve, direktivave, ndërkohë që kontrollimi ka në vetvete aftësinë për ta kryer këtë komandim dhe për të siguruar që urdhrat e dhëna apo udhëzimet e dhëna realizohen në mënyrë efektive. Pra, me fjalë të tjera kjo është një lloj realiteti apo politike që nuk të jep kompetenca absolute”, tha Duncan.

Dëshmitari theksoi se Thaçi dallohej që nuk ishte në këtë pozitë, vërehej edhe nga mënyra se si trajtohej nga krahu ushtarak gjatë takimeve.

“Sepse mënyra se si silleshin ata me atë gjatë negociatave është e tillë që ata e trajtonin atë si krahun politik- siç prisja unë që kishte një lloj ndikimi, një lloj autoriteti por jo si për dikë që kishte respekt ushtarak. Ishte e dukshme kjo. Domethënë, ata e respektonin gjeneralin Çeku sepse ai ishte oficer ushtarak me profesion dhe familja e tij kishte vuajtur në duart e serbëve dhe atë e shihnin si ushtarak profesionist”, tha ai.

Përveç kësaj, ai tha se kur shkonte Thaçi në këto takime, kishte një lloj tensioni politik.

“Kur mbërriti Hashim Thaçi kishte një lloj tensioni sikur që e kam parë unë zakonisht atëkohë. Ky ishte një tension tipik që ndodhë kur mbërrin një person që është politikan dhe kur në biseda janë të përfshirë dhe oficerë ushtarakë. Unë mendoj që ata e kanë parë Thaçin si një politikan të rëndësishëm për kauzën e tyre por nuk e kanë parë komandant ushtarak dhe kjo është përshtypja ime që kishin ata në raport me Thaçin”, u shpreh dëshmitari.

Veç kësaj, ai tha se nuk ka parë të jepen direktiva apo urdhra nga ana e Hashim Thaçit.

Referimi i Thaçit si kryekomandant i UÇK-së në Marrëveshjen e demilitarizimit, Duncan: Titull i zmadhuar që s’përkon me realitetin

(Përditësuar, ora 13:01)- Duke folur për Marrëveshjen e demilitarizimit të UÇK-së, dëshmitari John Stewart Duncan u pyet se pse i është referuar Hashim Thaçit në atë dokument si kryekomandant i UÇK-së. Duncan se ai titull është i zmadhuar.

“Unë nuk e di se kush e ka dhënë këtë si propozim… sipas mendimit tim bëhej fjalë për një titull të zmadhuar, të madh dhe nga përvoja ime personale më kujtohet që në lëvizjet revolucionare afrikane që kanë ndodhur në një vend ku jam rritur, e mbaj mend që guerilëve ju dhanë emërtime të tilla si gjeneral. Edhe në Francë ku kam jetuar për disa vite, liderët e rezistencës mund të thonin që ky është batalioni X-Y dhe nuk bëhej fjalë fare për batalion dhe bëhej fjalë për vetëm 300 vetë. Eksitonte tendenca për zmadhimin dhe ekzagjerimin e titujve. Kështu që kjo është diçka që nuk e mora seriozisht dhe nuk e mora parasysh fare”, tha dëshmitari.

Sipas tij, ky titull nuk përkonte me realitetin dhe ishte më shumë ekzagjerim apo zmadhim.

“Sipas meje ishte thjesht një zmadhim, ekzagjerim, një titull i madh që i jepej dikuj që nuk përkonte me realitetin”, tha ai.

Dëshmitari deklaroi se ishte planifikuar që Marrëveshjen e demilitarizimit ta nënshkruante Agim Çeku për shkak se ishte thënë se Thaçi nuk ishte i disponoheshëm. Por, më vonë përfundoi emri i tij si nënshkrues i dokumentit e që ky ndryshim nuk e di se nga ka ardhë, por që ishte propozuar nga UÇK-ja.

“Ka ardhur nga ana e UÇK-së, domethënë që ishte propozim i tyre që dokumentin ta nënshkruante Thaçi”, tha ai.

Duncan u shpreh se nuk e kishin problem që dokumenti u nënshkrua nga Thaçi, pasi e rëndësishme për atë ishte të sigurohej përfshirja e plotë e palës kosovare- konkretisht krahu ushtarak.

Ai tha se duke e ditur nderin e shqiptarit dhe pikëpamjen që kishin ata për fjalën e dhënë apo besën, e dinin që ata do të angazhoheshin për zbatimin e kësaj marrëveshjeje.

