Ambasadori i ShBA-së në Kosovë, Jeffrey Hovenier, ka bërë të qartë qëndrimin e shtetit të tij se kanë besim të plotë në Bashkimin Evropian, dhe në ndërmjetësit Borrell e Lajçak, sa i përket ndërmjetësimit të dialogut ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

Hovenier, i cili foli në hapjen e edicionit të dytë të Samitit të Paqes dhe Demokracisë, theksoi se dialogu i udhëhequr nga Bashkimi Evropian është rruga e vetme për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet dy vendeve, raporton Ekonomia Online.

“Nuk është sekret se ne e shohim Dialogun e lehtësuar nga BE-ja si mënyra më e mirë – e vetmja – për të arritur këtë integrim të plotë evropian, dhe paqe të qëndrueshme dhe prosperitet në rajon”, theksoi ambasadori amerikan.

“SHBA-ja ka besim të plotë në BE-në në ndërmjetësimin e dialogut, SHBA-ja ka besim të plotë në përfaqësuesin e lartë Borrell dhe përfaqësuesin e posaçëm Lajçak, si zbatues objektivë të kësaj politike”, u shpreh Hovenier.

Deklarata e Hovenierit vjen dy ditë pasi kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, akuzoi Miroslav Lajçakun, se është “pozicionuar” kundër Kosovës, duke mbajtur anën e Serbisë.

Samiti me temën “Të ëndërrosh të (pa)mundurën: Ballkani Perëndimor i lirë nga situatat e krizës dhe në një rrugë drejt integrimit bashkëpunues” do të mbahet për dy ditë në Prishtinë, organizuar nga Iniciativa e Re Sociale, Qendra Kosovare për Studime të Sigurisë dhe Sbunker.

Jovana Radosavljeviq, drejtoreshë ekzekutive e “Iniciativës së Re Sociale”, në fjalën përshëndetëse, tha se për të dytin vit me radhë po e organizojnë këtë Samit që synim ka vënien në pah të qasjeve e ideve për paqe në rajon e më gjerë.

Mentor Vrajolli, drejtor ekzekutiv i QKSS-së, falënderoi të pranishmit për pjesëmarrjen, duke shtuar se opinionet e tyre janë shumë të rëndësishme.

Bardhi Bakija, drejtor ekzekutiv i “Sbunker”, pohoi se Samit ka mbledhur personazhe e ekspertë të të gjitha lëmimeve për të dhënë opinionet e tyre për paqen e demokracinë.

Fjalimi i plotë i ambasadorit Hovenier në Samitin e Paqes dhe të Demokracisë në Kosovë:

Jam i nderuar që jam këtu këtë mëngjes për të ndarë disa mendime paraprakisht për atë që kam besim se do të jetë një grup bisedash të pasura, tërheqëse dhe serioze.

Ndërsa shikoja agjendën dhe shqyrtoja grupet e ndryshme të pjesëmarrësve, pashë një grup udhëheqësish të mendimit dhe ndikimit që po mblidhen pa iluzione për urgjencën e situatës këtu në Kosovë.

Megjithatë, unë e di se në mbajtjen e këtij Samiti, ju, si unë, mbeteni të kapur nga mundësia e realizimit të një vizioni afatgjatë dhe të qëndrueshëm për Kosovën dhe rajonin e Ballkanit Perëndimor: një vizion të stabilitetit, sigurisë, demokracisë dhe prosperitetit.

Duke mbajtur në mendje bisedat që do të keni së shpejti, doja të bëja një hap prapa dhe të ndaja disa mendime se ku qëndron rajoni dhe për qëllimet e SHBA-së për Ballkanin Perëndimor më gjerësisht.

Unë do të diskutoj gjithashtu disa ide se nga do të shkojmë nga këtu dhe si po punojnë SHBA-të me partnerët tanë për të arritur qëllimet tona të përbashkëta për Kosovën dhe për rajonin.

Unë kam folur shumë herë gjatë mandatit tim si ambasador në Kosovë për vizionin tonë për Ballkanin Perëndimor si pjesë e një Evrope që është “e plotë, e lirë dhe në paqe”.

Ashtu si shumë nga kolegët e mi në administratën e Bidenit, unë kam punuar për çështje në këtë rajon gjatë gjithë periudhës së karrierës sime.

Dhe kur po mendoja se çfarë të ndaja me ju sot, nuk mund të mos reflektoja mbi përparimin që kam parë që kur fillova të punoja për herë të parë në këtë rajon në vitin 1995, kur u raportova në Ambasadën tonë në Zagreb.

Ndërveprimet e mia me njerëzit gjatë këtyre viteve më kanë lënë një përshtypje të thellë.

