Të martën, në Gjykatën Themelore në Gjakovë, ka vazhduar gjykimi për vepra penale që lidhen me korrupsionin ndaj ish-kryetarit të Gjakovës Pal Lekaj dhe të tjerëve.
Pal Lekaj akuzohet për keqpërdorim të pozitës zyrtare, për kohën sa ka qenë në krye të kësaj komune.
Bashkë me Lekajn, për keqpërdorim pozite po akuzohet edhe Ismet Isufi dhe Gani Rama, ndërsa për mashtrim me subvencione dhe shmangie nga tatimi po akuzohet Veli Hajdaraga.
Në seancën e së martës, janë dëgjuar nëntë dëshmitarë.
Dëshmitari Daim Berisha deklaroi se as nuk ka aplikuar e as nuk ka marrë subvencion në Komunën e Gjakovës.
E prokurori Atdhe Dema i tha dëshmitarit se në dokumentet e prokurorisë figuron edhe emri i tij si përfitues i subvencioneve.
Më pas, lidhur me këtë e pyeti dëshmitarin se a ka nënshkruar ndonjë dokument në Komunën e Gjakovës në lidhje me këto subvencione, dëshmitari deklaroi se jo.
Edhe dëshmitari Baki Berisha deklaroi se asnjëherë nuk ka marrë subvencion nga Komuna e Gjakovës, pasi që as nuk posedon tokë.
“Nuk kam nënshkruar asnjë dokument në Komunën e Gjakovës, por ma kanë marrë letërnjoftimin në treg bashkëfshatari im Remzi Shala dhe më ka thënë se a ka mundësi me ma dhënë lejen se kam mi marrë do fara” , tha dëshmitari Berisha.
Ai tha se Policia ia kishte treguar një listë me emra, mirëpo, në vendin e nënshkrimit nuk ka qenë nënshkrimi i tij, por i dikujt tjetër.
Dëshmitarja Marte Zeqiri, deklaroi se nuk ka marrë subvencion nga Komuna e Gjakovës dhe se as nuk ka aplikuar për subvencion.
“Në Polici më kanë prezentuar një listë me emër dhe mbiemër të burrit tim të ndjerë, por kur kam dhënë deklaratë ka qenë një vit pas vdekjes së burrit” , deklaroi dëshmitarja Zeqiri.
Edhe dëshmitari Muahamet Rragomaj, deklaroi se nuk ka marrë subvencion nga Komuna e Gjakovës.
“Mua më kanë thirr për djalë në Polici, po nuk o e vërtetë se as unë as djali s’kemi marrë farë, dhe se nënshkrimi i djalit tim në atë listë nuk ka qenë për shkak se unë e njoh nënshkrimin e djalit”, tha dëshmitari Rragomaj.
Dëshmitari tjetër, Fatlum Morina, deklaroi nuk ka marrë asnjëherë subvencion, dhe as nuk ka aplikuar ndonjëherë, e as nuk ka nënshkruar ndonjë dokument në lidhje me subvencione ku figuron se ishte përfitues.
Ai tha se në Polici e kanë pyetur se a ka marr subvencion, dhe se ai i ka thënë se jo, dhe se Policia i ka prezantuar një listë me emër dhe mbiemër të tij, mirëpo që ai ka thënë, se nuk ka qenë nënshkrimi i tij në atë listë.
Pas ballafaqimit me një deklaratë të mëparshme të tij se ai kishte marrë subvencion, ndërsa sot thotë se jo, se cila është e vërteta, ai tha se është e vërtetë se për grua të axhës ka marrë një thes farë dhe pleh kimik.
E vërejtje në lidhje me mënyrën e jashtëligjshme që sipas tij, janë marrë në pyetje dëshmitarët në Polici ka pasur avokati i Pal Lekajt, Arianit Koci.
