“Mr. Jones” i Agnieszka Holland është një filmi fuqishëm dhe i ndjeshëm me një linjë prekëse rrëfimi. Andrea Chalupa, që për herë të parë ka shkruar skenar filmi, është frymëzuar prej gjyshit të saj nga Ukraina lindore që ta hidhte në letër dramën e çmuar për zinë e madhe gjenocidale të bukës në kohën e Stalinit, dhe dëshminë për guximin e gazetarit uellsian, Gareth Jones, i cili ia kishte dëshmuar për herë të parë botës në vitet 1930 këtë katrahurë.

Dhe këtë punë e kishte marrë vetë përsipër pavarësisht rrezikut të madh për jetën e tij. Ai kishte udhëtuar tinëz dhe denigrimi pasues i gazetarit të “New York Times”, një sahanlëpirës i Stalinit, Walter Duranty, një burrë që do të dëshmohej më vonë se nuk ishte asgjë më shumë se një idiot.

James Norton ka sjellë filmin duke i dhënë një rol të rëndësishëm simpatik dhe të fuqishëm Jonesit, intelektualit idealist dhe burrit të punëve konkrete nga Barry i Uellsit, i cili i pëlqen fort që të recitojë poemën mesjetare uellsiane, “The Battle of Trees”, dhe asnjëherë nuk i heq syzet e tij të veçanta.

Petersgaard është Duranty i mërzitshëm dhe Joseph Mawle të ngjason me George Orwellin, që besohet se ishte frymëzuar prej punës së Jonesit dhe mbase mund ta ketë emërtuar “Mr. Jones”, pronarin e “Fermës së kafshëve”.

Jones dhe Orwell nuk duket se janë personi i njëjtë, por filmi shtjellon një histori të bazuar në faktin se ata kishin një agjent të përbashkët në Londër: Leonard Moore, shkruan “The Guardian”, transmeton “Koha Ditore”. Filmi ka krijuar gjithashtu një mishmash inovativ fiktiv, e mishëruar në kolegun e Durantyt me emrin Ada Brooks, të luajtur prej Vanessa Kirbyt. (Princesha Margaret nga seritë e “Netflixit”, “The Crown”.)

Filmi i Holland nis ngadalë, madje pa ndonjë mahnitje në shikim të parë derisa rioshi Jones – që tashmë kishte bërë emër duke e intervistuar Hitlerin – përdor burimet e tij qeveritare londineze me David Lloyd Georgen (Kenneth Cranham) për të marrë leje zyrtare për të udhëtuar në Bashkimin Sovjetik, në një mision për të intervistuar Stalinin dhe për të zbuluar të vërtetën për zgjerimin ekonomik kolosal të Bashkimit Sovjetik dhe planin e tij triumfues pesëvjeçar.

Në fillim Jonesit i kufizohet qasja në Moskë, i ndalohet të sillet poshtë e lart dhe vazhdohet me një skenë të udhëtimit cinik të bashkatdhetarit Duranty. Por pastaj ia del t’i bishtnojë shtetit dhe të bëjë një udhëtim të rrezikshëm jozyrtar në Ukrainë, ku edhe do të fillojë hataja.

Në fillim, filmi të kujton skenat e çuditshme të “The Third Man”, me Jonesin si figurë heroike, si gazetar në një qytet të huaj, ku i ishte premtuar diçka interesante prej dikujt që nuk ishte andejpari. Por fundi i filmit është më shumë si puna e “Heart of Darkness”. Ai miqësohet me Adan (Kirbyn), që toleron habitshëm burrin e shërbimit sekret ta ndjekë si “vëllai i saj i madh”, dhe Jones acarohet me njërën prej ndejave të mërzitshme të Durantyt, duke thënë se atmosfera hedoniste ngjason me “Masque of the Red Death” të Poes.

Kur Jones arrin në territoret e shkreta e me dëborë të Ukrainës lindore, e merr vesh të vërtetën se çfarë po bën Stalini – dhe mbase faktike kjo ende nuk është fort e njohur ia shton edhe më shumë tmerrin. Ka një skenë të shkëlqyer dhe neveritëse në të cilën Jones konfrontohet prej pesë fëmijëve në një pyll, të cilët ia këndojnë një këngë për Stalinin, megjithëse ata janë të uritur, por besnikë nga lideri. Kjo dëshmon se ai ka një aftësi hipnotizuese. Edhe Jones do të preket nga zia e madhe e bukës, duke ngrënë ashkla druri. Më në fund një familje në derexhe të tmerrshme vendos ta ndajë supën me të, që tregon më së miri tmerrin e tmerreve.

Filmi shpalos anën e tmerrshme personale të Jonesit dhe ankthin e tij në situata të sikletshme. Kjo nuk e tregon anën më të fuqishme të filmit, megjithëse është pjesë e rëndësishme.

Filmi i Hollandit ka lënë gjithçka për aktin e fundit, për tmerrin në tokën e shkretë të Ukrainës. Ka një histori të vërtetë që duhet të tregohet – një histori që nuk është treguar sa duhet – dhe një karakter i vetëm që mund ta tregojë. Është një pasqyrim i fuqishëm.