Sipas dëshmitarit, ata e kuptonin që gradualisht do të njiheshin dhe që ekzistonte mundësia e diçkaje që do të çonte në pavarësinë e tyre.

Dëshmitari tha se Thaçi nuk mund të nënshkruante si kryeministër i Qeverisë së Përkohshme sepse kjo do të thoshte njohjen e këtij organi.

Duncan për takimin me UÇK-në: Vinte era luftë e era barut- më la mbresa, Ramushi ngjante si në filmat e Rambos

(Përditësuar, ora 12:00)- Duke folur për një takim me anëtarët e UÇK-së në qershor të 1999-ës, dëshmitari John Duncan deklaroi se i kujtohet se vinte era luftë, barut e tym, gjë e cila i kishte lënë mbresa.

“Më kujtohet era. Vinte era luftë. Më ka bërë shumë përshtypje era barut. Era barut e era tym është njëra ndër gjërat që më ka lënë mbresa. Moment shumë mbresëlënës për mua”, tha dëshmitari.

Dëshmitari tha se në këtë takim ishte gjenerali Agim Çeku, John Reef, komandantët e zonave si Ramush Haradinaj dhe Rrustem Mustafa, e të tjerë.

Ai tha se nuk e di se si kishin ardhur komandantët e zonave aty. Tha së u bënë shumë pyetje dhe ranë dakord në pika të përgjithshme.

Dëshmitari Duncan u shpreh se nga pikëpamja ushtarake ishte takim frytdhënës. Ndërsa, sipas tij, krahu politik kërkonte formulime që do të njihej Qeveria e Përkohshme e Kosovës.

“Nga pikëpamja ushtarake ka qenë shumë frytdhënës si takim. Krahu politik më duket se është zoti Haliti atje ose ndonjëri nga të pandehurit këtu mbase, ishin shumë të vështirë. Kërkonin formulime që të bënin të qartë që të njihej Qeveria e Përkohshme. U përpoqëm që të mos e pranonim këtë. Takimi pati një sukses të pjesshëm. Tekst mbeti pak a shumë siç e kisha hartuar unë. Kështu që, i shtuam disa hollësi. Takimi ishte frytdhënës. Ata hezitonin shumë, ata thonin se ne e kemi fituar luftën dhe nëse çarmatosemi ta bëjmë me nderë- nëse çarmatosemi ta bëjmë siç duhet. Kishte një ndjenjë të fortë prej tyre. Ata e konsideronin veten si luftëtarë të suksesshëm dhe donin ta mbronin veten përpara syve të popullit të tyre”, tha dëshmitari.

Për Ramush Haradinajn, Duncan tha se është karakter i veçantë, duke e krahasuar me filmat e Rambos.

“Është karakter i veçantë. Është si në filmat e Rambos. E kishte një emblemë në krah. Të binte në sy si personazh. Fliste goxha shpesh”, tha ai.

Ndërsa, për komandantët e UÇK-së, dëshmitari tha se iu përforcua ajo që i kishte thënë Agim Çeku, se ata ishin aktorët kryesorë dhe duhej të përfshiheshin në negociata.

Duncan: UÇK-ja s’kishte hierarki, personat me kompetencë ishin komandantët e zonave

(Përditësuar, ora 11:44)- Diplomati britanik, John Duncan tha në Hagë se funksionimi i UÇK-së nuk ishte si i një ushtrie normale, ku në bisedime do ftohej komandanti për marrëveshje.

Sipas tij, NATO-ja kurrë nuk do të shkonte në nivele rajonale, por përfaqësimi do bëhej nga komandanti kryesor.

“Si rregull, NATO-ja do të ftonte komandantët e lartë dhe do bëhej një marrëveshje në mes gjeneralit (Wesley) Clark dhe cilitdo që do ishte nga pala tjetër. Nuk do shkonim kurrë në nivel rajonal. Kjo shërben për të kuptuar strukturën hierarkike. Pra, si funksiononte atje”, tha ai.

Duncan tha se me UÇK-në, vështirësia kryesore ishte kjo për shkak se ata nuk kishin strukturë hierarkike.

“Kjo ishte vështirësia që po përballeshim atje sepse nuk kishin strukturë hierarkike. Ishin të organizuar ndryshe. Pushtetet ishin ndryshe në vende të ndryshme”, deklaroi ai.