E prokurori Atdhe Dema iu përgjigj atij, duke i thënë se shkaku pse janë këtu është mashtrimi me subvencionet, dhe se deklaratat që sapo i dhanë dëshmitarët e vërtetojnë këtë gjendje faktike, ashtu që është vërtetuar edhe më herët, e sa i përket mënyrës së marrjes në pyetje nga ana e Policisë, sipas tij, vendi ka mekanizma të tjerë ku mund të adresohen.
Ndërsa, dëshmitari Gembi Batusha deklaroi se ka pranuar farë gruri dhe pleh kimik, duke shtuar se beson që ka nënshkruar një dokument pasi që e ka pranuar subvencionin, ndërsa tha se nuk i kujtohet vendi dhe se nga kush e ka pranuar.
Ai tha se nuk ka tokë bujqësore, mirëpo se ka pasur një tokë të një shoku të tij në shfrytëzim dhe për këtë e ka marrë.
Edhe dëshmitari Jeton Bytyqi deklaroi se ka aplikuar dhe ka marrë subvencion, mirëpo se nuk i kujtohet viti.
“Në kohën kur e kam marrë subvencionin nuk kam pasur tokë bujqësore në emrin e tim, e kam shfrytëzuar tokën e një shoku tim, Hekuran Hoda”, deklaroi dëshmitari Bytyqi.
Ndërsa, dëshmitarët Remzi Shala dhe Asllan Avdijaj deklaruan se kanë aplikuar për subvencione dhe se janë furnizuar me të njëjtat.
Dëshmitari Asllanaj deklaroi se ka marrë 200kg farë gruri te ura e Taliqit.
E dëshmitarit Samson Nikolla pritja në korridor të gjykatës i është dukur e gjatë dhe i njëjti është larguar nga objekti i gjykatës.
Kryetari i trupit gjykues, gjykatësi Shaqir Zika seancat e radhës i ka caktuar që të mbahen më 3 dhe 4 shkurt 2020, ku pritet të vazhdohet me dëgjimin e dëshmitarëve tjerë.
Ndryshe, në gusht të këtij viti lënda e të akuzuarit Gani Rama ishte bashkuar me lëndën e Pal Lekajt dhe të tjerëve pas propozimit që kishte bërë prokurori special, Atdhe Dema që këto dy lëndë të bashkoheshin me arsyetimin se këto çështje janë të njëjta dhe të ndërlidhura.
Kjo është hera e dytë që rasti ndaj të akuzuarit Rama është kthyer në rigjykim, pasi që Gjykata Themelore në Gjakovë, atë dy herë e kishte liruar nga akuza.
Gjykata Themelore në Gjakovë më 13 shkurt 2017, e kishte liruar nga akuza të akuzuarin Rama, me arsyetimin se nuk është arritur të provohet se ai ka kryer veprën penale për të cilën akuzohet.
Mirëpo, pas ankesës së Prokurorisë Speciale të Kosovës, Gjykata e Apelit rastin ndaj të akuzuarit Rama e kishte kthyer në rigjykim.
Pas rigjykimit, Gjykata Themelore në Gjakovë, me aktgjykimin e 9 shkurtit të vitit 2018, e kishte liruar përsëri nga akuza të akuzuarin Rama, me arsyetim se nuk është arritur të provohet se ai e ka kryer veprën penale për të cilën akuzohet.
Mirëpo, më pas, Gjykata e Apelit më 1 nëntor 2018, e ka kthyer rastin përsëri në rigjykim, duke e aprovuar kështu ankesën e Prokurorisë Speciale të Republikës së Kosovës.
Sipas aktvendimit të Gjykatës së Apelit, aktgjykimi i Gjykatës Themelore në Gjakovë ishte i përfshirë në shkelje esenciale të dispozitave të procedurës penale.
Në arsyetim Apelit thuhet se gjykata e shkallës së parë aktgjykimin e ka mbështetur tërësisht në mendimin e ekspertit financiar, mirëpo sipas Apelit, eksperti nuk ka dhënë mendim të qartë dhe konkret lidhur me pozitën që ka mbajtur dhe kompetencat që ka ushtruar i akuzuari Rama.
