Gjermania, e cila është e njohur për buxhete të rrepta, ka përdorur tregjet e borxhit për të mbështetur ekonominë e saj të prekur nga viruset, ndërsa Zvicra fqinje ka frenuar vazhdimisht marrjen, pavarësisht thirrjeve për të ndryshuar kursin.

Me firmat zvicerane që po përpiqeshin për një bllokim tjetër, qeveria federale javën e kaluar liroi më në fund pak çantat e saj, duke dyfishuar ndihmën e urgjencës në 10 miliardë franga zvicerane [9.3 miliardë euro] si pjesë e një programi për të rritur ekonominë.

Por kur ai paraqiti paketën për kompanitë më të goditura nga kufizimet e fundit të COVID-19, ministri i Financave, Ueli Maurer përsëri u ankua se Zvicra duhej të merrte hua për të rritur ekonominë.

Rreth 9.3 miliardë euro borxh do të duhet të shlyhen brenda gjashtë vjetëve.

Maurer premtoi të paraqesë mundësi të ndryshme për ta bërë këtë sa më shpejt që perspektiva ekonomike të pastrohet pak.

Pavarësisht kritikave në rritje se kombi i pasur Alpin nuk po bën sa duhet për të mbështetur kompanitë, Maurer ka përsëritur herë pas here se qeveria zvicerane “nuk ka para”.

Qeveria tashmë po merr hua “150 milionë franga në ditë, ose gjashtë milionë në orë ose 100 mijë në minutë”, vëren ai.

Në vitin 2020, qeveria federale e Zvicrës shpenzoi 15 miliardë franga [13.8 miliardë euro] për të mbështetur ekonominë dhe të dhënat paraprake tregojnë se ajo e mbylli vitin me një deficit prej 15.8 miliardë franga [14.5 miliardë euro].

Fobia e borxhit

Disa kanë bërë thirrje që Zvicra të lërë mënjanë dogmën e buxhetit të ekuilibruar gjatë krizës, për t’u mbrojtur nga dëmet e mundshme ekonomike afatgjata.

“Zvicra mund të jetë shumë më bujare”, tha Michael Graff, një profesor ekonomie nga ETH Zurich, përcjell Albinfo.

Ai beson se vendi mund të marrë hua atë që i duhej për të rritur aktivitetin e biznesit pa ndonjë problem.

Një studim i botuar nga Graff në janar argumentoi se financat e vendit pas krizës do të mbeteshin të shëndetshme edhe nëse huamarrja u rrit, kryesisht për shkak se vendi hyri në pandemi me një nga raportet më të ulëta të borxhit në botë.

Borxhi kombëtar qëndronte në 25.8 për qind të Produktit të Brendshëm Bruto në fund të vitit 2019.

Kjo ishte më pak se gjysma e objektivit të Bashkimit Evropian të shkelur gjerësisht prej 60 për qind.

Sipas Graff, nëse raporti i borxhit zviceran do të rritet me 10 pikë përqindjeje apo edhe 20 dhe “nëse gjërat marrin një kthesë shumë më të keqe sesa pritej”, vendi do të ishte akoma në një nivel që është “jashtëzakonisht i ulët, krahasuar me kombet e tjera, sapo kriza të kapërcehet”.

Nëse Zvicra është në një farë mënyre një komb shumë liberal, Graff vuri në dukje një “fobi të borxhit publik” që ai tha se ishte një tipar kulturor.

Pasi borxhi u rrit në fund të viteve 1990 për shkak të një krize dërrmuese të pasurive të patundshme, Zvicra u bë një kampione e ndershmërisë fiskale, duke futur një fre borxhi në Kushtetutën e saj më 2003.