Duncan tha se në UÇK gjërat funksionin ndryshe dhe se kompetencat i kishin komandantët e zonave.

“Nuk mund të shkonim thjesht të bisedonim me Thaçin apo me zotin Çeku dhe të mendonim se e zgjidhem problemin. S’funksiononin gjërat kështu. Duhej të flisnim me persona që kishin kompetenca dhe ata ishin komandantët e zonave”, tha dëshmitari.

Diplomati britanik: Fuqinë reale në UÇK e kishin komandantët e zonave

(Përditësuar, ora 11:38)- Diplomati britanik John Duncan tha se e ka kuptuar që fuqinë reale në UÇK e kishin komandantët e zonave.

“Fuqinë reale në strukturën e UÇK-së e kishin komandantët rajonal dhe kjo na u konfirmua kur u takuam me gjeneralin Agim Çeku në fillim të negocimit e marrëveshjes”, tha Duncan duke u përgjigjur në pyetjet e mbrojtjes së Hashim Thaçit përmes avokates, Nina Tavakoli.

Sipas dëshmitarit, Agim Çeku i kishte thënë se nuk mund të mërrej vesh për asgjë nëse nuk merrnin pjesë në negociata komandantët e zonave.

“Ai na tha se unë këtë nuk e bëjë dot pa praninë e komandantëve të zonave. Ju duhet të vini në Kosovë tha ai. Unë i besova. Ai ishte shumë ngulmues për këtë çështje. Ai tha se Thaçi nuk ishte i dispouneushëm dhe për ta bërë një gjë të tillë dhe se (Thaçi) duhej të konsultohej. Më pas ai (Çeku) shtoi se unë nuk e bëj një gjë të tillë në qoftë se në negociata nuk marrin pjesë komandantët e zonave”, shtoi diplomati.

Dëshmitari tha se këtë bisedë me Çekun e bëri më 14 qershor 1999 në Tiranë.

Dëshmitari Duncan deklaroi se kjo gjë ishte e pazakontë për shkak se forcat e NATO-s nuk e kanë si praktikë që komandantët e zonave të marrin pjesë në negociata nëse kanë një komandant të lartë.

Duncan për UÇK-në: E quanim ushtria e atyre që nuk kanë asgjë, Thaçi mund të mos ishte në gjendje t’i bindte

(Përditësuar, ora 11:33)- John Duncan, dëshmitari i tretë i mbrojtjes deklaroi të hënën në Hagë se Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) e quanin “ushtria e atyre që nuk kishin asgjë”.

“Ne e quanim ushtria e atyre që nuk kishin asgjë. Ky është termi që kam përdorur atë kohë dhe kur kam shkuar në terren, kam parë njerëz që kishin një jetë normale, ata ishin civilë, doktorë, avokatë, njerëz të ndryshëm që kishin lënë punën dhe kishin marrë armët. Aspiratat e tyre nuk ishin të njëjta dhe kur negocion me këta njerëz duhet të kuptosh se cili është synimi i tyre, si kanë arritur në këtë pikë. Çfarë faktorësh i shtynë që të shkojnë në atë pikë ku ndodhen? Cilat janë interesat e tyre dhe duhet të dihen këto pjesë për të bindur njerëzit që të bëjnë gjëra të ndryshme”, tha ai.

Ai tha se pjesëtarët e kësaj ushtrie vinin nga shtresa të ndryshme të shoqërisë.

“Motivi nuk ishte i njëjtë. Ata vinin nga shtresa të ndryshme të shoqërisë”, deklaroi Duncan.

Ai shtoi se problem tjetër i madh ishte udhëheqësia e UÇK-së, siç personifikohej nga Hashim Thaçi, mund të mos ishin në gjendje që t’i bindte ushtarët e UÇK-së lidhur me Marrëveshjen e demilitarizimit.

“Problem tjetër i madh ishe që udhëheqësia (po i zgjedh fjalët me kujdes këtu) siç personifikohej nga Hashim Thaçi, mund të mos ishin në gjendje që t’ bindin ushtarët e UÇK-së të cilët ne nuk ishim të bindur që do të ndodhte një gjë e tillë. Po të ishim bindur që kjo do të ndodhte do të shkonim tek udhëheqësia politike e UÇK-së dhe do t’i kishim thënë se kemi nevojë për një marrëveshje të çarmatosjes dhe ta negociojmë”, tha ai.

