Konferenca Rajonale për Luftën kundër Trafikimit me Trashëgimi Kulturoreështë mbajtur këtë muaj në Künstlerhaus në Minhen, Gjermani. Më se 70 pjesëmarrës kanë udhëtuar nga rajoni i Ballkanit Perëndimor dhe vendet e tjera të Evropës për të marrë pjesë në konferencë. Pasi që kjo temë është relevante dhe e rëndësishme edhe për Kosovën, në konferencë morën pjesë shtatë pjesëmarrës nga Kosova nga Ministria e Drejtësisë, Zyra e Kryeprokurorit të Shtetit, Zyra e Prokurorit Themelor në Prishtinë, Ministria e Kulturës, Dogana dhe Policia e Kosovës.

Qëllimet kryesore të konferencës ishin vetëdijesimi i publikut dhe subjekteve ligjore në lidhje me trafikimin me trashëgimi kulturore dhe ngritja e të kuptuarit të mënyrës së veprimit të grupeve të krimit të organizuar të përfshira në aktivitete kriminele. Folës ekspert nga organizata siç është Europol, Spanish Guardia Civil, universiteti Oxford, UNESCO, UNODC, dhe Organizata Botërore e Doganave kanë ndarë njohuritë e tyre se si kriminelët falsifikojnë dhe kontrabandojnë dokumentet për prejardhjen dhe mbi ndikimin kulturor, historik dhe social që kanë këto veprime.

Ekspertët janë pajtuar për rëndësinë e alokimit të resurseve, ndërmarrjen e hetimeve, vetëdijesimin politik dhe përmirësimin e grumbullimit dhe këmbimit të informatave për të luftuar tregtinë e paligjshme me objekte kulturore. Për të realizuar këtë, autoritetet duhet të jenë në hap me trendet e trafikimit – që kanë kaluar nga tregu fizik në atë elektronik, duke ndryshuar këmbimin e vëllimit të vogël të artikujve me vlerë të madhe tek vëllimi i madh me artikuj me vlerë të vogël. Globalizimi i tregtisë ofron mënyra të reja të dërgimit dhe një mori të kontakteve. Trafikimi i materialit nuk dokumentohet mirë dhe mund të bëhet me një rrezik të vogël. Shkatërrimi sistematik i trashëgimisë kulturore nuk shikohet më si dëm kolateral, por cak i qëllimshëm për përfitim monetar.

Fatkeqësisht hetimet shpesh mbesin në nivel lokal me burime të kufizuara. Kjo paraqet sfidë specifike për autoritetet dhe thekson rëndësinë e bashkëpunimit dhe harmonizimit ndërkombëtar. Lidhjet në BE janë tejet të rëndësishme për të identifikuar rrjetet kriminele dhe caqet me vlerë të madhe.

Nga shënimet, trajnimet dhe vetëdijesimi i ngritur do të përfitojnë zyrtarët doganorë dhe policia kufitare si linja e parë e mbrojtjes kundër trafikimit me trashëgimi kulturore. Këta zyrtarë nganjëherë punojnë në kushte të rrezikshme, me informata të kufizuara dhe pritje joreale e të qenurit ekspert në një fushë të gjerë siç janë kafshët e egra, mjekësia dhe historia. Vëmendje kërkojnë edhe procedurat policore për rastet e vjedhjes së trashëgimisë kulturore dhe trafikim pasi që ligjet aktuale mund të jenë relevante vetëm për periudha të caktuara kohore, kanë përjashtime për objekte të caktuara dhe funksionojnë sipas ideologjisë themelore – “gjithçka është e ligjshme, përderisa nuk është e kundërligjshme” – dhe duke vështirësuar kështu hetimet si dhe dëshmimin e krimit.

Fondacioni Kulturor i Shteteve Federale të Gjermanisë është duke ndërmarr hapa për të luftuar raportimin e dobët dhe dënimet joadekuate nga institucionet. Fondacioni mbështet programin hulumtues që zbulon dhe dokumenton rrugët e trafikimit, ruajtjen digjitale dhe qasjen mobile tek databaza e trashëgimisë kulturore si dhe udhëzues i praktikave më të mira për autoritetet qeveritare dhe grupet e interesit. Kjo dhe mënyra tjera të motivimit ndihmojnë për të lëvizur para, duke bashkuar policinë dhe ekspertët për të krijuar lidhje ndërkombëtare dhe standarde dhe për të vendosur trafikimin me trashëgimi kulturore si prioritet politik.

Konferenca u organizua nga projekti i IPA/2017 Lufta kundër Krimeve të Rënda në Ballkanin Perëndimor, i bashkëfinancuar nga Bashkësia Evropiane (DG NEAR) dhe Ministria e Gjermanisë Federale për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (BMZ). Projekti implementohet nga Agjencia Gjermane për Bashkëpunim Ndërkombëtar “Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH” si dhe Ministria Italiane e Punëve të Brendshme dhe Qendra për Bashkëpunim Ndërkombëtar Ligjor (CILC).