Sipas aktakuzës së Prokurorisë Speciale të Republikës së Kosovës, e ngritur më 26 maj 2016, Gani Rama, po akuzohet për veprën penale “keqpërdorim i pozitës apo autoritetit zyrtar”.
Sipas aktakuzës, gjatë periudhës kohore 2008 – 2012, Gani Rama, në cilësinë e personit zyrtar, financiar në Komunën e Gjakovës, me qëllim të përfitimit të dobisë pasurore për vete ose për personin tjetër, apo që t’i shkaktojë dëme personit tjetër, kishte lejuar alokimin dhe aprovimin e mjeteve monetare.
Sipas aktakuzës, kjo kishte të bënte me pagesat që i janë bërë biznesit “DPT Union-VL”, me pronar Veli Hajdaraga, për shpërndarjen e subvencioneve pa asnjë procedurë, pa kontratë si dhe pa pasur fatura të rregullta.
Sipas prokurorisë shuma e keqpërdorur pretendohet të jetë 218.956.67 euro.
Ndërkohë, Prokuroria Speciale e Kosovës aktakuzën ndaj Pal Lekajt dhe të tjerëve e kishte ngritur më 10 prill 2016.
Para se aktakuza pjesërisht të hudhej poshtë, Pal Lekaj së bashku me Ismet Isufin, Pashkë Sylën, Bekim Sylën, Teuta Mejzinin dhe Dafina Thaqin akuzohen se duke vepruar si zyrtarë të Komunës së Gjakovës, kanë keqpërdorur pozitat e tyre zyrtare gjatë shpërndarjes së subvencioneve.
Pal Lekaj dhe Ismet Isufi, akuzohen se gjatë periudhës 2008-2014, duke vepruar në cilësinë e personave zyrtarë, i pari në cilësinë e kryetarit të Komunës së Gjakovës, ndërsa i dyti si drejtor i Drejtorisë për Bujqësi, kanë shpërndarë subvencione, përmes kompanisë “UNION-VL”, në kundërshtim me Ligjin për Menaxhimin e Financave Publike.
“Vendimet që i ka lëshuar i pandehuri Pal Lekaj, mbulojnë vetëm shumën prej 235.400 euro, ndërsa vendimet e tjera nuk kanë asnjë lloj baze juridike e që shkojnë deri në shumën prej 631.671.82 euro”, thuhet ndër të tjerash në aktakuzë.
Sipas aktakuzës, subvencionet janë autorizuar nga të akuzuarit pa mbikëqyrje nëse pagesat janë bërë ndaj fermerëve dhe duke mos pasur fare kontratë me kompaninë “UNION-VL” me ç’rast rreth 40% e mbi tre mijë fermerëve nuk kanë pranuar fare pagesat që janë autorizuar ndaj tyre.
Gjithnjë sipas aktakuzës, të akuzuarit kanë kaluar edhe kompetencat ligjore, sepse përveç fondit për subvencione, ata për subvencione kanë përdorur edhe linjat tjera buxhetore të Komunës së Gjakovës, duke i shkaktuar asaj një dëm të mundshëm deri rreth 250 mijë euro.
Ndërsa, të pandehurit Pashk Syla, Bekim Syla, Teuta Mejzini dhe Dafina Thaqi, akuzohen se duke e qenë në cilësinë e kryetarëve dhe anëtarëve të komisioneve për mbikëqyrjen e shpërndarjes së subvencioneve, kanë përpiluar raporte se kinse shpërndarje në teren e subvencioneve është bërë ashtu siç duhet, megjithëse rreth 40% e aplikuesve nuk kanë pranuar subvencionet.
Gjashtë të pandehurit akuzohen se me këto veprime, në periudha të ndryshme nga viti 2008 e deri në vitin 2014, në vazhdimësi kanë kryer veprat penale të përvetësimit gjatë ushtrimit të detyrës dhe keqpërdorimit të pozitës apo autoritetit zyrtar.