Përveç kësaj, dëshmitari tha se nuk besonin që Thaçi do ishte në gjendje që do i bindte ushtarët.

“Ne nuk kishim besim që z. Thaçi do të ishte në gjendje që t’i bindte ushtarakët apo ushtarët”, tha ai.

Duncan tha se funksioni i Thaçit nuk e përfaqësonte realitetin dhe nuk ishte i qëndrueshëm nga pikëpamja politike.

“Nuk ishte realiste që të njihej zotin Thaçi si udhëheqës politik i Kosovës. Kishin forca politike që ekzistonin atje si LDK-ja, zoti Rugova e të tjerët. Ata mund të kishin zgjedhur atë si udhëheqës të delegacionit të Rambujesë, por ai nuk ishte atë që quhej legjitimitet politik në një shoqëri demokratike. Nuk ishte zgjedhur nga populli. Ai e kishte deklaruar një Qeveri të Përkohshme por ne ishim arritur në pikë që ne dhe NATO ta njihte si kryeministër të Kosovës. Nuk ishte një gjë realiste dhe nuk përfaqësonte realitetin dhe nuk ishte e qëndrueshme nga pikëpamja politike”, tha ai.

Duncan: UÇK-ja kishte përbërje heterogjene, motivi për të marrë armët ishte i ndryshëm

(Përditësuar, ora 10:44)- Ish-këshilltari politik i ish-komandantit suprem të NATO-s, Wesley Clark, diplomati John Stewart Duncan tha se UÇK-ja kishte përbërje heterogjene dhe se persona të ndryshëm kishin marrë armët për motive të ndryshme.

“Përbërja e aktorëve kryesorë, personave kryesorë, veçanërisht kur filloi të përshkallëzohet spastrimi etnik, kishte disa shtresa; kishte persona që kanë qenë ushtarë në Armatën Jugosllave, juristë, mjekë, gazetarë, të tjerë që iu ishin keqtrajtuar familjet. Motivi  tyre për të rrëmbyer armët ishte i ndryshëm ndonjëherë”, tha Duncan.

Ai tha se kishte edhe gra në UÇK, disa prej të cilave edhe ishin të mbijetuara të dhunës seksuale.

“Që të abuzohet seksualisht një femër shqiptare është e tmerrshme. Duhet të kemi parasysh që ne e themi shoqëri muslimane, por nuk është shoqëri aq muslimane. Shqiptarët më kanë thënë që në fakt ata janë muslimanë që bëjnë kryqin kur kalojnë para Kishës. Nuk është shoqëri islamike në kuptimin e mirëfilltë të fjalës siç kuptohet në Lindjen e Mesme. Çështja e nderit është e rëndësishme për shqiptarët dhe që të çnderohet një femër në atë mënyrë është e papranueshme”, tha Duncan.

Ai tha se komuniteti ndërkombëtar i konceptonte ndërkombëtarët si grup kriminelësh. Tha se për të, ata janë shumë kreativ dhe burimorë.

Sipas Duncan, shqiptarët e Kosovës e kishin kod të sjelljes Kanunin, i cili e ka bazën tek besimi dhe besa, e që është dokument i mesjetës.

Duncan tha se ai vetë e kishte nënshkruar marrëveshjen për demilitarizimin e UÇK-së, e cila është nënshkruar nga Hashim Thaçi.

Duncan: Kosovarët kanë qenë pjesë e aparteidit, spastrimit etnik, për ata është koncepti i nderit dhe besës

(Përditësuar, ora 10:31)- Diplomati britanik, John Stewart Duncan thotë se qytetarët e Kosovës janë më të ndryshëm se ata të Shqipërisë. Sipas tij, kosovarët kanë qenë pjesë e aparteidit gjatë kohës së Sllobodan Millosheviqit e më pas edhe të spastrimit etnik.

“Shqiptarët e Kosovës kanë qenë pjesë e një aparteidi gjatë kohës së Millosheviqit. Kanë qenë të përjashtuar nga pjesëmarrja në qeverisje, shërebime publike dhe gradualisht e gjithë kjo solli spatrimin etnik që e kemi parë të gjithë”, tha ai.

Dëshmitari tha se shqiptarët e Kosovës kanë afeksion me njëri-tjetrin ndryshe nga ata të Shqipërisë.