Bisedat që kam pasur dhe vazhdoj të kem çdo ditë e bëjnë të qartë se sa e rëndësishme është për ne të jemi të pranishëm, të dëgjojmë dhe bisedojmë me njerëzit që kërkojnë ndihmën tonë dhe të sigurohemi që përvojat dhe perspektivat e tyre janë të njohura për vendimmarrësit në Uashington dhe kuptohet nga aleatët dhe partnerët tanë.

Unë kam dëshmuar drejtpërdrejt fuqinë e aleancave dhe partneriteteve transatlantike që ndërtuam kur mobilizuam forcat tona për t’i dhënë fund dhunës në Bosnje dhe në Kosovë.

Dhe herë pas here, aleancat transatlantike, angazhimi diplomatik, veprimet e NATO-s dhe veprimet e BE-së, kanë dëshmuar rëndësinë kritike të diplomacisë dhe angazhimit të sigurisë në ndjekjen tonë të paqes.

Në të gjithë rajonin, gjërat kanë ndryshuar jashtëzakonisht – për mirë – në dekadat e ndërmjetme.

Natyrisht, ne nuk mund të parashikonim saktësisht se si do të shkonin gjërat.

Por në përgjithësi, ne kemi parë rritje të paqes, përparimit dhe prosperitetit në të gjithë rajonin.

Për shembull: Kroacia tani është anëtare e BE-së dhe NATO-s, dhe ajo u bashkua me zonën Shengen dhe miratoi euron si monedhën e saj në fillim të këtij viti. Kjo do të ishte e paimagjinueshme në vitin 1995.

Mali i Zi, Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut janë anëtarë të NATO-s.

Dhe procesi zyrtar i anëtarësimit në BE është duke u zhvilluar për Shqipërinë, Malin e Zi, Maqedoninë e Veriut dhe Serbinë.

Dhe ndërsa sfida kryesore aktuale për arritjen e një Evrope që është “e tërë, e lirë dhe në paqe” është padyshim lufta brutale dhe e gjithanshme që Putin po bën ndaj Ukrainës, Ballkani Perëndimor mbetet një element kritik i këtij vizioni.

Ndërsa gjeografikisht, ky rajon është qartësisht pjesë – madje edhe qendrore – në Evropë, sot jam më i sigurt se kurrë se e ardhmja e Ballkanit Perëndimor mbetet në institucionet evropiane dhe transatlantike.

Dhe siç e dimë të gjithë, mbeten sfida të rëndësishme.

Edhe pse sfidat e sigurisë dhe politike nuk janë aq të mprehta sa ishin gjatë epokës së Millosheviqit, Bosnja dhe Hercegovina përballet me sfida të thella dhe të rëndësishme.

Vitet e mosfunksionimit dhe ndarjes kanë pllakosur qeveritë e nivelit shtetëror dhe të njësive, duke minuar vendin, aspiratat e tij euroatlantike dhe të ardhmen e qytetarëve të tij.

Udhëheqësit politikë etnonacionalistë shpesh ndjekin përfitime të ngushta personale dhe politike sesa të mirën publike.

Për shkak të kësaj, Shtetet e Bashkuara tani janë të angazhuara në një përpjekje intensive për të forcuar punën e bashkësisë ndërkombëtare për të mbështetur Marrëveshjen e Paqes të Dejtonit.

Por Bosnja nuk është e vetmja situatë sfiduese në Ballkan. Kosova dhe Serbia gjithashtu kërkojnë të ardhme të qëndrueshme dhe të begatë.

Vizioni i SHBA-së për Kosovën mbetet ai në të cilin Kosova është plotësisht e integruar në strukturat evropiane dhe euroatlantike.

Ne duam ta shohim Kosovën të zërë vendin e saj të merituar si një vend i vogël dhe i mesëm i Ballkanit Perëndimor – i njohur nga i gjithë komuniteti ndërkombëtar si plotësisht i pavarur dhe sovran.

Dhe, meqë ra fjala, ndajmë të njëjtin vizion për Serbinë – ta shohim atë të kualifikohet dhe të integrohet plotësisht në institucionet dhe strukturat evropiane.

Ndonëse mund të mos jetë e interesuar të anëtarësohet në NATO, Serbia ka shprehur interes konkret për anëtarësim në BE dhe ka bërë përparim drejt arritjes së këtij qëllimi.

Ne duam t’i mbështesim ata në këtë rrugë, pasi besojmë se reformat e nevojshme për anëtarësimin në BE janë dukshëm në interes të popullit serb dhe të popullit të rajonit.

