Kryetari i “Forumit Intelektual Evropa 2030”, Artan Nimani, ka thënë se Shqipëria ka shënuar një arritje të madhe duke u renditur si vendi i parë në Ballkan dhe i 12-ti në Evropë për Indeksin e Hendekut Gjinor në vitin 2024, me një vlerësim prej 0.780.
Sipas tij në nivel global, Shqipëria renditet e 23-ta, duke treguar përparime të mëdha në drejtim të barazisë gjinore. Me përmirësime në pjesëmarrjen ekonomike, arritjet arsimore dhe fuqizimin politik të grave, Shqipëria po demonstron se përpjekjet e saj për të mbështetur barazinë gjinore po japin fryte konkrete. E nga ana tjetër, Kosova nuk është përfshirë ndër 40 vendet e para në këtë renditje globale, duke treguar për mungesa të mëdha në drejtim të barazisë gjinore.
“Kjo mungesë e përfshirjes është një shenjë e qartë se pavarësisht qeverisë së saj të majtë, Kosova nuk ka arritur të ndërmarrë masa të mjaftueshme dhe të efektshme për të zbutur hendekun gjinor. Ndërsa qeveritë e majta shpesh asociohen me politika sociale dhe barazi, realiteti në Kosovë tregon një histori tjetër. Qeveria e Kosovës, pavarësisht orientimit të saj të majtë, nuk ka arritur të bëjë përparime të dukshme në drejtim të barazisë gjinore”, ka shkruar ndër të tjerash Nimani, teksa ka renditur edhe arsyet për këtë dështim të Kosovës.
1. Mungesa e angazhimit serioz politik. Pavarësisht retorikës për barazi, masat konkrete dhe të qëndrueshme për të përmirësuar statusin e grave në shoqëri kanë qenë të pakta. Pa një angazhim të fortë politik për barazi gjinore, përmirësimet reale janë të vështira për t’u arritur.
2. Prioritetet e gabuara. Në vend që të fokusohen në politikat që nxisin përfshirjen e grave në tregun e punës dhe në pozita drejtuese, shumë vendime dhe politika duket se kanë prioritetizuar fusha të tjera, duke lënë mënjanë çështjet e barazisë gjinore.
3. Mungesa e infrastrukturës për mbledhjen e të dhënave, Për të adresuar një problem, duhet së pari ta kuptosh atë. Pa të dhëna të besueshme dhe të mjaftueshme, është e vështirë të masësh dhe analizosh progresin apo mungesën e tij në drejtim të barazisë gjinore.
Çfarë duhet bërë?
Për të përmirësuar pozicionin e saj në renditjet globale dhe për të zbutur hendekun gjinor, Kosova duhet të ndërmarrë masa të vendosura dhe të mirëplanifikuara:
– Fuqizimi i politikave për barazi gjinore. Qeveria duhet të hartojë dhe zbatojë politika specifike që mbështesin barazinë në të gjitha sferat e jetës, duke përfshirë punësimin, arsimimin dhe fuqizimin politik.
– Investimi në edukimin dhe vetëdijësimin e publikut. Krijimi i fushatave të vetëdijësimit dhe programeve edukative për të luftuar stereotipet gjinore dhe për të inkurajuar përfshirjen e grave në sektorë të ndryshëm është thelbësor.
– Zhvillimi i infrastrukturës për mbledhjen e të dhënave. Kosova duhet të investojë në zhvillimin e një sistemi të qëndrueshëm dhe të besueshëm për mbledhjen e të dhënave, i cili do të ndihmojë në monitorimin e progresit dhe identifikimin e zonave ku janë të nevojshme ndërhyrje.
Dështimi për të bërë përparime të ndjeshme në drejtim të barazisë gjinore është një pasqyrë e politikave të dobëta dhe të paqëndrueshme të qeverisë. Kosova ka ende shumë për të bërë për të arritur një shoqëri të barabartë, dhe kjo kërkon një angazhim serioz dhe të qëndrueshëm nga ana e qeverisë dhe shoqërisë civile.