Dy ditë më parë, Kosova ka miratuar vendimin për vaksinimin e fëmijëve të moshës 12-15 vjeç me vaksinën Pfizer.

Për këtë, zëdhënësi i Ministrisë së Shëndetësisë Faik Hoti ka njoftuar sot rreth asaj çfarë se duhet të dijnë prindërit dhe fëmijët për sigurinë dhe efikasitetin e vaksinës.

Hoti ka dhënë detaje përmes një postimi në Facebook.

Ndër të tjerash ai ka theksuar edhe për efektet anësore të mundshme.

“Fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç, të cilëve u është dhënë vaksina Pfizer-BioNTech kundër COVID-19, kishte efekte anësore të ngjashme me ato të përjetuara nga njerëzit e moshës 16 vjeç e lart. Efektet anësore më të zakonshme të raportuara përfshijnë: Dhimbje në vendin e injektimit, Lodhje, Dhimbje koke, Të dridhura, Dhimbje muskulore, Ethe, Dhimbje në nyje (kyçe)”, ka shkruar Hoti.

Postimi i tij i plotë:

Vaksinat kundër COVID-19 për fëmijët: Çfarë duhet të dini?

Vaksina kundër COVID-19 është tashmë e disponueshme për fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç në SHBA, Evropë dhe në kontinentet e tjera.

Kosova ka miratuar, gjithashtu, së fundi vendimin për vaksinimin e fëmijëve të moshës 12-15 vjeç me vaksinën Pfizer, me kërkesë të prindit ose kujdestarit ligjor dhe në prani të tyre.

Por, çfarë duhet të dinë prindërit dhe fëmijët për sigurinë dhe efektivitetin e vaksinës, efektet anësore të mundshme dhe përfitimet e vaksinimit?

• Çfarë vaksine për COVID-19 është miratuar për fëmijët?

• Si e përcaktoi FDA sigurinë dhe efektivitetin e vaksinës Pfizer-BioNTech COVID-19 për përdorim te fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç?

• Cilat janë efektet anësore të vaksinës Pfizer-BioNTech COVID-19 për fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç?

• A mund të ndikojnë vaksinat kundër COVID-19 në zemër?

• A ka ndonjë hulumtim mbi efektet afatgjata të vaksinës Pfizer-BioNTech COVID-19?

• Nëse fëmijët nuk përjetojnë shpesh sëmundje të rëndë me COVID-19, pse u nevojitet një vaksinë kundër COVID-19?

• A ka ndonjë ndryshim në përbërësit ose dozimin e vaksinës Pfizer-BioNTech për njerëzit e moshës 16 vjeç e lart dhe për fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç?

• A ka fëmijë që nuk duhet të marrin vaksinën Pfizer-BioNTech kundër COVID-19

• A mund ta marr një fëmijë COVID-19 nga vaksina kundër COVID-19?

• A mund të ndikojë një vaksinë kundër COVID-19 në fertilitet ose menstruacione?

• Si mund të marrin një vaksinë kundër COVID-19 fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç?

• Sa shpejt mund të marrë një fëmijë një vaksinë kundër COVID-19 para ose pas marrjes së një vaksine tjetër?

• Çfarë mund të bëjë fëmija im pasi të ketë marrë një vaksinë COVID-19?

• Çfarë vaksine për COVID-19 është miratuar për fëmijët?

Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave (FDA) i ka dhënë autorizimin e përdorimit urgjent të vaksinës Pfizer-BioNTech COVID-19 për fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç. FDA gjithashtu ka miratuar këtë vaksinë, tashmë të quajtur Comirnaty, për të parandaluar COVID-19 tek njerëzit e moshës 16 vjeç dhe më të vjetër.

Vaksina Pfizer-BioNTech COVID-19 kërkon dy injeksione të dhëna në distancë kohore prej 21 ditësh larg njëra-tjetrës. Doza e dytë mund të jepet deri në gjashtë javë pas dozës së parë, nëse është e nevojshme.

Hulumtimet kanë treguar se vaksina Pfizer-BioNTech COVID-19 është 100% efektive në parandalimin e COVID-19 tek fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç. Vaksina është 91% efektive në parandalimin e sëmundjeve të rënda me COVID-19 te njerëzit e moshës 16 vjeç e lart. Hulumtimet e hershme sugjerojnë gjithashtu se vaksina është 96% efektive në parandalimin e sëmundjes së rëndë me COVID-19 të shkaktuar nga varianti delta, varianti më i zakonshëm i COVID-19 në SHBA, por edhe në Kosovë.

Si e përcaktoi FDA sigurinë dhe efektivitetin e vaksinës Pfizer-BioNTech COVID-19 për përdorim te fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç?

FDA rishikoi një studim me më shumë se 2200 fëmijë amerikanë të moshës 12 deri në 15 vjeç. Nga ky grup, rreth gjysmës iu dha vaksina Pfizer-BioNTech COVID-19. Fëmijëve të tjerë iu dha një vaksinë joaktive (placebo).

