130 fëmijë në situatë rruge janë identifikuar në tetë komuna të Kosovës, sipas raportit “Fëmijët në situatë rruge”, që është publikuar të mërkurën nga zyra e UNICEF-it në Kosovë, raporton Ekonomia Online.

Sipas raportit ata janë të moshës 6-17 vjeç dhe u përkasin kryesisht komuniteteve rom, ashkali dhe egjiptian.

Udhëheqësja e zyrës së UNICEF-it në Kosovë, Nona Zicherman, tha se 95 për qind prej tyre e shohin varfërinë si shkaktarin kryesor që i ka shtyrë të dalin në rrugë.

“95 për qind e shohin varfërinë si shkakun kryesor. ‘Ne dalim që të ofrojmë para për familjen, pra që të blejmë bukë’. Një nga 5 familjet e përdor këtë formë për mbijetesë. Një realitet që i detyron familjet pavarësisht vetëdijes për rrezikun”, tha Zicherman.

Ajo shtoi gjithashtu se shtytësit kryesor që këta fëmijë dalin në rrugë janë familjet.

“Është një realitet i këtyre fëmijëve dhe familjeve që i detyron fëmijët të dalin në rruge pavarësisht rrezikut. Për të parandaluar këtë duhet të forcojmë ndërhyrjen tonë në familje për të parandaluar që të tjerët të përfundojnë në këtë rrugë. Ndonjëherë kemi akterë të shumtë të fëmijëve që vinë në Kosovë, 80% i përkasin komuniteteve, romë, ashkali, që paraqet diskriminim afatgjatë, raporti tregon edhe kequshqyerjen, mungesa e ushqimit”, tha tutje Zicherman.

Një rëndësi shumë e madhe sipas udhëheqëses së UNICEF-it, është edhe  zbatimi edhe strategjia e BE-se në raport me fëmijët në situatë rruge, aty arsimi duhet të jetë i qasshëm.

“Njohuritë nga studimi tregojnë qasje më të mirë për të ofruar mbështetje për të iu përgjigjur atyre që janë të prekur”, tha Zicherman.

Sipas saj vetëm 1/4 e tyre e ndjekin shkollimin.

Zyrtarja për monitorim dhe vlerësim në UNICEF në Kosovë, Dida Dobranja, ka thënë se përgjigjet që më së shumti kanë marrë nga ta janë se ata kërkojnë lëmoshë ose punojnë.

“Kur i kemi pyetur se çka bëni me të ardhurat, shumica e tyre na kanë thënë se ua japim prindërve apo i përdorim për të blerë ushqim”, është shprehur Dobranja.

Ambasadori i Bashkimit Evropian në Kosovë, Tomas Szunyog, tha se fëmijët në situate rruge paraqesin një shqetësim në të gjitha vendet e BE-së.

“BE mbetet e përkushtuar për promovimin e të drejtave themelore, BE-ja dëshiron të shoh përmirësim të legjislacionit. Ligji për mbrojtjen e fëmijës është miratuar në vitin 2008 por ende po gjen vështirësi në zbatim. Është e rëndësishme të theksohet se fëmijët në situatë rruge janë si një nga më të cenueshmit, ata do të paguajnë shumë, duhet të iu përgjigjemi fëmijëve, atyre pa kujdes prindëror, të trafikimit, viktimat e abuzimit me drogë të gjithë këta janë në situatë rruge dhe janë në rrezik. BE-ja dhe UNICEF vazhdojnë të mbështesin nevojat esenciale për të mbështetur fëmijët në situatë rruge”, tha ai.

Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu tha se këta fëmijë janë më të rrezikuarit, teksa përmendi shërbimet sociale që i ofron dikasteri i saj.  

“Kjo kategori e fëmijëve është mbase më e rrezikuara sepse janë këta fëmijë që i ekspozohen rrezikut të trafikimit, dhunës, mungesës së arsimit, mungesës së shëndetit. Konsideroj se brenda kohës, nga janari i vitit të kaluar kemi marrë adresim për çështjet sociale”, tha Haxhiu.

Ajo shtoi se: “Punët të cilat i bëjnë fëmijët në situatë rruge i rrezikon ata, Ministria e Drejtësisë, ofron shërbime sociale për këta fëmijë. Kemi pas në fokus finalizimin e akteve nënligjore që derivojnë nga ligji për mbrojtjen e fëmijës, konsideroj që ka pas mungesë të vullnetit. Këto projekt udhëzime do procedohen për miratim në Qeveri, mirë duhet të bëhet edhe miratimi i buxhetit, duhet të mbështeten në aspektin buxhetor”.

Ministrja e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit, Arbërie Nagavci tha se 130 fëmijë të moshës 6-7 janë të rrezikuar si pasojë që gjenden në dhe punojnë në rrugë.

“Filluar nga titulli i studimit qe tregon një situatë të vështirë që asnjë fëmijë në botë nuk do ishte mirë të ishte në atë pozitë, është e rëndësishme koordinimi, bashkëpunimi jonë për të zvogëluar numrin e fëmijëve që gjenden në atë rrugë. MAShTI ka lansuar politikën për mbrojtjen e fëmijës që punon për zhvillimin e institucioneve arsimore, kjo politikë bazohet në Kushtetutën e Kosovës dhe Konventën e BE-së”, tha Nagavci.

 “MAShT-i vazhdon të punojë për parandalimin e braktisjes dhe mos regjistrimit në shkollë të fëmijëve dhe parandalon fëmijët të punojnë në rrugë. 130 fëmijë të moshës 6-17 vjeç në tetë regjione të Kosovës janë identifikuar në situatë rruge, shumica dërmuese nga komunitetit ashkali dhe egjiptian. MAShT-i ka marrë masat për buxhet është viti i tretë që ndajmë  buxhet për mbështetje subvencionale dhe duke iu jap mbështetje për nevojat e tyre fëmijëve ne situatë rruge”, tha tutje Nagavci.

Udhëheqësja e UNICEF-it në Kosovë, Nona Zicherman e konsideroi të rëndësishme këtë raport, i cili synin të ofrojë të kuptuarit të ri të jetës, i cili është bazuar në konventën e të drejtave. Është e rëndësishme të kuptojmë se vetëm një fëmijë në situatë rruge përfshinë shumë tjerë.