Shumë shpesh, mendon Ehrenriash, mirënjohja vihet në shërbim të objektivave të diskutueshme. Një punonjës i zinxhirit të supermarketeve Walmart në SHBA, duhet t’i jetë vërtetë mirënjohës eprorëve se pati një rritje page prej 1 dollarësh, kur familja Ualton, pronare e kompanisë, është më e pasura në Shtetet e Bashkuara? A nuk është narcisistike nga ana e të pasurve “t’u ndjehesh mirënjohës”, në vend të bëjnë çdo gjë që kanë në dorë për të përmirësuar kushtet e jetesës së më të varfërve, tek të cilët mbështeten për kryerjen e kaq shumë punëve? Mirënjohja na bën thjesht të ndjehemi më pak fajtorë për padrejtësitë, thotë Ehrenraish, ndërkohë që do të duhej “një impuls më i fortë solidariteti, që mund të na detyrojë të bëjmë diçka më shumë, sesa thjesht të meditojmë mbi tapetin e vogël të jogas”.
Mendimi dhe veprimi konkret
Unë kam çmuar gjithmonë aspektet pozitive të mirënjohjes; pavarësisht se mund të duket e mbushur plot me sentimentalizëm, teoria që shpjegon dobinë e të mbajturit të një ditari të mirënjohjes, duket mjaft e qëndrueshme. Por Ehrenraish thotë diçka të drejtë, duke na kujtuar kritikat që drejtohen shpesh ndaj seminareve të meditimit budist, mbi mirësinë dhe kultivimin e ndjenjës së dhembshurisë (përveçse kur besojmë në ndonjë dukuri të çuditshme fizike, mendimet tona të sjellshme nuk përmirësojnë jetën e askujt, dhe mund të përfundojnë duke zëvendësuar një veprim konkret).
Problemi me këto lloj kritikash, është se ato mund të zbatohen për thuajse çdo gjë:çdo aktivitet bamirës mund të konsiderohet si një formë e narcisizmit, ose që shfrytëzohet nga kapitalizmi. Për shembull, konsulentët dhe oratorët e ndryshëm, tashmë predikojnë përfitimet e vëmendjes ndaj të tjerëve; ose na ftojmë të jemi më të dhëmbshur; ose të arrihen rezultate më të mira nga punonjësit, duke i lënë ata të flejnë më shumë.
Një ushtrim ka të bëjë me kërkimin e arsyes për të qenë mirënjohës ndaj çdo gjëje që ndodh, edhe nëse ajo është e frikshme
Gjithsesi, unë nuk jam duke thënë se është e gabuar të jesh i vëmendshëm ndaj të tjerëve, të ndjejmë dhembshuri ose mirënjohje ndaj tyre; problemi është se ne s’mund t’i ndajmë këto sjellje në të drejta dhe të gabuara, për të kryer të parat dhe shmangur të dytat, dhe pastaj të jemi automatikisht të lumtur. Ne duhet të vendosim rast pas rasti.
Mbajtja e një ditari të mirënjohjejes na bën më prosocialë, apo bastardë të vetëkënaqur që përforcojnë statuskuonë? Këtë mund ta dime vetëm ne (dhe përgjigja mund të ndryshojë nga koha në kohë). Meditimi na bën ne njerëzve pak më të mirë, apo jemi duke e përdorur për t’i shpëtuar realitetit? Dhe kështu me radhë. Kjo vlen për të gjitha teknikat e pretenduara të vetë-përmirësimit.
Një ushtrim demaskues, sugjeruar nga mjeshtri budist Niki Mirgafori, ka të bëjë në kërkimin e një motivi për të qenë mirënjohës për çdo gjë që ndodh, edhe nëse ajo është e frikshme. Ai nuk thotë se ne duhet të jemi mirënjohës për të gjitha gjërat e tmerrshme që ndodhin, porse eksperimentimi me këtë aftësi, mund të jetë diçka e dobishme.
“Ajo na ndihmon të kuptojmë se me sa lehtësi priremi ta marrim të mirëqenë se ngjarjet “janë gjithmonë pozitive apo negative, dhe se kjo është e përcaktuar nga ajo se si i mirëpresim kur ato ndodhin”- thotë blogeri Dejvid Kein.
A nuk ju ka ndodhur ndonjëherë që një ngjarje negative (një sëmundje apo humbja e një pune) në fund të provohet si një shpëtim? Ky lloj i mirënjohjes eksperimentale, na lejon të marrim shumë pak gjëra si të mirëqena. Dhe do të thosha se është kjo ajo që e bën të domosdoshme. Por të pyesësh nëse mirënjohja është një gjë e mirë apo e keqe, më duket një humbje kohe.