Nuk është sekret që ne e shohim Dialogun e lehtësuar nga BE-ja si mënyra më e mirë – e vetmja – për të arritur këtë integrim të plotë evropian, dhe paqe të qëndrueshme dhe prosperitet në rajon.

Siç e bën të qartë deklarata e Përfaqësuesit të Lartë të BE-së, e 19 shtatorit, “rruga evropiane e Kosovës dhe e Serbisë kalon përmes dialogut të lehtësuar nga BE-ja dhe përmes normalizimit të marrëdhënieve të tyre”.

Dështimi për të arritur normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë mbetet një pengesë e madhe për avancimin e rajonit në institucionet evropiane dhe euroatlantike.

Dhe sigurisht, qëllimi ynë përfundimtar mbetet njohja reciproke ndërmjet Kosovës dhe Serbisë – si kusht për paqe të qëndrueshme.

Ne po mbështesim çdo vend këtu në Ballkanin Perëndimor që të transformohet, të bëhet një kontribues në sigurinë e rajonit në vend që të jetë burim problemesh dhe destabiliteti.

Ne besojmë se paqja dhe prosperiteti janë të rrënjosura në progresin që po bën Kosova drejt anëtarësimit të NATO-s dhe BE-së, përpjekje kombëtare që do të çojnë në një rajon më të qëndrueshëm, më të begatë dhe më paqësor për të gjithë qytetarët.

Dhe kur flasim për këtë të ardhme, unë gjithashtu dua të fokusohem në mbështetjen tonë gjithëpërfshirëse për diversitetin dhe multietnicitetin në Ballkanin Perëndimor.

Ne e shohim multietnicitetin, bashkëpunimin rajonal, stabilitetin politik dhe një mjedis të sigurt si krijimin e kushteve dhe rritjen e prosperitetit në rajon.

Demokracitë janë më të forta kur përdorin diversitetin e tyre si forcë.

Me keqardhje them se ky është një mësim që po e mësojmë ende edhe në Shtetet e Bashkuara.

Shumë shpesh, historia jonë ka parë që komunitetet e shumicës të diskriminojnë njerëz që nuk u ngjajnë atyre ose të përjashtojnë zërat që nuk tingëllojnë si ata.

Por ne kemi parë gjithashtu përparimin e fuqishëm që mund të arrijmë kur prekim diversitetin tonë.

Ngritja e diversitetit dhe prioritizimi i përfshirjes na shtyn përpara me zgjidhje inovative për problemet dhe perspektiva të reja që na ndihmojnë të kuptojmë njëri-tjetrin më mirë dhe të krijojmë mundësi të reja.

Kur mendojmë përsëri te premtimi i deklaratës gati 250-vjeçare të Amerikës se të gjithë kanë të drejtën për jetën, lirinë dhe kërkimin e lumturisë, ne gjejmë sukseset dhe arritjet tona më të mëdha – nga një trashëgimi e pasur kulturore, tek një ekonomi e lulëzuar, për një komb të fortë dhe të sigurt.

Dhe ne gjithashtu e shohim këtë në mbarë botën:

Vendet janë të prosperuara kur sipërmarrësit mund të fokusohen në përmirësimin e bizneseve të tyre, në vend që të shqetësohen për paqëndrueshmëritë politike dhe të sigurisë.

Ata janë të begatë kur qytetarët ndjejnë se janë të përfshirë dhe duan të investojnë në shtëpinë e tyre.

Ata janë të begatë kur institucionet e tyre demokratike ofrojnë për të gjithë qytetarët e tyre – dhe njerëzit ndihen të fuqizuar për t’i kërkuar llogari atyre institucioneve.

Dhe ju – të gjithë ju në këtë sallë – po bëni pikërisht këtë – për Kosovën dhe për rajonin.

Ju përfaqësoni dhe mishëroni idealet që sapo përshkrova.

Ju jeni këtu sepse jeni të hapur ndaj ideve që mund të ndryshojnë nga tuajat – dhe besoni në fuqinë e dialogut konstruktiv për të sjellë ndryshime pozitive.

Dua ta mbyll duke i njohur veçanërisht organizatorët e këtij samiti: Jovanën, Mentorin dhe Bardhin.

Faleminderit që morët iniciativën për të krijuar hapësirën e dialogut dhe që na ftoni të gjithëve të jemi pjesë e bisedës.

Për të gjithë ju: Shpresoj që bisedat tuaja të ofrojnë mundësi për të menduar për disa nga sfidat më të vështira me të cilat përballemi.

E di që ekipi im do të mbetet i angazhuar gjatë samitit.

Ne e vlerësojmë iniciativën tuaj dhe pres me padurim përpjekjet tuaja të vazhdueshme për të promovuar dialogun dhe të menduarit largpamës.

Ju faleminderit!