Një javë pas dhënies së dozës së dytë, hulumtimi nuk tregoi asnjë rast të COVID-19 në 1005 fëmijët që iu dha vaksina Pfizer-BioNTech. Në mesin e 978 fëmijëve që iu dha placebo, kishte 16 raste të COVID-19. Asnjë nga fëmijët nuk ishte diagnostikuar më parë me COVID-19. Rezultatet sugjerojnë se vaksina është 100% efektive në parandalimin e COVID-19 në këtë grup-moshë.

Cilat janë efektet anësore të vaksinës Pfizer-BioNTech COVID-19 për fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç?

Fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç, të cilëve u është dhënë vaksina Pfizer-BioNTech kundër COVID-19, kishte efekte anësore të ngjashme me ato të përjetuara nga njerëzit e moshës 16 vjeç e lart. Efektet anësore më të zakonshme të raportuara përfshijnë:

• Dhimbje në vendin e injektimit
• Lodhje
• Dhimbje koke
• Të dridhura
• Dhimbje muskulore
• Ethe
• Dhimbje në nyje (kyçe)

Ngjashëm me të rriturit, fëmijët kanë efekte anësore që zakonisht zgjasin 1 deri në 3 ditë. Më shumë adoleshentë i raportuan këto efekte anësore, përveç dhimbjes në vendin e injektimit, pas dozës së dytë të vaksinës. Megjithatë, shumë njerëz nuk kanë fare efekte anësore.

Pasi fëmijës suaj t’i jepet një vaksinë COVID-19, ai ose ajo do të monitorohet për 15 deri në 30 minuta për të parë nëse ai ose ajo ka një reaksion alergjik që kërkon trajtim. Nuk rekomandohet që t’i jepni fëmijës tuaj një qetësues dhimbjeje pa recetë para vaksinimit për të parandaluar efektet anësore. Është në rregull të jepni këtë lloj mjekimi pasi fëmija juaj të marrë një vaksinë kundër COVID-19.

A mund të ndikojnë vaksinat kundër COVID-19 në zemër?

Në SHBA, ka pasur një rritje të rasteve të raportuara të miokarditit dhe perikarditit pas vaksinimit me mRNA kundër COVID-19, veçanërisht tek adoleshentët meshkuj dhe të rinjtë e moshës 16 vjeç e lart. Miokarditi është inflamacioni i muskulit të zemrës, ndërsa perikarditi është inflamacioni i mukozës jashtë zemrës. Këto raste janë të rralla. Qendra për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) po heton për të parë nëse ka ndonjë lidhje me vaksinimin kundër COVID-19.

Nga rastet e raportuara, problemi ka ndodhur më shpesh pas dozës së dytë të vaksinës COVID-19 dhe zakonisht brenda disa ditësh pas vaksinimit kundër COVID-19. Shumica e njerëzve që morën kujdes shëndetësor, sipas raportimeve, u ndjenë shpejt më mirë pasi morën ilaçe dhe pushuan.

Simptomat për t’u analizuar:

• Dhimbje gjoksi
• Frymëmarrje e shkurtër
• Ndjenja e të pasurit të rrahurave më të shpejta të zemrës
• Nëse ju ose fëmija juaj keni ndonjë nga këto simptoma brenda një jave nga marrja e një vaksine COVID-19, kërkoni kujdes mjekësor.

A ka ndonjë hulumtim mbi efektet afatgjata të vaksinës Pfizer-BioNTech COVID-19?

Për shkak se provat klinike të vaksinës COVID-19 filluan vetëm në verën e vitit 2020, nuk është ende e qartë nëse vaksinat do të kenë efekte afatgjata. Megjithatë, vaksinat rrallë shkaktojnë efekte afatgjata.

Një pjesë e fëmijëve të moshës 12 deri në 15 vjeç të regjistruar në studimin e vazhdueshëm të vaksinës Pfizer-BioNTech për COVID-19 u monitoruan për siguri për të paktën dy muaj pasi iu dha doza e dytë e vaksinës COVID-19. Si pjesë e kërkesës së saj të parë për autorizimin e përdorimit urgjent të vaksinës së saj COVID-19 në vitin 2020, Pfizer Inc. krijoi një plan monitorimi të sigurisë. Plani tani përfshin monitorimin e adoleshentëve të marrë nga vaksina COVID-19.

Përveç kësaj, në SHBA, të gjithë ofruesve të vaksinimit u kërkohet të raportojnë efekte (ngjarje) të padëshiruara serioze, të tilla si reaksionet alergjike, në një program kombëtar të quajtur Sistemi i Raportimit të Ngjarjeve të Padëshiruara të Vaksinave.

Raportimi i efekteve anësore pas vaksinale bëhet edhe në Kosovë në Komisionin për Monitorimin e Efekteve Anësore pas vaksinale, përmes qendrave shëndetësore.

