Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, e ka cilësuar vit të kthesës drejt zhvillimit vitin e parë të qeverisjes së tij. Në adresimin para mbledhjes, Kurti ka thënë viti i parë i qeverisjes së tij është përshkruar me navigim në kriza botërore, duke përmendur pandeminë e COVID-19 e krizën energjetike, raporton Ekonomia Online.
Sipas Kurtit, Qeveria e udhëhequr prej tij, në vitin e parë ka bërë planifikime dhjetëvjeçare nëpërmjet aprovimit të strategjive të ndryshme. Ka numëruar ato që i ka cilësuar reforma të përgjithshme në secilën fushë.
“Sot bëhen një vit prej se qytetarët kanë zgjedhur qeverinë dhe institucionet e reja. Në këtë orë para një viti mora detyrën e re. Qytetarët votuan për luftën ndaj korrupsionit, për kthimin e virtyteve në institucione, për kthimin e aftësisë në borde, votuan për rritjen e punësimit, votuan për forcimin e ushtrisë dhe rritjen ekonomike”.
365 ditët e para të qeverisjes, Kurti i ka cilësuar si ditë të vitit të zhvillimit ekonomik dhe të investimeve. Ai ka thënë se ka pasur bruto produkti vendor prej më shumë se 10 për qind e se janë krijuar mbi 25 mijë vende të reja pune.
Kurti ka thënë se në 67 mbledhje janë marrë 581 vendime. Është lavdëruar për procesin e vaksinimit, për reforma në drejtësi e kursime dhe mirëmenaxhim të pandemisë.
“Gjatë këtyre 365 ditëve kishim 67 mbledhje e sot jemi në mbledhjen e 68. Proceduam 130 projektligje. Së bashku kemi menaxhuar pandeminë me masa që kanë ruajtur shëndetin e qytetarëve duke shënuar numrin më të ulët të vdekjeve në rajon. Sot kemi hapur ekonomi e ngjarjet kulturorë sportive. Problemet që kemi trashëguar janë të mëdha por edhe sfidat në të ardhmen janë të mëdha”, tha Kurti.
“Ky ishte vit i zhvillimit ekonomik dhe investimeve. Bruto produkti vendor ka shënuar rritje prej 10.53 për qind. Kemi rritje të eksporti mbi 1 miliardë apo 83.6%. Investimet e huaja direkte janë rritur për 21.8% në vitin 2020. Janë krijuar 25 mijë vende të reja të punës. Ishte vit i reformave të drejtësi dhe janë miratuar një sërë ligjesh”, tha tutje Kurti.
Sipas tij, viti i parë i Qeverisë Kurti mund të cilësohet edhe si vit i departizimit të bordeve e si vit i investimit në arsim. Kurti ka thënë se është bërë edhe reformë në diplomaci.
Fjala e kryeministrit Albin Kurti në mbledhjen e 68-të të Qeverisë së Republikës së Kosovës, në njëvjetorin e marrjes së mandatit qeverisës:
Të nderuar anëtarë të kabinetit qeveritar,
Të dashur qytetarë,
Sot bëhen një vit prej se qytetarët me pjesëmarrjen e tyre masive në zgjedhje dhe votën e tyre plebishitare, i patën zgjedhur qeverinë dhe institucionet e reja, me ç ‘rast përafërsisht në këtë orë, saktësisht para një viti me 22 mars 2021 ne morëm detyrën e re.
Qytetarët në vitin e kaluar:
– Votuan për riorientimin demokratik dhe evropian të shoqërisë sonë;
– Votuan për luftën ndaj korrupsionit institucional e financiar;
– Votuan për rikthimin e virtyteve në institucione që shpërndajnë barazi e drejtësi;
– Votuan për kthimin e aftësisë në bordet që administrojnë burimet ekonomike dhe njerëzore;
– Votuan për rritjen e punësimit dhe shpërndarjen me të drejtë të punës sipas aftësive dhe kualifikimit;
– Votuan për forcimin e ushtrisë dhe,
– Votuan për rritjen e ekonomisë së buxhetit e të forcimit të shtetit e sovranitetit.
Vota e qytetarëve të Republikës anembanë vendit tonë, u bë edhe votë në Kuvendin e Republikës për qeverinë tonë e të tyre.
