Kryesuesi i Kuvendit të Odës Ekonomike të Kosovës (OEK), Ruzhdi Kurtishaj, e vlerëson të pamjaftueshme Pakon Emergjente Fiskale, e cila u miratua nga Qeveria e Kosovës, dhe parasheh kompensim për kategori të ndryshme të prekura nga situata me Covid-19, përfshirë dhe sektorin privat.
Ruzhdi Kurtishaj, në një intervistë për Ekonomia Online, tha se kjo pako as për së afërmi nuk i përmbush kërkesave të sektorit privat, dume shtuar se po diskriminohet ky sektor.
“Qeveria kësaj radhe nuk dëgjoi zërin e sektorit privat dhe në këtë mënyrë e favorizoi sektorin publik duke lënë anash komplet Odën Ekonomike të Kosovës e cila edhe me ligj është partnere e Qeverisë, është edhe partner në dialogun social me Qeverinë. Një pako e tillë për neve është e papranueshme. Ne nuk jemi kundër asaj që Qeveria të Kosovës t’i lëshojë pagat para kohës për të gjithë të punësuarit në sektorin publik, por jemi kundër diskriminimit në sektorin privat”.
“Ne si Odë Ekonomike, unë si Kryesues i Kuvendit që përfaqësoj komplet Kuvendin dhe anëtarësinë e Odës Ekonomike, iu kemi dërguar shkresa dhe kërkesa Qeverisë për të marrë një vendim i cili do të ishte i pranueshëm për komunitetin e biznesit, por mbi të gjitha do të ishte i pranishëm për të punësuarit e sektorit privat të cilët ne këtu i përfaqësojmë. Kjo pako që ka ardhur si vendim mbrëmë për ne është e papranueshme dhe është as për së afërmi kërkesave që ne i kemi drejtuar Qeverisë së Republikës së Kosovës”.
Kurtishaj me tej ka treguar se kanë kërkuar themelimin e një trupi koordinues për mbështetje të sektorit privat.
Ai thotë se pas kësaj kërkesa kanë marrë konfirmim për takim nga zëvendëskryeministri Haki Abazi dhe ministrja e Ekonomisë, Rozeta Hajdari.
“Ne sot kemi adresuar dy shkresa për kryeministrin në detyrë Albin Kurtin dhe për ministrat e linjës dhe në letrën që i kemi adresuar qeverisë kemi kërkuar që të themelohet një trupë koordinuese për mbështetje të sektorit privat pas përhapjes së pandemisë Covid-19″.
“Kemi një konfirmim që do ta takojmë sot zëvendëskryeministrin Haki Abazin dhe ministren Rozeta Hajdarin rreth orës 16:00 do ta mbajmë këtë takim, ne do të jemi shumë konstruktiv për t’i adresuar të gjitha shqetësimet që lindin nga kjo pandemi e cila siç po shihet do të lënë pasoja shumë të mëdha për vendin”.
“I vetmi institucion që mund të flasë për qëndrimin zyrtarë të Odës Ekonomike të Kosovës, është Kuvendi i Odës përmes përfaqësimit të tyre përmes shoqatave dhe të gjitha qëndrimet e tjera mund të jenë qëndrime personale individuale por jo qëndrime zyrtare të Odës Ekonomike”.
Pakoja Emergjente Fiskale e miratuar nga Qeveria:
– Pagesa e dyfishtë e vlerës së skemës sociale për të gjithë përfituesit të skemave sociale për muajin Prill dhe Maj, masë kjo në vlerë deri në shtatë milionë e gjashtëqind e pesëdhjetë mijë (7,650,000.00 €) euro, përfshirë këtu edhe pagesën e realizuar për muajin Mars;
– Pagesa shtesë në vlerë prej tridhjetë (30 €) euro në muaj për të gjithë përfituesit e skemave sociale dhe pensionale që marrin pagesë mujore në vlerë më të ultë se njëqind (100 €) euro, për muajin Prill, Maj dhe Qershor, me kusht që të jenë përfitues vetëm të një skeme; si dhe rikthim në listat e përfituesve për përfituesit që për shkak të mos-paraqitjes apo mos-vlerësimit në periudhën Janar – Mars 2020, nuk u janë rinovuar të drejtat e tyre. Kjo masë është në vlerë deri në trembëdhjetë milionë euro (13,000,000.00 €)
– Mbështetje financiare për shoqëritë tregtare që janë në vështirësi financiare si pasojë e rënies së veprimtarisë së tyre për shkak të situatës së emergjencës së shëndetit publik, si në vijim:
o Mbulimi i shpenzimeve të pagave mujore të punonjësve në vlerë prej njëqind e shtatëdhjetë (170 €) euro, për muajin Prill dhe Maj, masë kjo deri në dyzet e një milionë (41,000,000.00 €) euro;
o Subvencioni i qirasë deri në pesëdhjetë (50%) të vlerës së qirasë për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme, për muajin Prill dhe Maj, masë kjo në vlerë prej dymbëdhjetë milionë (12,000,000. 00€) euro; dhe
o Mbulimi i vlerës së kontributeve pensionale për pagat lidhur me masat e parapara me këtë vendim për muajin Prill dhe Maj, deri në vlerë prej tetë milionë (8,000,000.00 €) euro;
