Gjendja alarmante e ndotjes së ajrit në kryeqytetin e Kosovës, e regjistruar ditëve të fundit, ka nxitur reagimin e ministres së Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor, Albena Reshitaj, e cila thotë se është e shqetësuar me nivelin e lartë të ndotjes, por e pafuqishme ta ndryshojë menjëherë gjendjen.
Ministrja, përmes një postimi në Facebook, ka thënë se edhe ajo është e shqetësuar me këtë gjendje, por s’ka dhënë ndonjë zgjidhje të shpejtë për parandalimin e ndotjes së ajrit kryeqytetit.
“Brenda muajit të parë kam krijuar grupin për hartimin e Planit të Aktiviteteve për reduktimin e ndotjes së ajrit, kam kërkuar nga ekspertet e fushës që të sjellin informacione për gjendjen dhe alternativat e mundshme të përmirësimit të tij në kohë reale. Ju të gjithë e dini që gjerat nuk zgjidhen me shkop magjik, e aq më pak në vendin tonë ku problemet janë të shtresuara e të trashëguara”, ka shkruar ministrja Reshitaj.
Ajo ka renditur disa veprime efekti i të cilave ende është i parvjetshëm. Ka thënë se në ditët në vazhdim do të ketë edhe aktivitete tjera për të zvogëluar ndotjen e Prishtinës.
Postimi i plotë i Reshitajt në Facebook:
Të dashur qytetarë, ndaj me ju shqetësimin për rritjen e nivelit të ndotjes së ajrit këto ditë në kryeqytetin tonë.
Që nga dita e parë e punës sime në Ministrinë e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor, kam filluar të punojë me përkushtim në gjetjen e mënyrave profesionale për reduktimin e ndotjes së ajrit.
Brenda muajit të parë kam krijuar grupin për hartimin e Planit të Aktiviteteve për reduktimin e ndotjes së ajrit, kam kërkuar nga ekspertet e fushës që të sjellin informacione për gjendjen dhe alternativat e mundshme të përmirësimit të tij në kohë reale.
Ju të gjithë e dini që gjerat nuk zgjidhen me shkop magjik, e aq më pak në vendin tonë ku problemet janë të shtresuara e të trashëguara.
Në të kaluarën realiteti i ndotjes së ajrit edhe është demantuar. Ne nuk e mohojmë atë, përkundrazi e potencojmë dhe luftojmë ta bëjmë prioritet edhe institucional edhe shoqëror.
Në të gjitha pjesët tjera të Kosovës mbizotëron gjendje më e mirë e ajrit. Në kryeqytetin tonë të mbingarkuar dhe rrethinën e tij, për shumë vite me radhë ka ekzistuar një gjendje alarmante e vlerave të larta të ndotjes së ajrit , por asnjëherë ndotja e ajrit nuk është vënë si prioritet i qeverisë, madje ende asnjëherë që nga paslufta nuk ka pas komunikim ndërinstitucional të aktereve përgjegjës dhe kompetent për mbrojtjen e mjedisit.
Ne i takuam në një tavolinë të përbashkët të gjithë ministrat e linjes, hartuam planin e aktivitetëve në faza, identifikuam ndotësit më të mëdhenjë, vizituam KEK-un dhe kërkuam nga inspektorati kontrolla më të rrepta e gjoba për të gjithë ata që ndotin ajrin.
Trashëguam një ligj për mbrojtjen e ajrit nga ndotja që kishte zbrazësira dhe ishte i pazbatueshëm kurse ne tani jemi në fazën e miratimit të ligjit të ri, që do të rregullojë sektorët që kanë të bëjnë me ndotjen e ajrit, duke përfshirë edhe përdorimin e lëndëve djegëse si ndotës të ajrit.
Duke marrë parasysh që pos KEK-ut, fabrikave e veturave, ndotja e ajrit po vjen edhe nga përdorimi i thëngjillit për ngrohje, ne kërkuam që institucionet gjegjëse qeveritare te punojnë në gjetjen e alternativave për ngrohje dhe të fillojmë të reduktojmë përdorimin e thëngjillit.
E di që përdorimi i thëngjillit ka kosto më të ulët, por disa herë e kam thënë dhe po e potencoj sërish që kostoja për shërim nga sëmundjet që vijnë nga ndotja e ajrit është shumë më e lartë.
Për të koordinuar veprimet, u takuam edhe me kryetarin e Komunës së Prishtinës z. Shpend Ahmeti.
Ne u pajtuam që në periudhat kohore kur kemi tejkalime të mëdha të normave të lejuara të ndotjes së ajrit, të reduktojmë qarkullimin e veturave në disa lagje duke bërë pa pagesë transportin publik, gjë që shumë shpejt shpresoj që do të realizohet.
Veturat e shumta, KEK-u, përdorimi i thëngjillit (madje edhe gomave) për ngrohje, kushtet e pa favorshme atmosferike, janë faktorët kryesor të ndotjes së ajrit.
Ne duhet të punojmë me përkushtim dhe pandërprerë, jo vetëm kur ballafaqohemi me situatën , por të krijojmë një vetëdijësim që angazhimi ynë si institucione dhe shoqëri dhe aplikimi i strategjisë për mbrojtje të mjedisit të jetë i përhershëm.
Për të pasur përmirësim të ndotjes së ajrit ne kemi kërkuar nga institucionet përkatëse që të realizojnë përgjegjësitë e tyre ligjore që kanë, disa prej të cilëve veçse kanë filluar masat konkrete.
1. Zbatimi i Udhëzimit Administrativ që obligon Ministrinë e Infrastrukturës që të mos lejojë regjistrimin e veturave që tejkalojnë normat e lejuara të shkarkimeve në ajër;
2. Kontrollimi i cilësisë së derivateve të naftës që importohen në Kosovë;
3. Ndërtimi i Unazës së brendshme të kryeqytetit dhe zhvendosja e administratës shtetërore në Hajvali;
4. Zgjerimi i sistemit të kogjenerimit;
5. Ndërtimi i Termocentralit “Kosova e Re”, me filtrat e teknologjisë së fundit me kërkesën time;
6. Krijimi i zonave të reja të gjelbra etj.
Të gjithë këto masa do të ndikojnë në reduktimin e ndotjes së ajrit.
Prandaj të nderuar qytetarë, ju ekspert e kritikë të situatës, mirëpres angazhimin tuaj në reduktimin e ndotjes së ajrit, duke reduktuar përdorimin e veturave, përdorimin e thëngjillit për ngrohje si dhe duke dhënë kontributin tuaj konkret për reduktimin e ndotjes së ajrit.