Presidenti rus, Vladimir Putin, sot njohu dy rajone të shkëputura në Ukrainën lindore si të dhe urdhëroi ushtrinë ruse të nisë atë që Moska e quajti një operacion paqeruajtës në zonë, duke rritur paraprakisht në një krizë për të cilën perëndimi ka frikë se mund të shkaktojë një luftë të madhe.

Putin i tha ministrisë ruse të mbrojtjes që të vendoste trupa në të dy rajonet për të “ruajtur paqen” në një dekret të lëshuar menjëherë pasi ai njoftoi njohjen për separatistët e mbështetur nga Rusia atje, duke injoruar vërejtjen e SHBA-së dhe Evropës dhe zotimet për sanksione të reja.

Nuk ishte menjëherë e qartë nëse veprimi ushtarak rus ishte fillimi i një pushtimi të Ukrainës, për të cilin Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e saj kanë paralajmëruar për javë të tëra. Nuk kishte asnjë fjalë për madhësinë e forcës që po dërgonte Putini, kur do të kalonin kufirin dhe saktësisht se cili do të ishte misioni i tyre.

Në një fjalim të gjatë televiziv, Putin, duke u dukur dukshëm i zemëruar, e përshkroi Ukrainën si një pjesë integrale të historisë së Rusisë dhe tha se Ukraina lindore ishte toka e lashtë ruse dhe se ai ishte i bindur se populli rus do ta mbështeste vendimin e tij.

Televizioni shtetëror rus e shfaqi Putinin, së bashku me liderët separatistë të mbështetur nga Rusia, duke nënshkruar një dekret që njeh pavarësinë e dy rajoneve separatiste ukrainase së bashku me marrëveshjet për bashkëpunim dhe miqësi.

Duke kundërshtuar paralajmërimet perëndimore kundër një lëvizjeje të tillë, Putin e kishte njoftuar vendimin e tij me anë të telefonatës me liderët e Gjermanisë dhe Francës më herët, e që të dy liderët shprehën zhgënjim, ka thënë Kremlini.

Veprimi i Moskës mund të torpedojë një ofertë të minutës së fundit për një samit me Presidentin e SHBA-së, Joe Biden, për të parandaluar Rusinë që ta pushtojë Ukrainën. Paraja ruse, Rubla, i zgjeroi humbjet e saj teksa Putin foli, në një moment duke u rrëshqitur përtej 80 për dollar.

Biden do të lëshojë së shpejti një urdhër ekzekutiv që ndalon “investimet e reja, tregtinë dhe financimin nga personat amerikanë në, nga ose brenda” dy rajoneve të shkëputura, thanë nga Shtëpia e Bardhë. Ai “do të sigurojë gjithashtu autoritet për të vendosur sanksione ndaj çdo personi të vendosur të operojë në ato zona të Ukrainës”, tha në një deklaratë për shtyp zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë, Jen Psaki. Ajo shtoi se masat e ndërmarra në përgjigje të dekretit të Putinit ishin të ndara nga sanksionet që Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e saj kanë përgatitur nëse Rusia pushton Ukrainën.

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, deklaroi se urdhri ekzekutiv “është krijuar për të parandaluar Rusinë që të përfitojë nga kjo shkelje flagrante e ligjit ndërkombëtar”.

Kryeministri holandez, Mark Rutte, tha se vendet e Bashkimit Evropian kanë rënë dakord të vendosin një sërë sanksionesh të kufizuara “që synojnë ata që janë përgjegjës” për njohjen nga Rusia të rajoneve rebele.

Ministrja e Jashtme britanike, Liz Truss, tha në një postim në Twitter se të martën qeveria do të shpallë sanksione të reja ndaj Rusisë në përgjigje të vendimit të Putinit.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, akuzoi Rusinë se po vazhdon të nxisë konfliktin në Ukrainën lindore dhe se “po përpiqet të krijojë një pretekst” për një pushtim të mëtejshëm. Rusia aneksoi Krimenë nga Ukraina në vitin 2014.

Në fjalimin e tij, Putin u thellua në histori aq larg sa në Perandorinë Osmane dhe aq të afërt sa tensionet mbi zgjerimin e NATO-s drejt lindjes – një ngacmues i madh për Moskën në krizën aktuale.

Me vendimin e tij, Putini hodhi poshtë paralajmërimet perëndimore se një hap i tillë do të ishte i paligjshëm, do të shkatërronte negociatat e paqes dhe do të shkaktonte sanksione kundër Moskës.

“Unë e konsideroj të nevojshme marrjen e një vendimi që duhej të ishte marrë shumë kohë më parë – njohja e menjëhershme e pavarësisë dhe sovranitetit të Republikës Popullore të Donetskut dhe Republikës Popullore të Luhanskut”, tha sot Putin.

Ai më herët kishte deklaruar se “nëse Ukraina do të anëtarësohej në NATO, kjo do të shërbente si një kërcënim i drejtpërdrejtë për sigurinë e Rusisë”.