“Ishin të ndryshëm nga shqiptarët e Shqipërisë. Sipas mendimit tim, nuk e kishin humbur afeksionin ndaj njëri-tjetrit. Ishin të lidhur me njëri-tjetrin. Po spekuloj. Ju lutem mirëkuptojeni që thjesht është mendimi im. Shqiptarët e Shqipërisë janë të ndarë kryesisht në tri zona: Veriu që ka gjakmarrje, klane edhe kjo është pjesa dominuese e historisë dhe kulturës së Shqipërisë. Shqipëria e mesme është disi më ndryshe, më e përzier dhe Shqipëria e Jugut është shumë më e ndikuar nga Greqia”, tha ai.

Për Shqipërinë, Duncan tha se nuk mund të thuash se është një shoqëri homogjene.

“Por, pjesa kosovare kryesisht vijnë nga Shqipëria e Veriut; koncepti i nderit, besës. Nuk e di si ta shpjegoj; gjakmarrja, Kanuni ka qenë baza e shoqërisë. Është mënyra se si ata e perceptonin shoqërinë”, tha Duncan.

Dëshmitari tha se është skocez dhe gjëja e parë që bëjnë me të panjohurit është të pyesin se nga e kanë familjen dhe mos kanë afërsi mes vete. Ngjashëm tha se e bëjnë edhe kosovarët.

“Është një mënyrë e ngjashme e të menduarit”, tha Duncan.

Sipas dëshmitarit, kur shoqëritë cenohen, këto lidhje bëhen më të forta, gjë që ka ndodhur edhe në Britani.

“Gjaku s’bëhet ujë”, tha dëshmitari.

Duncan: Pas komunizmit, ideja e Shqipërisë së Madhe e shqetësonte komunitetin ndërkombëtar

(Përditësuar, ora 10:18)- Diplomati britanik, John Stewart Duncan deklaroi se pas rënies së komunizmit në Shqipëri, shqetësim për komunitetin ndërkombëtar ishte ideja e Shqipërisë së Madhe.

“Ka pasur një aspekt tjetër që besoj që ju e kuptoni, ideja e Shqipërisë së Madhe e shqetësonte komunitetin ndëkrombëtar dhe kjo kishte kohë. Dhe kur doli Shqipëria nga komunizimi, ky ishte një nga shqetësimet dhe ata donin të kuptonin se si ishte marrëdhënia në mes Shqipërisë dhe Kosovës dhe shqiptarëve të saj. Kështu që unë duhej të isha i fokusuar në këtë aspekt, të bisedoja me këta persona dhe t’ua shpjegoja eprorëve të mi se a ishte kjo një realitet, a mund të ndodhte kjo, a ka dallime në mses shqiptarëve të Shqipërisë dhe atyre të Kosvës”, tha Duncan, raporton “Betimi për Drejtësi“.

Ish-këshilltari i Wesley Clark, përpara kësaj tha se ai dhe eprorët e tij ishin të interesuar se si funksiononte shoqëria në Shqipëri pas daljes nga komunizmi.

“Ky ishte një shtet i mbyllur për 46 vite edhe unë isha vërtetë i interesuar se si funksiononte shoqëria sepse ishte themelësi e detyrës sonë si diplomatë. Ne, duhet t’iu shpjegojmë eprorëve tanë si funksionon shoqëria, çfarë ndodhë në këtë shoqëri, si ndikojnë pushtetet, çfarë mund të ndikosh tek ata, pse mund të jenë ndonjëherë të vështirë. Kjo është puna e një diplomati, t’ua shpjegojë të gjitha spektet e një shoqërie eprorëve përkatës”, tha ai.

Gjykimi ndaj ish-krerëve të UÇK-së, fillon dëshminë diplomati britanik John Stewart Duncan

Në Dhomat e Specializuara të Kosovës (DhSK) në Hagë, të hënën ka filluar dëshminë ish-këshilltari politik i Wesley Clark, John Stewart Duncan në gjykimin ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit.

Dëshmitari Duncan tha se nga gushti i vitit 1998 deri në dhjetor të 2001-ës, ka qenë këshilltar politik i komandantit të lartë të NATO-s, Wesley Clark.

Ky dëshmitar e mban kodin 1DW0006 në këtë rast gjyqësor dhe është dëshmitari i tretë i mbrojtjes, raporton Betimi për Drejtësi.

Sipas trupit gjykues, palët tjera duhet të kufizohen në fushëveprimin e pyetjeve të palës thirrëse dhe besueshmërinë e dëshmitarit.