Dhe këtë e kemi bërë ne, në një vit të punës, ku gjatë këtyre 365 ditëve kishim gjithsej 67 mbledhje të qeverisë. E sot jemi në mbledhjen e 68-të, e ku morëm 581 vendime, e sot i tejkalojmë 600 sosh, ku proceduam 128 projektligje, ku sot i kalojmë edhe 130, më shumë sesa çdo qeveri tjetër paraprake në vitin e parë të saj.
Përgjatë një viti kemi naviguar nëpër kriza botërore, të cilat kanë testuar jo vetëm aftësinë tonë qeverisëse, por edhe qëndrueshmërinë tonë shoqërore. Së bashku kemi menaxhuar pandeminë Covid-19 me masa, të cilat kanë ruajtur edhe shëndetin publik të qytetarëve edhe shëndetin e ekonomisë tonë publike e private, duke e shënuar numrin më të ulët të vdekjeve në rajon e numrin më të lartë të vaksinimit.
Së bashku kemi përmbushur zotimin, që brenda vitit të vaksinojmë mbi 60% të popullsisë së vaksinueshme dhe sot kemi hapur ekonominë, jetën shoqërore dhe ngjarjet kulturore e sportive që na kanë munguar shumë gjatë.
Krahas pandemisë kishim krizën e energjisë, e cila ende s’ka kaluar. Së bashku kemi marrë masat emergjente duke subvencionuar koston shtesë në mënyrë që kriza të mos i rëndojë ata që fitojnë më së paku.
S’ka dyshim se problemet që kemi trashëguar janë të mëdha e sfidat që i kemi përpara janë edhe më të mëdha. Mirëpo, qytetarët na kanë besuar ne që ta bëjmë ndryshimin. E ky ishte vit i kthesës drejt zhvillimit.
Por, le ti marrim radhazi elementet kryesore të këtij viti të qeverisjes sonë të mbarë e të mirë.
Ishte vit i planifikimit.
Kemi aprovuar një sërë strategjish që na tregojnë rrugën drejt ndryshimit për 10 vitet e ardhshme.
– Kemi filluar procesin e hartimit të Strategjisë Kombëtare për Zhvillim 2030.
– Është finalizuar Strategjia shtetërore për parandalim, menaxhim dhe kontrollim të pandemisë COVID-19.
– Është finalizuar drafti i parë i Programit për Reforma në Ekonomi 2022-2024.
– Është lansuar procesi i ndryshimit të Programit për Zvogëlimin e Barrës Administrative.
– Është lansuar platforma ‘SmartKosova’, si dhe është finalizuar Analiza Kuantitative e potencialit ekonomik, shkencor dhe inovativ të Kosovës.
– Është miratuar në Qeveri Strategjia e Sektorit të Sundimit të Ligjit.
– Është miratuar Strategjia Kombëtare për mbrojtje nga dhuna në familje.
– Është miratuar Strategjia për Bujqësi dhe Zhvillim Rural 2022-2028, si dhe Strategjia për Zhvillimin e Pylltarisë 2022-2030.
– Hartimi i Strategjisë së Energjisë 2022-2031, i cili do i paraqes kahet e zhvillimit të sektorit të energjisë për periudhën e ardhshme dhjetëvjeçare.
Ky ishte vit i zhvillimit ekonomik dhe i investimeve.
Përkundër krizave e sfidave, viti i parë i qeverisjes sonë ishte vit i zhvillimit ekonomik, duke dëshmuar se ka një lidhje të drejtpërdrejtë mes demokracisë dhe ekonomisë, mes qeverisjes së mirë dhe rritjes së shpenzimeve e investimeve nga qytetarët, që besojnë në qeveri e presin ditë më të mira.
Sipas Agjencisë së Statistikave të Kosovës (ASK), Bruto Produkti Vendor real gjatë vitit 2021 ka shënuar rritje prej 10.53% krahasuar me vitin paraprak.
– Gjatë vitit 2021 eksportet e mallrave dhe shërbimeve kanë arritur vlerën prej 2 miliardë e 698 milionë euro që krahasuar me vitin paraprak kemi një rritje të eksportit prej 1 miliard e 228.8 milionë apo 83.6%. Eksporti është rritur për 83.6% për mallra e shërbime.
– Të hyrat doganore janë rritur për 31%, nga 1 miliard e 50 milionë në 1 miliard e 376 milionë.