Nëse fëmijët nuk përjetojnë shpesh sëmundje të rëndë me COVID-19, pse u nevojitet një vaksinë kundër COVID-19?

Një vaksinë kundër COVID-19 mund të parandalojë që fëmija juaj ta marrë dhe përhapë virusin që shkakton COVID-19. Nëse fëmija juaj infektohet me COVID-19, një vaksinë kundër COVID-19 mund ta parandalojë atë që të sëmuret rëndë.

Marrja e një vaksine kundër COVID-19 do të lejojë gjithashtu fëmijën tuaj të fillojë të bëjë gjëra që ai ose ajo mund të mos ketë qenë në gjendje t’i bëjë për shkak të pandemisë.

A ka ndonjë ndryshim në përbërësit ose dozimin e vaksinës Pfizer-BioNTech për njerëzit e moshës 16 vjeç e lart dhe për fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç?

Jo. Përbërësit dhe dozimi i kësaj vaksine janë të njëjta për të gjitha grup-moshat.

A ka fëmijë që nuk duhet të marrin vaksinën Pfizer-BioNTech kundër COVID-19?

Janë bërë prova klinike që përfshijnë fëmijë më të vegjël janë në zhvillim e sipër.

FDA ka aprovuar së fundi përdorimin e kësaj vaksine në SHBA edhe te fëmijët e moshës 5-11 vjeçe.

Vaksina nuk duhet t’i jepet një fëmije me një histori të njohur të një reaksioni të rëndë alergjik ndaj ndonjë prej përbërësve të saj. Nëse është kështu, fëmija juaj mund të jetë në gjendje të marrë një vaksinë tjetër për COVID-19 në të ardhmen.

A mund ta marr një fëmijë COVID-19 nga vaksina kundër COVID-19?

Jo. Vaksina Pfizer nuk e përdori virusin e gjallë që shkakton COVID-19.

A mund të ndikojë një vaksinë kundër COVID-19 në fertilitetin ose menstruacionet?

Nuk ka asnjë provë që ndonjë vaksinë COVID-19 shkakton probleme të fertilitetit.

Një numër i vogël grash kanë raportuar se kanë përjetuar ndryshime të përkohshme menstruale pas marrjes së një vaksine për COVID-19. Një studim i vogël ka treguar gjithashtu se disa gra përjetuan ndryshime të përkohshme menstruale pasi u infektuan me COVID-19. Nuk është e qartë nëse marrja e COVID-19 ose një vaksine kundër COVID-19 I shkakton këto ndryshime. Nevojiten kërkime të mëtejshme.

Mbani në mend se shumë gjëra mund të ndikojnë në ciklet menstruale, duke përfshirë infeksionet, stresin, problemet me gjumin dhe ndryshimet në dietë ose stërvitje.

Si mund të marrin një vaksinë kundër COVID-19 fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç?

Fëmijët e kësaj moshe nuk kanë nevojë të caktojnë termin për t’u vaksinuar. Ata shkojnë me prindin ose kujdestarin ligjor në qendrën më të afërt të vaksinimit dhe pas konsultimit me mjekun, dhënies së anamnezës dhe nënshkrimit të Deklaratës së pajtueshmërisë për vaksinim, e marrin vaksinën. Gjithashtu, marrin edhe këshilla të tjera për periudhën pas vaksinimit.

Sa shpejt mund të marrë një fëmijë një vaksinë kundër COVID-19 para ose pas marrjes së një vaksine tjetër?

Një vaksinë COVID-19 dhe vaksina të tjera mund të jepen në të njëjtën ditë.

Më parë, për shkak të risive të vaksinave kundër COVID-19, CDC kishte rekomanduar kundër marrjes së çdo vaksine tjetër dy javë para dhe pas marrjes së një vaksine COVID-19. CDC ndryshoi rekomandimin e saj bazuar në të dhënat e sigurisë të mbledhura muajt e fundit.

Çfarë mund të bëjë fëmija im pasi të ketë marrë një vaksinë COVID-19?

Pasi të jetë vaksinuar plotësisht, fëmija juaj mund të kthehet në mënyrë më të sigurt për të bërë gjërat që ai ose ajo mund të mos kishte qenë në gjendje t’i bënte për shkak të pandemisë.

Fëmija juaj konsiderohet i vaksinuar plotësisht dy javë pas dozës së dytë të vaksinës Pfizer-BioNTech COVID-19.

MOS HARRONI:

Vaksinimi kundër COVID-19 do të mbrojë shumicën e njerëzve nga sëmurja me COVID-19. Nëse keni pyetje ose shqetësime në lidhje me marrjen e një vaksine kundër COVID-19 nga fëmija juaj, bisedoni me mjekun e fëmijës suaj. Ai ose ajo mund të jetë në gjendje t’ju ndihmojë të peshoni rreziqet dhe përfitimet nga vaksinimi.

(Burimet: CDC, Mayo Clinic- SHBA, MSh)