Situata aktuale politike mes Kosovës dhe Serbisë është përshkruar në një artikull nga gazeta zvicerane “Neue Zürcher Zeitung” që u publikua sot.

“Negociatori largohet. Miroslav Lajçak, përfaqësuesi special i BE-së për negociatat ndërmjet Serbisë dhe Kosovës, jep dorëheqjen; Kërkimi për një pasardhës është në vazhdim. Largimi nuk është befasues. Bisedimet për normalizimin e marrëdhënieve të fqinjëve, të cilat vazhdojnë që nga viti 2011, kanë ngecur. Asgjë nuk lëviz. Dhe nëse po, atëherë në drejtimin e gabuar. Fajësimi për dështimin tek diplomati sllovak është më i lirë. E pabazë është edhe akuza nga Prishtina se Lajçak është i njëanshëm në favor të Beogradit.”

Siç shkruan NZZ, arsyeja e bllokimit qëndron diku tjetër, as Beogradi dhe as Prishtina nuk janë të gatshëm të zbatojnë marrëveshjen që BE-ja ua prezantoi në shkurt 2023.

Në thelb, marrëveshja përmban dy pika: Serbia nuk e njeh zyrtarisht Kosovën, por sillet në përputhje me rrethanat.

“Mbi të gjitha, ajo nuk i pengon Prishtinës nëse dëshiron t’i bashkohet organizmave ndërkombëtarë (si OKB-ja). Pra, bëhet fjalë për njohjen de facto. Në të kundërt, Prishtina e mban fjalën e dhënë njëmbëdhjetë vjet më parë dhe po u jep serbëve të Kosovës autonomi të kufizuar. Konkretisht: Lejon krijimin e një bashkësie të komunitetit serb.”

“Në shkurt të vitit 2023, presidenti serb Aleksandar Vuçiq refuzoi të jepte pëlqimin e tij për marrëveshjen me shkrim. Edhe kundërshtari i tij, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, nuk ka nënshkruar. Por shefi i politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell, mbajti qëndrimin se garancitë verbale dhe bashkëpunimi për marrëveshjen megjithatë e bënë atë ligjërisht të detyrueshme”, vazhdon artikulli i NZZ.

Tutje thuhet se Vuçiq e bëri të qartë se vendi i tij do të vazhdojë të kundërshtojë pranimin e Kosovës në Këshillin e Evropës, ndërsa kryeministri Kurti, “nuk po ngre gishtin për të zbatuar autonominë e rënë dakord prej kohësh të serbëve të Kosovës.”

“Vuçiq po luan me kohën. Ai shpreson që Donald Trump të bëhet sërish president amerikan në vjeshtë. Me të në Shtëpinë e Bardhë, kalkulimi bëhet kartat për çështjen e Kosovës mund të riorganizohen sërish. Në fund të fundit, ishin të dërguarit e Trump ata që mbështetën një shkëmbim tokash midis Prishtinës dhe Beogradit në vitin 2018, të cilin Vuçiq dhe presidenti i mëparshëm i Kosovës, Hashim Thaçi, kishin negociuar.

Kurti, nga ana tjetër, kundërshtar i shkëmbimit të tokave, është i nxituar. Ai po përpiqet të krijojë një fakt të kryer në veri të Kosovës. Ai e forcon sovranitetin e Kosovës në këtë pjesë të vendit me masa të ashpra administrative dhe burime policore. Ai ka baza të ndërtuara për policinë speciale të armatosur rëndë, synon kontroll financiar dhe konfiskon ndërtesat që janë ndërtuar pa leje. Përdorimi i toleruar më parë i dinarit serb do të ndalohet dhe do të zëvendësohen tabelat e emërtimeve serbe të shkruara në cirilik, shkruan gazeta zvicerane.”