– Investimet e huaja direkte, krahasuar me vitin 2020 janë rritur për 21.8%, ndërsa krahasuar me vitin 2019, për 65%. Pra, për 65% janë rritur investimet e huaja direkte kur e krahasojmë me një vit para pandemisë, ndërkaq, me vitin 2020 për 21.8%.
– Këtë vit kemi aprovuar buxhetin në vlerë prej 2.75 miliardë euro që është buxheti më i lartë që ka pasur ndonjëherë Kosova e që është për 12% më i lartë se ai i vitit të kaluar (2021) e për 17% më i lartë sesa në vitin 2020.
– Janë krijuar 25 mije vende të reja të punës, prej të cilave 10 mijë si rezultat i Pakos së Ringjalljes Ekonomike.
Ishte vit i reformave në drejtësi.
Premtimi jonë për reforma në drejtësi në vitin e parë ka filluar të jetësohet. Janë miratuar një sërë ligjesh e dokumentesh që hedhin bazën për luftimin e mirëfilltë të korrupsionit dhe të kthimit të integritetit e dinjitetit në sistemin e drejtësisë, sikurse koncept dokumenti për zhvillimin e procesit të vetingut, Projektligji për Byronë Shtetërore dhe për Verifikimin e Pasurisë së Pajustifikueshme, Kodin e procedurës penale dhe miratimi në Qeveri të Kodit Civil, atë për Gjykatën Komerciale e për Pronën Publike, për Financimin e Subjekteve Politike, si dhe themelimin e institutit për adresimin e krimeve të kryera gjatë luftës.
Ishte vit i luftimit të krimit dhe korrupsionit.
Krahas reforma në drejtësi, kemi qenë të pakompromis në luftimin e krimit dhe korrupsionit.
– Janë konfiskuar mbi një ton narkotikë.
– Janë kryer 550 operacione policore, 1,102 bastisje ku janë shkatërruar 54 grupe kriminale e janë arrestuar 12 mijë persona, në mesin e këtyre mbi 270 zyrtarë shtetërorë e publikë.
– Njësia për Inteligjencë Financiare ka lëshuar 46 urdhra për ngrije të përkohshme të transaksionit në vlerë totale prej afër 9 milion euro. Këto fonde pas ngrirjes janë sekuestruar nga agjencitë e zbatimit të ligjit.
Ishte edhe vit i kursimit edhe i mirë menaxhimit.
– Janë anuluar marrëveshje të dëmshme (tenderë, kontrata & memorandume) me vlerë rreth 150 milionë euro.
– Është ndalur keqpërdorimi i 43 milionë eurove në shpronësime për segmentin Klinë-Kijevë-Zahaq,
– Është anuluar projekt-prokurimi i dyshimtë për furnizimin me dokumente personale identifikuese në vlerë prej 21 milionë eurove ku nga rinegocimi do të kursehen rreth 4 mil euro në vit.
– Dogana ka trajtuar 1,774 raste të kundërvajtjeve me mallra në vlerë prej mbi 4 milionë euro. Gjobat e shqiptuara për këto kundërvajtje janë në lartësi prej mbi 1.36 milionë euro.
– Janë konfiskuar mallra si rrjedhojë e shkeljeve doganore dhe mallra të ndaluara në vlerë prej 9 milionë euro nga 4.3 milionë euro sa ishin në vitin 2020.
– Kemi larguar detyrimin për pagesën prej 100 euro për homologimin e automjeteve, duke kursyer miliona euro të qytetarëve nga zhvatja që po u bëhej atyre.
Viti i parë i qeverisjes sonë ishte edhe vit i departizimit dhe rimëkëmbjes së ndërmarrjeve publike dhe mbrojtjes së pasurisë së Kosovës.
– Është rihapur terminali doganor i “Trepçës”, i cili shënon hapin e parë drejt kalimit të të gjitha terminaleve doganore në prona publike.
– Janë emëruar Bordet e rregullta të Drejtorëve me mandat tre vjeçar në Ndërmarrjet Publike sikurse në Telekom, KEK, Postën e Kosovës, Infrakos, Trepçë e Hidromoravë.
Ishte vit i investimit në arsim.
Për herë të parë shkollat janë parë si hapësirë e dijes dhe e pasurimit të trurit e jo si infrastrukturë betoni.