Sipas kryetarit të trupit gjykues, Charles Smith III dëshmia e këtij dëshmitari do të zgjasë dy ose tri ditë maksimumi. Tha se mbrojtja e Thaçit ka parashtruar se i duhen katër orë për ta marrë në pyetje këtë dëshmitar. Kurse, ekipeve tjera mbrojtëse së bashku iu nevojiten dy orë e gjysmë. Në anën tjetër, Smith shtoi se Prokuroria ka njoftuar se i duhen rreth katër orë për kundërpyetje.

Duncan ka shërbyer edhe në Shqipëri pas komunizmit.

Në këtë seancë, të gjithë të akuzuarit janë në sallën e gjyqit, ndërsa gjyqtari Guénaёl Mettraux është i pranishëm përmes video-lidhjes.

Mbrojtja ka filluar me paraqitjen e provave të saj më 15 shtator 2025, ku për tri ditë me radhë u dëgjua ish-ndihmës sekretari amerikan i shtetit, James Rubin.

Ndërsa, pas tij u thirr ish-këshilltari ligjor i delegacionit shqiptar në Rambuje, Paul Williams.

Më 14 shtator 2025, në Hagë u mbajt një protestë masive në përkrahje të ish-krerëve të UÇK-së, ku morën pjesë qytetarë nga të gjitha trojet shqiptare e mërgimtarë të shumtë

DhSK-ja ka bërë të ditur se 14 nëntori 2025 është caktuar si datë për përfundimin e çështjes së mbrojtjes në këtë rast, kurse parashtresat përfundimtare të procesit dhe deklaratat mbi ndikimin e krimeve të pretenduara tek viktimave që marrin pjesë në procedurë planifikohen të paraqiten deri më 22 dhjetor 2025.

Ndërkohë, më 15 prill 2025, Prokuroria ka njoftuar se ka përfunduar paraqitjen e provave në këtë rast.

Ndërsa, mbrojtja kishte bërë kërkesë sipas Rregullës 130, e cila parasheh kërkesën për rrëzimin e ndonjë akuze apo akuzave në tërësi në aktakuzë. Vendimi mbi këtë kërkesë ishte marrë më 16 korrik 2025. Sipas kryetarit të trupit gjykues, Charles Smith III, ajo që kishte kërkuar mbrojtja ishte mosmbështetja në pretendime për krime lufte që kanë të bëjnë me incidente që kanë ndodhur para majit të 1998-ës dhe pas 20 qershorit të 1999-ës.

“Trupi gjykues vëren se incidentet dhe ngjarjet që kanë ndodhur në kohën që kundërshtohen prej mbrojtjes nuk janë akuza brenda kuptimit të Rregullës 130”, tha kryetari i trupit gjykues, Charles Smith III.

Si rrjedhojë, ishte rrëzuar ky mocion me arsyetimin se trupi gjykues s’e ka autoritetin për të rrëzuar materiale që përbëjnë akuzat që kanë të bëjnë me shkaqe kohore. Ndërsa, po të njëjtën ditë, mbrojtja e viktimave kishte paraqitur provat e veta duke thirrur dy dëshmitare eksperte për të dëshmuar njëkohësisht.

Përveç që dëshmuan më 16 korrik 2025, dëshmia e këtyre dy dëshmitareve vazhdoi edhe më 17 korrik 2025, duke përfunduar kështu edhe marrja e dëshmive të dëshmitarëve të mbrojtjes së viktimave.

Zyra e Prokurorit të Specializuar, më 30 shtator 2022 ka dorëzuar aktakuzën e konfirmuar të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit, e cila përbëhet nga dhjetë pika me akuza, ku këta të fundit ngarkohen për krime lufte e krime kundër njerëzimit.  

Më 29 prill 2022, Zyra e Prokurorit të Specializuar kishte dorëzuar një aktakuzë të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit e Jakup Krasniqit, ku pretendohet se katër të akuzuarit kanë kryer krime lufte edhe në Gjilan, Budakovë e Semetishtë.

Më 9 nëntor të vitit 2020, në paraqitjet e tyre të para, Jakup Krasniqi e Hashim Thaçi janë deklaruar të pafajshëm për akuzat që u vihen në barrë. Njëjtë është deklaruar edhe Veseli në paraqitjen e tij më 10 nëntor, sikurse edhe Rexhep Selimi më 11 nëntor.

Aktakuza ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit është konfirmuar më 26 tetor 2020.