A ka qenë ndonjëherë më e lehtë të jesh vizionar? Unë kam mosbesim ndaj profesionit në kohën më të mirë, pasi ai përfshin prononcime për një kohë që nuk ka mbërritur dhe nuk mbahet si përgjegjësi për gabimet tuaja kur të vijnë, sepse atëherë nuk është më e ardhmja, dhe pra asnjë shqetësim i vizionarëve. Por këto ditë, pasi bota bie në sy nga bllokimi, është edhe më e lehtë. E tëra çfarë duhet të thuash është se në jetë në përgjithësi, ose në çfarëdo fushe që mendoni se jeni ekspert, gjithçka do të ndryshojë. Arsimi, ekonomia, udhëtimi, puna, takimet, sporti, industria e reklamave, industria e aluminit, së fundi është menduar se këto industri do të pësojnë ndryshime masive. Pas disa vjetëve, nëse gjendeni në shtëpi dhe gjeni një libër historie, merreni atë dhe hidheni në shportë për të mos e kujtuar se çfarë ndodhi në ditët e sotme.

Kundërshtimi im nuk është se ndonjë prej kësaj është domosdoshmërisht e rreme. (Megjithëse merret fjalë për fjalë, është, sepse historia nuk shpaloset kurrë në mënyrë absolute, për shembull, është gjithnjë e vështirë të kujtohet se shumica e njerëzve e kaluan depresionin e madh në punë, jo të papunë.) Përkundrazi, është implikimi që jeta, në vitet që vijnë, do të ndihet shumë ndryshe në të vërtetë. Dhe një nga gjërat e pakta për të cilat mund të jemi mjaft të sigurt është se nuk do të jetë. Për shumicën prej nesh, shumicën e kohës, do të ndihet normale.

Një pjesë e arsyes është përshtatja hedonike, tendenca jonë për t’u përshtatur shpejt emocionalisht ndaj ndryshimeve pozitive ose negative në rrethanat tona, duke u kthyer mbrapa drejt niveleve tona fillestare të kureshtjes apo brohoritjes. Një tjetër është “iluzioni i përqendrimit”, me anë të të cilit ne mbivlerësojmë ndikimin që çdo ndryshim të caktuar që do të ndodhë në jetën tonë. Rezultati kumulativ është se çdo ndryshim i ardhshëm në jetën tuaj si të mos shtrëngoni përsëri duart, të keni një maskë në publik, apo edhe nëse ndodh diçka më e madhe, si humbja e punës tuaj ka të bëjë më pak ndryshime nga sa mendoni. Pas sulmeve të 11 shtatorit, na u tha që bota nuk do të ishte më kurrë e njëjtë siç ka qenë. Por për të gjithë, përveç atyre që u prekën drejtpërdrejt të trembur nga lufta, të burgosur në Guantánamo – së shpejti bota u ndie normale. Dhe kështu kalon, përmes historisë, çdo herë që një ngjarje e madhe prish mënyrën e zakonshme të jetës së një civilizimi, “mënyrën e zakonshme të jetës” që po përçmon është ajo që njerëzit menduan më parë si klima e tmerrshme që u krijua nga ngjarja e fundit.

Asnjëra nga këto nuk do të thotë që gjërat nuk do të jenë në rregull. Mund të jenë edhe më keq, një botë me më pak kontakte njerëzore, ose më shumë papunësi, është pa dyshim se është objektive më keq, sado normale të ndihet. Por do të thotë që nëse e keni gjetur jetën përgjithësisht të rëndësishme në botën pas 9/11, ose në botën pas krizës, shanset janë që ju do ta bëni këtë edhe në botën pas koronavirusit.

Në çdo rast, siç ka theksuar shkencëtari politik Mark Lilla në një ese të kohëve të fundit, madje për të bërë një pyetje të tillë si “Sa ndryshe do të jetë e ardhmja?” është të supozosh një qëndrim të çuditshëm pasiv ndaj tij. E ardhmja nuk ekziston, kështu që “ne duhet të pyesim vetëm atë që duam të ndodhë, dhe si ta bëjmë atë të ndodhë, duke pasur parasysh kufizimet e momentit”. Asnjëherë nuk po presim të shohim se si shpaloset e ardhmja. Ne jemi duke e krijuar atë përderisa jetojmë, ka thënë ai.