– Për një vit kemi ndarë buxhet për arsimin mbi 12% më të lartë;
– Kemi bërë arsim publik falas për nivelin baçelor dhe master;
– Janë ndarë mbi 3,000 bursa për studentët e dalluar për studime brenda dhe jashtë vendit;
– 1,365 bursa për vajzat dhe gratë studente të fushave STEM;
– 100 asistentë më shumë për fëmijët me nevoja të veçanta;
– Tekste shkollore në gjuhët e komuniteteve;
– Është publikuar fjalori më i madh dixhital shqip-serbisht-shqip me rreth 40,000 fjalë;
– Janë ndarë 500 bursa për nxënësit e shkollave të mesme të komuniteteve romë, ashkali dhe egjiptian;
– Janë ndarë 3,5 milionë euro për ofrimin e praktikës profesionale për nxënësit e shkollave të arsimit dhe aftësimit profesional në fushën e TI;
– Janë ndërtuar 4 çerdhe të reja dhe janë ri-funksionalizuar 2 shkolla në çerdhe, ndërkohë që vazhdon ndërtimi i 9 çerdheve të reja;
– Si dhe janë themeluar edhe 5 Qendra të Karrierës duke e dërguar në 15 gjithsej numrin e qendrave të karrierës.
Ishte edhe vit i bujqësisë viti i qeverisjes sonë.
– Në bujqësi, janë realizuar pagesa në vlerë prej 21 milionë euro;
– Janë luftuar keqpërdorimet dhe organet e rendit dhe ligjit kanë arrestuar 23 zyrtarë për keqpërdorimet e mëhershme në Ministri dhe Agjenci;
– Janë ndarë mbi 70 milionë euro për fermerët, çka shënon përkrahjen më të madhe ndonjëherë brenda një viti fiskal;
– Kemi rritur subvencionimin e grurit nga 150 euro për hektar në 474 euro për hektar – që përbënë një rritje prej 216%;
– Kemi ndarë 5 milionë euro për subvencionimin e naftës për bujqit, 36 centë për litër, që i bie që bujqit do ta kenë naftën pa akcizë.
Vit i reformimit të diplomacisë ishte viti i parë i qeverisjes sonë.
– Kemi filluar reformimin e diplomacisë e cila ishte e mbushur me militantë e me familjarë.
– Janë shkarkuar 13 ambasadorë dhe 4 konsuj;
– Janë emëruar 6 ambasadorë politikë e 9 të karrierës;
– Nga 31 ambasada në total, 6 ambasadorë janë politik, 19 të karrierës, dhe janë 6 pozita të lira.
– E vendi ynë është vizituar si rrallëherë më parë nga Presidentë e Kryeministra e Ministra të Jashtëm: Presidenti i Shqipërisë, Ilir Meta, Presidenti i Sllovenisë, Borut Pahor, Presidenti i Maqedonisë së Veriut, Stevo Pendarovski, Presidenti i Kroacisë, Zoran Millanoviq, Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, Kryeministri i Kroacisë, Andrej Plenkoviq, Kancelari i Austrisë, Karl Nehammer; Ministrat e Punëve të Jashtme të Kroacisë, Gjermanisë, Italisë, Greqisë, Maqedonisë së Veriut dhe Italisë; Ministrja për Fqinjësi Evropiane dhe Amerikë në Qeverinë e Mbretërisë së Bashkuar.
– Kurse janë realizuar takime bilaterale me Kryeministri belg, Presidenten e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen, Presidentin e Këshillit Evropian Charles Michel, Përfaqësuesin e Lartë të BE-së Josep Borrell, Presidentin e Francës Emmanuel Macron, Kancelaren e Gjermanisë Angela Merkel, Sekretarin e NATO-s Jens Stoltenberg; Kryeministrin e Mbretrisë së Bashkuar Boris Johnson; Kryemninistrin e Greqisë Kiriakos Mitsotakis, Kryeministrin e Bullgarisë Kiril Petkov, Kryeministren e Estonisë, Kaja Kallas, etj.
Viti ynë ishte edhe vit i drejtësisë, barazisë dhe rritjes së mirëqenies për të gjithë.
– Është themeluar Komisioni Ministror dhe Ekipi Teknik për Skemën e Garantuar për të Rinj.
