Nga mesi i muajit tetorit të këtij viti, pritet që Komisioni hetimor parlamentar të paraqesë konkluzionet zyrtare të Kuvendit të Kosovës në lidhje me dëbimin e gjashtë shtetasve turq nga Kosova në Turqi. Kështu, të paktën kanë paralajmëruar nga komisioni i sapoformuar hetimor në Kuvend.
Komisioni hetimor, i cili është propozuar nga Lidhja Demokratike e Kosovës dhe ka marrë mbështetjen e partive parlamentare, parashihet të hetojë dhe ndriçojë rrethanat dhe procedurat e dëbimit të gjashtë shtetasve turq nga Kosova për në Turqi.
Më 29 mars të këtij viti, me kërkesë të autoriteteve turke, Policia e Kosovës ka arrestuar dhe dëbuar për në Turqi gjashtë qytetarë turq, pesë prej tyre punonjës në shkollën “Mehmet Akif”, ndërsa i dëbuari i gjashtë mjek.
Pas këtij zhvillimi, Kuvendi i Kosovës, më 17 prill, kishte miratuar një rezolutë për themelimin e një komisioni hetimor, lidhur me dëbimin e këtyre shtetasve të Turqisë.
Xhelal Sveçla, kryetar i Komisionit Hetimor nga Lëvizja Vetëvendosje, në një bisedë për Radion Evropa e Lirë, tha se gjatë kësaj jave pritet konsolidimi i stafit të komisionit si dhe pajisja me dokumentacione të nevojshme. Pas kësaj periudhe, tha ai, priten hapat e veprimit në aspektin e dëshmive dhe dëgjimin e personave të përfshirë në këtë çështje.
Sveçla tha se ky komision do të jap epilogun përfundimtar, pavarësisht faktit që ka, sipas tij, përpjekje nga qarqe të caktuara për të penguar këtë proces.
“Me vetë faktin që ky komision po fillon punën dy muaj me vonesë është një pengesë në vete. Vërehet një intencë e qarqeve të caktuara që ta defunkionalizojë punën e këtij komisioni apo që të vështirësojë punën”, tha ai.
“Por, ne jemi të vendosur që të shtyjmë përpara këtë çështje. Mendojmë se është jashtëzakonisht e rëndësishme. Meqenëse, sipas mendimit tim, ajo që ka ndodhur atë ditë është pika më e zezë e veprimit institucional që nga shpallja e pavarësisë e deri më tash”, tha Sveçla.
Hetime lidhur më dëbimin e shtetasve turq ka bërë edhe Avokati i Popullit në Kosovë, Hilmi Jashari, sipas të cilave janë konstatuar shkelje të standardeve ndërkombëtare dhe lirive të njeriut. Ky raport me rekomandime të publikuar iu është dorëzuar institucioneve kompetente.
Jashari, tha për Radion Evropa e Lirë se ende është në pritje të një përgjigjeje zyrtare nga Qeveria e Kosovës. Sipas tij, në bazë të të gjeturave gjatë hetimeve shtetasit turq nuk janë dëbuar, por janë ekstraduar nga Kosova.
“Çdo vonesë e mëtejme e komplikon procesin sepse mekanizmat tjerë ndërkombëtar, kam dëgjuar se kanë filluar të trajtojnë këtë çështje. Tashmë kjo çështje tejkalon nivelin vendor”, theksoi Jashari.
Deportimi i gjashtë shtetasve turq nga Kosova për në Turqi, ishte një aksion i koordinuar ndërmjet shërbimeve të inteligjencës nga Turqia dhe Kosova. Por, që deputetët, presidenti, kryeministri dhe kryetari i Kuvendit patën deklaruar se nuk kishin fare njohuri lidhur me rastin.
Kryeministri Haradinaj pati liruar nga detyra ministrin e Brendshëm, Flamur Sefaj dhe shefin e Agjencisë së Kosovës për Inteligjencë, Driton Gashi, të cilët, më pas kanë dhënë dorëheqje nga pozitat e tyre.
Pas kësaj, në muajin maj, familjarët e shtetasve turq kanë ngritur padi kundër institucioneve përgjegjëse ndaj vendimit për urdhër-largimin e tyre me forcë dhe për revokimin e leje-qëndrimit të gjashtë shtetasve turq. ndërsa, tashmë janë duke përgatitur dosje për ta dërguar çështjen edhe në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës.