Kryemercenari Yevgeny Prigozhin është vetëm një emër në listën e gjatë të kundërshtarëve dhe kritikëve të presidentit rus, Vladimir Putin, të cilët janë vrarë ose helmuar. Ata që kanë kundërshtuar interesat e presidentit rus kanë vdekur në rrethana të paqarta. Lista mund të jetë edhe më e gjatë.
Shefi mercenar rus, Yevgeny Prigozhin mendohet se ka vdekur pasi aeroplani privat në të cilin ishte i listuar si udhëtar u rrëzua në veri të Moskës dhe nuk pati asnjë të mbijetuar.
Prigozhin, 62 vjeç, udhëhoqi kryengritjen kundër pushtetit më të lartë të ushtrisë ruse më 23-24 qershor, për të cilin presidenti Vladimir Putin kishte thënë se do të mund të kishte zhytur Rusinë në luftë civile
Të tjerë që kanë kundërshtuar Putinin ose interesat e tij kanë vdekur gjithashtu në rrethana të paqarta ose janë afër vdekjes.
Disa nga detajet rreth këtyre incidenteve misterioze:
Alexei Navalny
Udhëheqësi më i shquar i opozitës ruse, Alexei Navalny, u dërgua në Gjermani në gusht 2020 për trajtim mjekësor pasi u helmua në Siberi me atë që ekspertët perëndimorë arritën në përfundimin se ishte agjenti nervor ushtarak Novichok. Rusia ka mohuar çdo përfshirje.
Navalny kishte fituar admirim në mbarë botën për kthimin vullnetar në Rusi në vitin 2021. Ai u arrestua menjëherë pas mbërritjes. Ai tani po vuan dënime prej 11-1/2 vjet për mashtrim dhe akuza të tjera që ai thotë se janë false. Lëvizja e tij politike është shpallur e jashtëligjshme dhe u cilësua si “ekstremiste”. Navalny kishte edhe 19 vjet burgim në një koloni penale të sigurisë maksimale që iu shtuan para dy javësh në dënimin e tij me burgim.
Sergei Skripal
Një ish-agjent i dyfishtë rus, i cili i dha sekretet e inteligjencës britanike, Sergei Skripal dhe vajza e tij Yulia, u gjetën pa ndjenja në një stol jashtë një qendre tregtare në qytetin anglez të Salisburyt në mars të vitit 2018.
Ata u dërguan në spital në gjendje kritike dhe zyrtarët britanikë thanë se ishin helmuar me Novichok, grup agjentësh nervor të zhvilluar nga ushtria sovjetike në vitet 1970 dhe 1980. Të dy mbijetuan.
Rusia ka mohuar çdo rol në helmim dhe ka thënë se Britania po nxit histerinë antiruse.
Vladimir Kara-Murza
Një aktivist rus i opozitës, Vladimir Kara-Murza, ka treguar se beson se janë bërë përpjekje për ta helmuar atë në vitin 2015 dhe 2017. Një laborator gjerman më vonë gjeti nivele të larta të merkurit, bakrit, manganit dhe zinkut tek ai, sipas raporteve mjekësore të parë nga Reuters. Moska mohoi përfshirjen.
Aleksander Litvinenko
Alexander Litvinenko, ish-agjent i KGB-së dhe kritik i hapur i Putinit, vdiq në vitin 2006 në moshën 43-vjeçare pasi kishte pirë çaj jeshil të mbushur me polonium-210, izotop i rrallë dhe i fuqishëm radioaktiv, në hotelin Millennium të Londrës, kanë thënë zyrtarët britanikë. Para vdekjes, akuzoi Putinin për helmimin e tij.
Putini ndoshta e miratoi vrasjen, përfundoi një hetim britanik në vitin 2016. Kremlini ka mohuar përfshirjen.
Një hetim i udhëhequr nga një gjykatës i lartë britanik zbuloi se ish-truproja e KGB-së, Andrei Lugovoy dhe një tjetër rus, Dmitry Kovtun, kryen vrasjen si pjesë e një operacioni që ai tha se ndoshta ishte drejtuar nga Shërbimi Federal i Sigurisë së Rusisë (FSB), trashëgimtari kryesor i KGB-ja e kohës sovjetike.
Litvinenko u largua nga Rusia për në Britani gjashtë vjet deri një ditë para se të helmohej.
Alexander Perepilichny
44-vjeçari rus u gjet i vdekur pranë shtëpisë së tij luksoze në një pronë ekskluzive jashtë Londrës pasi kishte dalë për vrap në nëntor 2012.
Alexander Perepilichny kërkoi strehim në Britani në vitin 2009 pasi ndihmoi një hetim zviceran në një skemë ruse të pastrimit të parave. Vdekja e tij e papritur ngriti sugjerime se ai mund të ishte vrarë.
Policia britanike përjashtoi lojën e keqe, pavarësisht dyshimeve se ai mund të ishte vrarë me një helm të rrallë. Një seancë para hetimit u dëgjua se në stomakun e tij u gjetën gjurmë të një helmi të rrallë dhe vdekjeprurës nga një bimë.
Perepilichny kishte shijuar një tas të madh me supë që përmbante lëpjetë, pjatë e njohur ruse. Rusia mohoi përfshirjen.
Viktor Yushchenko
Viktor Yushchenko, në atë kohë një udhëheqës i opozitës ukrainase, u helmua gjatë fushatës për zgjedhjet presidenciale të vitit 2004, në të cilat ai garoi me një biletë pro-perëndimore kundër kryeministrit pro-Moskë Viktor Yanukovich.
Ai tha se u helmua teksa darkonte jashtë Kievit me zyrtarë të shërbimeve të sigurisë ukrainase. Rusia mohoi çdo përfshirje.
Trupi i tij u zbulua se përmbante 1000 herë më shumë dioksinë se sa është normalisht e pranishme. Fytyra dhe trupi i tij u shpërfytyruan nga helmimi dhe ai pati dhjetëra operacione më pas.
Ai fitoi presidencën në një rivotim pasi Gjykata e Lartë e Ukrainës rrëzoi rezultatet duke shpallur Janukoviç fitues mes protestave në rrugë të quajtura “Revolucioni Portokalli”.
Anna Politkovskaya
Anna Politkovskaya, gazetare, që raportoi për shkelje të të drejtave të njeriut, u qëllua për vdekje jashtë banesës së saj në Moskë më 7 tetor 2006, pasi u kthye në shtëpi nga supermarketi. Vrasja e Politkovskayas, 48-vjeçare, nënë e dy fëmijëve, provokoi një protestë në Perëndim dhe nënvizoi shqetësimet për rreziqet për gazetarët që punojnë në Rusi.