– Janë ndarë shtesat për Lehonat (13 mijë nëna) dhe shtesat për fëmijë të lindur nga viti 2015 e këtej – 146 mijë përfitues.
– Pensionet janë rritur për 11%, ndërkaq ato për persona me aftësi të kufizuar për 33% dhe nuk ka më asnjë pension nën 100 euro.
– Për të përballuar ngritjen e çmimeve janë ndarë 100 euro për 300 mijë familje për muajin nëntor si dhe dyfishuam asistencën sociale për muajin nëntor dhe dhjetor.
– Mbështetje për 2.900 familje që kanë humbur kryefamiljarin nga COVID-19 (1.500 euro për to, dhe 10.000 euro kur i vdekuri ishte staf mjekësor).
– Subvencionimi i kredisë investive për bizneset prodhuese dhe në pronësi të grave në vlerë prej 20% të kredisë,10% për bizneset që kanë nevojë për likuiditet;
– Subvencionimi i kredive personale deri në 300 euro.
Ishte vit i investimeve në mbrojtje dhe në ushtrinë e Kosovës.
– Është rritur buxheti për ushtrinë në vlerë prej 100 milionë euro.
– Janë rritur kapacitetet operacionale dhe profesionale të FSK-së: janë pranuar 55 autoblinda (ASV), janë pranuar donacionin nga Turqia (pajisje SARP dhe SARP dual për modernizimin e automjeteve COBRA në vlerë 1.295.000$).
– Janë blerë 4 drona ushtarak nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
– Janë rekrutuar 400 rekrutë të rinj, dhe në proces janë edhe 840 të tjerë.
– Kemi marrë pjesë në ndërmarrjen më të madhe ushtarake të NATO-s Defender Europe 21, në mesin e 27 shteteve, ku madje ne ishim në mesin e 16 shteteve nikoqire me gjithsej 330 ushtarë tanë pjesëmarrës.
– Dhe kemi bërë bashkëzbarkimin me ushtrinë amerikane në Kuvajt.
Ishte edhe vit i Kosovës sovrane.
– Kemi filluar aplikimin e reciprocitetit në targa me Serbinë dhe në vazhdimësi po identifikojmë fusha të tjera të reciprocitetit në përputhje me përgatitjet e brendshme për të zbatuar atë me sukses të plotë.
– Dialogun me Serbinë e kemi trajtuar në përputhje me prioritetet e qytetarëve dhe në respektim të kushtetutës dhe ligjit tonë.
Ishte vit i arritjeve kulturore e sportive.
– Kemi themeluar Institucionin e Operës së Kosovës.
– Kemi themeluar Komisionin Shtetëror për Rini.
– Kemi dyfishuar fondin për Trashëgiminë kulturore në rrezik duke filluar ndërhyrjet emergjente në 30 asete që janë të rrezikuara.
– Pas shumë vite të premtimeve më në fund kanë filluar ndërhyrjet në Kompleksin Memorial Adem Jashari në Prekaz.
– Janë ndarë mbi 11 milionë euro mbështetje financiare për organizatat dhe individët në fushën e kulturës, trashëgimisë kulturore, sportit dhe rinisë.
– Është themeluar Komisioni shtetëror për dokumentimin e shkatërrimit të trashëgimisë kulturore nga forcat serbe gjatë luftës 1998-1999.
Pra, të nderuar anëtarë të kabinetit qeverisës, këto janë vetëm disa nga veprimet e shumta të cilat e kanë bërë kthesën e madhe drejt zhvillimit, drejt drejtësisë në vitin e parë qeverisës.
E punët i kemi bërë në dritën e diellit, pa asnjë skandal, dhe me transparencë e llogaridhënie të paparë ndonjëherë në këto 20 vitet e fundit.
Andaj unë ju falënderoj të gjithë juve dhe ekipet në ministritë përkatëse për këtë rezultat shembullor në vitin e parë të qeverisjes sonë.
Pra nevojitet edhe një vit tjetër që të mbërrijmë në gjysmë të mandatit, andaj kemi shumë punë në këtë vit, në përputhje me atë punëtorinë që e kemi zhvilluar në fillim të vitit. Por nuk ka dyshim që me vullnetin që kemi, me dijen që kemi, me përvojën që kemi fituar, nuk ka sfida të cilat nuk do t’i kalojmë së bashku për hir të popullit, shtetit e kombit tonë.