Të dielën e 5 shtatorit u kurorëzua Mitropoliti Joanikije në Manastirin e Cetinës në Mal të Zi, ngjarje kjo e cila zgjoi indinjatë të thellë të malaziasve, dhe u kundërshtua përmes protestimeve të ashpra nga qytetarët e Cetinës.

Në lidhje me këtë situatë të krijuar, dhe për këtë kurorëzim që rezultoi siç rezultoi, ish-Ambasadori i Kosovës në Mal të Zi, njëherit edhe historiani, Ylber Hysa, për Albanian Post ka thënë se kjo “është epilog i një situate të re politike që ka filluar me Ligjin për Fetë, e që pastaj solli një demonstrim të gjatë të Kishës Ortodokse Serbe, e cila së fundmi në zgjedhjet e fundit i qëndroi prapa një blloku të bashkuar politik pro-serb e qytetar, që arriti që për një deputet të dalë para partisë së Preisdentit Gjukanoviç dhe bllokut suverinistë“.

Hysa thotë se kjo ishte edhe një ngjarje që para 30 vitesh solli ndryshimin e pushtetit në Mal të Zi.

“Ishte peshkopi Amfilohije ai që ishte magnet i këtij blloku politik, dhe i cili pasi vdiq nga pandemia, hapi rrugë për zgjedhjen e peshkopit të ri, Joanikije. Amfiohije ishte një peshkop që kishte një histori të gjatë të involvimit të fesë e politikës në luftërat e përgjakshme të ish-Jugosllavisë dhe më 1991 ishte kurorëzuar me prezencën e armatës jugosllave dhe përkrahjen e Arkanit, e cila poashtu pati kundërshti të mëdha në Cetinë”, shpjegon Hysa.

Por, konsideron Hysa, megjithëse Amfilohije ishte i tillë “ai megjitahtë nuk qëndronte në anën e Vuçiçit politikisht”, edhe pse ishte një eksponent ortodoks karizmatik.

“Por, përzgjedhja e Jonaikijes si trashëgimtar nuk shkoi lehtë”.

Hysa tregon se “ai u desh të pajtohej me shumë qëndrime të Patrikanës beogradase që si duket nënkuptonte edhe heqjen dorë nga privilegjet e prerogativat autonome që i kishte vendosur Mitropolia e Malit Zi e Litorale”.

Kështu, sipas ish-Ambasadorit Hysa, Joanikije po vinte si një etapë e fundit e ankesimit të përfshirjes së kësaj peshkopate vetëm si njëra nga peshkopatat e Kishës Ortdokse Serbe, nën patrikun e ri – pasi që edhe patriku i fundit kishte vdekur nga Covid-19, sikurse mjaft klerikë tjerë që refuzonin masat sanitare duke u thirrur në mbrojtjen nga zoti.