Nga 1 janari i këtij viti kanë nisur të zbatohen dy vendimet e Qeverisë së Kosovës për lirimet nga taksat doganore për lëndë të para për prodhuesit vendorë. Vendimi kryesor parasheh që të gjithë prodhuesit të lirohen nga pagesa e taksës doganore dhe Tatimi mbi Vlerën e Shtuar (TVSh), “për lëndën e parë gjysmë produktet”, si dhe “produktet që i fusin në funksion të prodhimit”.

Administrata Tatimore e Kosovës (ATK), ka publikuar dy lista të bizneseve që kanë përfituar nga këto lirime.

Në listën për importim të lëndës së parë janë 150 biznese, ndërsa në listën që janë liruar për importimin e pajisjeve të teknologjisë informative janë 15 subjekte biznesore.

Zëdhënësi i Doganës së Kosovës, Adriatik Stavileci, ka thënë për Telegrafi se tashmë ky vendim i Qeverisë ka filluar të zbatohet dhe se deri më tani janë shqyrtuar më shumë se 300 kërkesa për lirime doganore.

“Dogana e Kosovës së bashku me Administratën Tatimore të Kosovës, nga data 1 janar kanë filluar zbatimin e vendimit ashtu siç është paraparë. Ky vendim lidhet me lirimin e lëndës së parë, pajisjeve prodhuese dhe atyre të teknologjisë informative. Deri më tani janë shqyrtuar më shumë se 300 kërkesa, ku 200 prej tyre janë aprovuar dhe deri më tani çdo gjë është duke shkuar shumë mirë”, tha Stavileci.

Sipas ATK-së, nga fillimi i vitit 2018 e deri më tani numri i kërkesave të shqyrtuara për lirim të TVSh-së në importimin e lëndës së parë dhe pajisjeve të teknologjisë informative ka arritur në 356.

“Prej tyre 346 kërkesa janë për lirim të lëndës së parë dhe 10 për pajisjet e teknologjisë informative. Gjithsej 272 kërkesa janë aprovuar dhe 79 janë në proces të trajtimit, ndërsa 5 të tjera janë refuzuar”, thuhej në njoftimin e ATK-së.

Pronari i kompanisë “Pestova”, Bedri Kasumi, tha për Telegrafi se ky vendim është një hap shumë i qëlluar dhe që është kërkuar shumë moti.

“Është një hap shumë i mirë, shumë i qëlluar që moti është kërkuar. Ky vendim ka ardhur me vonesë, por le të jetë më mirë vonë se kurrë. Ne si biznese nuk kemi kërkuar asgjë tjetër, por vetëm të jemi të barabartë me prodhuesit e tjerë në rajon të cilët janë prezent tek ne me produktet e tyre. Ky vendim është i qëlluar dhe është duke funksionuar shumë mirë”, tha Kasumi.

Sipas tij, ky vendim dhe Pako Fiskale, e miratuar në shtator të 2015-së, i ka vendosur bizneset në pozitë të barabartë me konkurrentët të cilët janë prezent me produktet në Kosovë.

“Duke filluar më Pakon Fiskale 1.0 së bashku me këtë vendim do t’i ndihmojë bizneset prodhuese edhe më shumë. Deri më tani janë dhënë efektet e para, pasi që ne e kemi rritur eksportin për 300 për qind krahasuar me vitin 2016. Pra, Pakoja Fiskale 1.0 dhe ky vendim kanë bërë që të jemi të barabartë me konkurrentët që janë prezent me produktet në Kosovë”, tha ai.

Zëvendësministri i Financave, Fatmir Gashi, në një prononcim për Telegrafi, tha se ky vendim nuk do ketë efekt në Buxhetin e Kosovës, pasi që mbledhja e TVSH-së tash nuk do të bëhet në kufi por brenda vendit pasi produkti të del në treg.

“Janë liruar lëndët e para, prodhohet nga kjo lëndë dhe pasi që të del në treg pas prodhimit atëherë fillon mbledhja e TVSH-së, pra ku deri më tani TVSH-ja është mbledhur në kufi tash ka kaluar brenda në vend”, tha ai.

Sipas Gashit, deri më tani efekti në buxhet prej lirimeve tatimore nuk kanë qenë të mëdha.

“Deri më tani efekti në buxhet prej lirimeve tatimore ka qenë rreth 350 mijë euro, ku ne Buxhetin e këtij viti e kemi planifikuar së bashku me këto lirime”, tha zëvendësministri i Financave, Fatmir Gashi.

Ndryshe, përmes Udhëzimit Administrativ 03/2015, nenit 48 janë përcaktuar kushtet dhe detajet e tjera për mënyrën e realizimit të këtyre të drejtave ligjore. Përmes kërkesës së tatimpaguesit, e cila duhet të shkarkohet në faqen online të ATK-së, si dhe dokumenteve tjera të duhura që duhet të bashkëngjiten, atëherë Komisioni i ATK-së i autorizuar për këto lirime do t’i shqyrtoj këto kërkesa brenda 15 ditëve, nga dita e pranimit të saj. Bazuar në dokumentin e aprovimit për lirim nga TVSH-së të lëshuar nga ATK, Dogana do të lirojë mallrat nga TVSH-ja me rastin e importimit.