Në këtë rast, akuzohet dhe Veli Hajdaraga, i cili, sipas organit të akuzës, gjatë periudhës 2008-2015, ka dhënë informacione të pasakta se kinse të gjithë aplikuesit për subvencione kanë pranuar subvencionet dhe se ka lejuar që në vend të fermerëve që kanë qenë në lista për të marrë subvencione, të marrin persona tjerë që nuk kanë pasur të drejtë.
I akuzuari Hajdaraga, përveç veprës penale të mashtrimit me subvencione, akuzohet edhe për shmangie të tatimit në shumë prej rreth 35 mijë eurosh, sepse sipas prokurorisë, ai me qëllim të shmangies së pagesave të tatimit, ka deklaruar të ardhura më të vogla se ato në realitet për kompaninë e tij, “UNION-VL”.
Prokuroria Speciale në aktakuzë ka treguar se numri i fermerëve që është dashur të intervistoheshin është mbi tre mijë, andaj me një numër të të intervistuarve është fituar trendi se 40% e përfituesve të subvencioneve nuk i kanë pranuar fare ato.
Andaj, shuma e saktë e dëmit të shkaktuar që është mundur të vërtetohet nga fermerët e intervistuar, sipas aktakuzës, është rreth 70 mijë euro.
Ndryshe, Gjykata e Apelit, në mars të vitit 2019, e kishte lënë në fuqi aktvendimin e Gjykatës Themelore në Gjakovë, të marr me 10 janar 2019, e cila kishte konfirmuar aktakuzën e ngritur nga ana e Prokurorisë Speciale të Republikës së Kosovës (PSKR), me të cilën aktakuzë, Lekaj dhe Isufi akuzohen për keqpërdorim të pozitës zyrtare, kurse Hajdaraga për mashtrim në subvencione dhe shmangie nga tatimi.
“Gjykata e Apelit, njësoj si gjykata e shkallës së parë, konsideron se nuk ekzistojnë kushtet ligjore për hudhjen e aktakuzës dhe se provat që i janë bashkëngjitur asaj nga ana e Prokurorisë, janë të pranueshme. Qëndrueshmëria e tyre do të vërtetohet në seancën e shqyrtimit kryesor, ndërsa në këtë fazë të procedurës penale fajësia nuk mund të supozohet as nga gjykata, e as nga palët”, thuhej në komunikatën e Apelit.
Po ashtu, Gjykata e Apelit kishte refuzuar si të pabazuar edhe ankesën e prokurorisë në raport më të akuzuarit tjerë të këtij rasti, Pashk Syla, Bekim Syla, Teuta Mejzini, Dafina Thaqi, të cilët akuzoheshin për shkak të veprës penale të keqpërdorimit të pozitës zyrtare, ndaj të cilëve shkalla e parë kishte hudhur poshtë aktakuzën.
Ndryshe, edhe në nëntor të vitit 2018, Gjykata e Apelit kishte vendosur në lidhje me ankesat e mbrojtësve në këtë rast.
Kështu, Apeli e kishte kthyer në rivendosje rastin ndaj Lekajt dhe të tjerëve për sa i përket veprës penale të keqpërdorimit të pozitës zyrtare, për të cilën pikë, Gjykata Themelore në Gjakovë e kishte konfirmuar aktakuzën.
Sipas vlerësimit të Apelit, gjykata e shkallës së parë nuk ka dhënë arsye të mjaftueshme kur e kishte konfirmuar akuzën për veprën penale të keqpërdorimit të pozitës ndaj të akuzuarve dhe kishte refuzuar ankesat e mbrojtësve të tyre.
Kurse, sa i përket veprës tjetër të përvetësimit në detyrë, për të cilën edhe Themelorja kishte hudhur këtë pikë të aktakuzës, të njëjtën gjë e kishte vërtetuar edhe Apeli.
Ish-kreu i Komunës së Gjakovës dhe aktualisht ministri i Ministrisë së Infrastrukturës, Pal Lekaj dhe të tjerët ishin deklaruar të pafajshëm për të gjitha pikat e aktakuzës në seancën e shqyrtimit fillestar të mbajtur me 31 maj të vitit 2018.