Bashar al-Asad humbi të gjitha levat e pushtetit për vetëm disa ditë. Si diktator, për vite me radhë, ai dha gjithçka që kërkuan partnerët e tij të fuqishëm. Por vëllai i tij më i madh, Putin, e la pas dore, pasi kishte punë më urgjente në agresionin kundër Ukrainës. Megjithatë, Asadi mund të ndihet me fat që shpëtoi gjallë dhe gjeti azil në Moskë nga diktatori rus.
Njësoj si Asadi, duket se edhe Serbia e Vuçiqit po lëkundet. Besoj se edhe stomaku i diktatorit serb është shtrënguar kur pa sesi rusët e lanë pas dore Asadin. Sepse edhe Vuçiq, ashtu si Asadi, për të mbajtur pushtetin e tij, u jep të fuqishmëve gjithçka që i kërkojnë. Por çfarë do të ndodhë kur Vuçiq të humbasë vlerën e përdorimit? Nuk ka miqësi në ato vlera ndërkombëtare; interesat drejtojnë marrëdhëniet. Asadi u la vetëm për të mbijetuar, dhe e njëjta gjë mund të ndodhë edhe me Vuçiqin.
Sa kohë mund të zgjasë Vuçiq, i cili duket se po dridhet nga frika? Nuk ka rëndësi nëse janë Moska apo Uashingtoni, Scholz apo Macron. Mbështetja ndërkombëtare nuk do t’i vlejë Vuçiqit kur Serbia të vlojë, kur të ngrihen njerëzit. Të rinjtë janë ngopur me gjithçka. Protesta madhështore e të rinjve të dielën në sheshin Slavija në Beograd, e mbështetur nga nxënësit e shkollave të mesme, mësuesit, aktorët, fermerët dhe qytetarët, dërgoi një mesazh të fortë diktatorit dhe regjimit të tij me duar të përgjakura.
Më shumë se 100 mijë të rinj shprehën qartë dhe pa ekuivok pakënaqësinë e tyre me këtë regjim dhe kërkuan ndryshime në shoqëri. Për vite me radhë, çmenduria dhe arroganca e regjimit janë bërë të padurueshme. Rënia e institucioneve dhe fuqizimi i distopisë së një pushteti absolut të një njeriu që e identifikon veten me shtetin kanë kaluar çdo kufi. Pikën mbi “i” e vuri tragjedia në Novi Sad, ku humbën jetën 16 persona nga rrëzimi i një strukture hekurudhore. Që nga ajo kohë, zemërimi dhe pakënaqësia janë përhapur në mbarë Serbinë.
Regjimi u përpoq të relativizojë tragjedinë, duke fajësuar njerëz dhe kompani të korruptuara të afërta me pushtetin. Por të rinjtë kuptuan se shoqëria serbe është seriozisht e sëmurë, me vlera morale dhe njerëzore të humbura, dhe se errësira në Serbi ka arritur kulmin. Aleksandar Vuçiq ka terrorizuar qytetarët për vite me radhë, duke i frikësuar çdo ditë me kërcënime për katastrofa dhe luftë të tretë botërore.
Por ka dritë në fund të tunelit. Kryengritja e studentëve në Serbi është një sinjal shprese. Ata nuk janë mercenarë të askujt; ata kërkojnë shpëtimin nga një diktator i çmendur. Edhe Vuçiq e ka kuptuar se sa të rrezikshëm mund të jenë studentët e bashkuar me qytetarët dhe grupet e tjera të pakënaqura.
Diktatori ka frikë se mos përfundon si Asadi. Dhe ku të ikë? Ai madje ka vënë në dyshim mikpritjen e Putinit, ish-aleatit të tij më të ngushtë. Pyetja është nëse Putin do ta pranojë në Rusi nëse Vuçiq detyrohet të vendosë sanksione kundër Rusisë. Në të njëjtën kohë, Vuçiq mund të duhet të dorëzojë para drejtësisë bashkëpunëtorin e tij të ngushtë, Radoiçiq, gjë që duket e pamundur.
Vuçiq, ndonëse studentëve u tha se nuk do të largohet nga pushteti pa e vrarë, ka urdhëruar aparatçikët e tij të premtojnë gjithçka për t’i qetësuar ata. Por të rinjtë kanë kuptuar planet monstruoze dhe nuk do të mashtrohen me premtime boshe, si banesa të lira për të rinjtë. Ata duan një jetë normale, ku të mund të formohen si njerëz më të mirë se huliganët e regjimit.
Studentët kanë thënë: “No pasarán.” Diktatori është i mbaruar. Megjithatë, duhet pasur kujdes për atë që do të ndodhë në ditët në vijim. Të rinjve duhet t’u besohet, sepse ata e dinë çfarë bëjnë. Dhe ata kanë mençuri, pa dyshim.