– Sigurimi i huadhënies pa interes për ndërmarrjet publike që kanë vështirësi financiare për shkak të situatës së emergjencës së shëndetit publik, me qëllim të sigurimit të likuiditetit të përkohshëm të tyre, me kthim deri më 31.12.2020, në vlerë deri në njëzetë milionë (20,000,000.00 €) euro;
– Sigurimi mbështetjes shtesë financiare për Komunat e Republikës së Kosovës që janë ndikuar në përballje me pandeminë, në rast nevoje për shkak të zgjatjes eventuale të situatës së emergjencës së shëndetit publik, në vlerë deri në dhjetë milionë (10,000,000.00 €) euro;
– Sigurimi i shtesës mbi pagë në vlerë prej treqind (300 €) euro për punëtorët në terren dhe që janë të ekspozuar drejtpërdrejt rrezikut të infektimit në punën e tyre (jo i gjithë stafi i institucionit): Stafi mjekësor (mjekët dhe infermierët), policët e Policisë së Kosovës, zyrtarët (gardianët) e Shërbimit Korrektues, zyrtarët (zjarrfikësit) e Agjencisë së Menaxhimit të Emergjencave, personeli (ushtarët) i FSK-së, punëtorët që punojnë në Karantinë – Qendra e Studentëve të Prishtinës, zyrtarët (inspektorët) e Inspektoratit të Punës, zyrtarët (inspektorët) e Administratës Tatimore të Kosovës, Zyrtarët (doganierët) e Doganës së Kosovës, zyrtarët (inspektorët) e Inspektoratit të Tregut, zyrtarët (inspektorët) e inspektorateve përkatëse komunale, zyrtarët e Inspektorati të Mjekësisë së Punës, për muajin Prill dhe Maj deri në vlerë prej pesëmbëdhjetë milionë (15,000,000.00 €) euro;
– Pagesë shtesë në vlerë prej njëqind (100 €) euro për punëtorët e dyqaneve ushqimore, furrave dhe farmacive për majin Prill dhe Maj, në vlerë deri në tre milionë (3,000,000.00 €) euro;
– Pagesa e asistencës mujore në vlerë prej njëqind e tridhjetë (130 €) euro për qytetarët që humbin vendin e tyre të punës për shkak të situatës së emergjencës së shëndetit publik, për muajin Prill, Maj dhe Qershor, në vlerë deri në katër milionë (4,000,000.00 €) euro;
– Mbështetja e iniciativave dhe projekteve që synojnë përmirësimin e jetës së komuniteteve jo shumicë në Republikën e Kosovës, që janë goditur më rëndë nga situata e emergjencës së shëndetit publik, në vlerë deri në dy milion (2,000,000.00 €) euro;
– Sigurimi i likuiditetit financiar për:
o Mikro-ndërmarrjet dhe të vetë-punësuarit nëpërmjet programeve të caktuara të Fondit për Garantimin Kreditor të Kosovës, në shumën dhjetë mijë (10,000 €) euro për periudhën 24 muajsh, në vlerë deri në pesëmbëdhjetë milionë (15,000,000.00 €) euro; dhe
o Shoqëritë Tregtare/Kompanitë të autorizuara që ofrojnë shërbime bazike (të ngjashme me ato të ndërmarrjeve publike) me kthim deri më 31.12.2020, në kudër të vlerës së përcaktuar në 1.4. të këtij vendimi.
– Rritja e buxhetit për grante dhe subvencione për Ministrinë e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural për rritje të prodhimit bujqësor, në vlerë prej pesë milionë (5,000,000.00 €) euro;
– Rritja e buxhetit për grante dhe subvencione Ministrinë e Kulturës, Rinisë dhe Sportit për evitimin e situatës së krijuar nga situata e emergjencës së shëndetit publik në aktivitetet sportive dhe kulturore, në vlerë prej pesë milionë (5,000,000.00 €) euro;
– Mbështetje për eksportuesit në Republikën e Kosovës pas përfundimit të situatës së emergjencës së shëndetit publik, vlerë prej në vlerë prej dhjetë milionë (10,000,000.00 €) euro;
– Mbështetje financiare për shoqëritë tregtare që regjistrojnë punëtorët me kontratë pune së paku një (1) vjeçare gjatë periudhës së situatës së emergjencës së shëndetit publik, nga njëqind e tridhjetë (130€) euro për dy muajt pasues pas regjistrimit, në vlerë deri në gjashtë milionë (6,000,000.00 €) euro; dhe
– Pagesa e asistencës mujore në vlerë prej njëqind e tridhjetë (130 €) euro për qytetarët me kushte të rënda sociale, të lajmëruar si të papunë në institucionin kompetent, që nuk janë përfitues të asnjë të hyre mujore nga buxheti i Kosovës, për muajin Prill, Maj dhe Qershor, në vlerë deri në tre milionë (3,000,000.00 €) euro;
Me vendimin e aprovuar nga Qeveria në detyrë e Kosovës është autorizuar Ministria e Financave dhe Transfereve që të miratojë kriteret, afatet, kushtet, mënyrën e zbatimit si dhe të gjitha specifikat tjera të nevojshme për zbatimin e tyre, sipas parimeve të menaxhimit të financave publike. Vendimi obligon gjithashtu të gjitha organizatat buxhetore/institucionet përkatëse për zbatimin e vendimit dhe të vendimeve që do të nxirren nga ministria për zbatimin e tij.