Reuters

Presidenti i zgjedhur amerikan, Donald Trump, është zotuar se do t’i dëbojë miliona imigrantë që jetojnë jashtëligjshëm në Shtetet e Bashkuara sapo ta marrë detyrën më 20 janar. Kjo nismë e tij sfiduese mund të ndajë familje dhe të ndikojë në biznese amerikane.

Ka rreth 11 milionë imigrantë që jetojnë jashtëligjshëm ose me qëndrim të përkohshëm në Shtetet e Bashkuara, sipas të dhënave nga viti 2022. Kjo figurë është rritur në 13 apo 14 milionë, thonë disa analistë.

Imigrantët me leje të përkohshme qëndrimi nuk mund të dëbohen menjëherë dhe mund të jetojnë në shtetet “strehimore”, të cilat e kufizojnë bashkëpunimin me institucionet federale për imigracionin.

Ku jetojnë imigrantët pa status ligjor?

Kalifornia është shteti me më së shumti imigrantë që jetojnë jashtëligjshëm në Shtetet e Bashkuara, me rreth 2.2 në vitin 2022, sipas vlerësimeve nga Qendra për Studimin e Imigracionit në Nju Jork.

Teksasi është i dyti me 1.8 milion, i ndjekur nga Florida (936,000), Nju Jorku (672,000), Nju Xhersi (495,000) dhe Illinoi (429,000).’Kalifornia, Nju Jorku, Nju Xhersi dhe Illinoi – që të gjitha bastione të demokratëve – janë në mesin e 11 shteteve që kanë ligje “strehimore” apo politika që e kufizojnë bashkëpunimin me organet federale për imigracionin, sipas Qendrës Burimore për Imigracion Ligjor.

Rreth 44% e imigrantëve që jetojnë jashtëligjshëm në SHBA ndodheshin në shtete të cilat ofrojnë status të “strehës së sigurt” në vitin 2022, sipas vlerësimeve të qendrës. Ky numër nuk përfshin ata që jetojnë në qytete dhe qarqe të tilla në vende pa një ligj në nivel shtetëror, siç është Nju Meksiko.

Shumica e imigrantëve që arrestohen nga Shërbimi i Imigracionit dhe Doganave i SHBA-së (ICE) kapen duke kaluar kufirin jashtëligjshëm.

Forcat e rendit në shtetet që ofrojnë status të “strehës së sigurt” zakonisht refuzojnë ta njoftojnë ICE-në kur ndalojnë ose lirojnë një imigrant që plotëson kushtet për dëbim.

Nga vijnë imigrantët pa status ligjor?

Pothuajse gjysma e imigrantëve që jetonin jashtëligjshëm në SHBA në vitin 2022 vinin nga Meksika, apo 4.8 milionë nga gjithsej 11 milionë, sipas një raporti të Departamentit Amerikan të Sigurisë Kombëtare (DHS).

Vendet e tjera ishin Guatemala, El Salvador dhe Hondurasi.

Që nga janari i vitit 2022, rreth 2 milionë imigrantë nga Kuba, Haiti, Nikaragua dhe Venezuela janë kapur duke kaluar jashtëligjshëm kufirin ose janë lejuar të hyjnë përmes programeve humanitare të kohës së Bidenit, sipas statistikave të DHS-së.

Trumpi synon t’i japë fund programeve të Bidenit, duke përfshirë një për imigrantët me sponsorë në SHBA dhe një tjetër që ua lejon imigrantëve në Meksikë ta përdorin një aplikacion për të hyrë nëpërmjet një kalimi kufitar ligjor.

Në cilat vende të SHBA-së punojnë jashtëligjshëm imigrantët?

Shumica dërrmuese e imigrantëve që jetonin jashtëligjshëm në SHBA në vitin 2022 ishin në moshë të aftë për punë, sipas raportit të DHS-së. Rreth 8.7 milionë nga 11 milionë ishin të moshës 18-54 vjeçare.

Grupet e bujqve i kanë bërë thirrje Trumpit që t’i kursejë punëtorët e tyre nga dëbimet e premtuara prej tij, duke argumentuar se largimi i tyre do ta çrregullonte zinxhirin e furnizimit me ushqim në SHBA.

Institucionet kërkimore dhe Qeveria amerikane kanë vlerësime të ndryshme për numrin e punëtorëve bujqësorë që jetojnë jashtëligjshëm në SHBA. Qendra për Studimet e Imigracionit në Nju Jork arriti në përfundimin se numri i përgjithshëm ishte 283.000 në vitin 2022, rreth gjysma e tyre në Kaliforni.

Vlerësimet e Qeverisë amerikane sugjerojnë se numri i përgjithshëm në shkallë kombëtare mund të jetë më afër 1 milion.

Sa amerikanë jetojnë në familje që kanë “statuse të përziera”?

Grupi avokues për imigracionin, FWD.us, parashikoi se deri në janar të vitit 2025 mund të ketë deri në 14.5 milionë imigrantë pa status ligjor, ose me mbrojtje të përkohshme, nga 11 milionë sa ishin në vitin 2022.

Nga këta, 10.1 milionë jetojnë me një shtetas amerikan ose një banor të përhershëm, në atë që njihet si një “familje me statuse të përziera”.

Kjo shifër dëbimi masiv ka gjasa t’i ndajë familjet dhe mund t’i prekë miliona shtetas amerikanë dhe banorë të përhershëm.

Të paktën 5.1 milionë fëmijë shtetas amerikanë jetojnë me një prind imigrant pa status ligjor, sipas një analize të FWD.us bazuar në të dhëna qeveritare.

Këto familje mund të përballen me mundësinë e zhvendosjes në një vend tjetër së bashku ose ndarjes.

Sa gjatë kanë jetuar në SHBA imigrantët që s’kanë status ligjor?

Rreth 54% e imigrantëve që jetonin jashtëligjshëm në SHBA kanë jetuar në vend për më shumë se 10 vjet, sipas një raporti të Qendrës për Studimet e Imigracionit në Nju Jork.

Rreth 25% jetojnë në vend për më pak se pesë vjet.

Sa imigrantë në SHBA janë pa status ligjor?

Qendra për Studimet e Imigracionit dhe institucione të tjera kërkimore kanë përdorur të dhënat e Regjistrimit të Popullsisë në SHBA dhe të dhëna të tjera për të vlerësuar se rreth 11 milionë imigrantë në SHBA në vitin 2022 ishin pa status ligjor të imigracionit ose me mbrojtje të përkohshme humanitare.

Statistikat kufitare sugjerojnë se të paktën 5 milionë imigrantë të tjerë kanë hyrë në SHBA pa status ligjor ose me status të përkohshëm humanitar që nga ajo kohë.

Megjithatë, disa prej këtyre imigrantëve janë dëbuar, janë larguar vullnetarisht, kanë marrë status ligjor ose kanë vdekur gjatë së njëjtës periudhë.REL