Thëniet më të bukura nga Gomez Davila

Prishtinë | 02 Nën 2023 | 20:35 | Nga Ekonomia Online

Gómez Dávila ishte një studiues kolumbian që e kaloi pjesën më të madhe të jetës së tij në rrethin e miqve të tij dhe brenda kufijve të bibliotekës së tij.

Ai i përkiste qarqeve të larta të shoqërisë kolumbiane dhe u arsimua në Paris. Për shkak të pneumonisë së rëndë, ai kaloi rreth dy vjet në shtëpi ku u mësua nga mësues privatë dhe zhvilloi një dashuri të përjetshme për letërsinë klasike. Megjithatë, ai kurrë nuk ndoqi një universitet.

Ai ndërtoi një bibliotekë të madhe që përmban më shumë se 30 000 vëllime rreth së cilës përqendrohej ekzistenca e tij letrare. Në vitin 1948 ai ndihmoi në themelimin e Universitetit të Los Andes në Bogota.

Për kënaqësinë e lexuesve tanë ne kemi sjellë një koleksion të thënieve më të bukura të tij:

Njeriu piqet kur pushon së besuari se politika ia zgjidh problemet.

Liria nuk është një qëllim, por një mjet. Kushdo që e gabon për një qëllim, nuk di çfarë të bëjë pasi ta arrijë atë.

Në një epokë në të cilën media transmeton copëza të panumërta marrëzie, njeriu i arsimuar nuk përkufizohet nga ajo që di, por nga ajo që nuk di.

Hierarkitë janë qiellore. Në ferr të gjithë janë të barabartë.

Të notosh kundër rrymës nuk është idiotësi nëse ujërat vrapojnë drejt një ujëvare.

Dhuna nuk është e nevojshme për të shkatërruar një qytetërim. Çdo qytetërim vdes nga indiferenca ndaj vlerave unike që e krijuan atë.

Shoqëritë që po vdesin grumbullojnë ligje ashtu si njerëzit që po vdesin grumbullojnë ilaçe.

Konformizmi dhe jokonformizmi janë shprehje simetrike të mungesës së origjinalitetit.

Në një shekull ku mediat publikojnë marrëzi pa fund, njeriu i kulturuar nuk përkufizohet nga ajo që di, por nga ajo që injoron.

Relativizmi është zgjidhja e atij që nuk është në gjendje t’i vendosë gjërat në rregull.

Shija e masave nuk karakterizohet nga antipatia e tyre ndaj të shëndetshmes, por nga pasiviteti me të cilin ata shijojnë njësoj të mirën, mediokritetin dhe të keqen.
Masat nuk kanë shije të keqe. Ata thjesht nuk kanë shije.

Kur asgjë në shoqëri nuk meriton respekt, ne duhet të krijojmë për veten tonë në vetmi besnikëri të reja të heshtura.

Poezia i shpëton gjërat duke pajtuar materien dhe shpirtin në metaforë.

Njeriu modern nuk dashuron, por kërkon strehim te dashuria; nuk shpreson, por kërkon strehim te shpresa; nuk beson, por kërkon strehim në një dogmë.

Besimi nuk është njohja e një sendi, por bashkësia me të.

Filozofi nuk është zëdhënësi i kohës së tij, por një engjëll i burgosur në kohë.

Një shoqëri jofetare nuk mund të durojë të vërtetën e gjendjes njerëzore. Preferon një gënjeshtër, sado idiote të jetë.

Të jesh reaksionar nuk do të thotë të besosh në zgjidhje të caktuara, por të kesh një ndjenjë të mprehtë të kompleksitetit të problemeve.

Historia moderne është dialogu midis dy njerëzve: një që beson në Zot, një tjetër që beson se është Zot.

Politika e mençur është arti i gjallërimit të shoqërisë dhe dobësimit të shtetit.

Të jetosh me kthjelltësi një jetë të thjeshtë, të qetë, diskrete mes librave inteligjentë, duke dashur disa qenie.

Sa më i lirë të besojë njeriu se është, aq më lehtë është ta indoktrinosh atë.

Individi kërkon nxehtësinë e turmës, në këtë shekull, për t’u mbrojtur nga të ftohtit që buron nga kufoma e botës.

Të vërtetat nuk janë relative. Ajo që është relative janë opinionet për të vërtetën.

Në vend që të humanizojë teknologjinë, njeriu modern preferon ta teknikojë njeriun.

Ka një analfabetizëm të shpirtit që asnjë diplomë nuk e shëron.

Qytetërimet janë zhurma verore e insekteve midis dy dimrave.

Jo vetëm që plehrat njerëzore grumbullohen në qytete, por qytetet e kthejnë atë që grumbullohet në to në plehra.

Jeton vetëm ai që e vëzhgon, mendon dhe thotë; pjesa tjetër i jeton jeta vetë.

Për të mos menduar për botën që përshkruan shkenca, njeriu dehet nga teknologjia.

Gabimi më i madh modern nuk është të shpallësh se Zoti vdiq, por të besosh se djalli ka vdekur.

Letërsia bashkëkohore, në çdo epokë, është armiku më i keq i kulturës. Koha e kufizuar e një lexuesi harxhohet për të lexuar një mijë libra që ia zbehin sensin kritik dhe dëmtojnë ndjeshmërinë e tij letrare.

Më ogurzi nga perversitetet moderne është turpi për t’u dukur naiv nëse nuk flirtojmë me të keqen.

Fatkeqësia e njeriut modern nuk qëndron në detyrimin për të jetuar një jetë mediokre, por në besimin se ai mund të jetojë një jetë që nuk është mediokre.

Në vend që të kërkojnë shpjegime për faktin e pabarazisë, antropologët duhet të kërkojnë shpjegimin për nocionin e barazisë.

Njeriu i kulturuar e ka detyrimin të jetë intolerant.

Të gjesh veten, për njeriun modern, do të thotë të shpërndahesh në çdo entitet kolektiv.

Barbari ose tallet totalisht ose adhuron totalisht.

Qytetërimi është një buzëqeshje që ndërthur në mënyrë diskrete ironinë dhe respektin.

Pa shqetësime ekonomike budallai vdes nga mërzia.

Të mohosh se ekziston një “natyrë njerëzore” është truku ideologjik që optimisti përdor për të mbrojtur veten kundër historisë.

Bota moderne duket e pathyeshme. Ashtu si dinosaurët e zhdukur.

Njeriu modern nuk mbron asgjë aq energjikisht përveç të drejtës së tij për shthurje.

“Sundimi i njeriut mbi natyrën” kaq shumë i vlerësuar, doli të ishte thjesht një aftësi e madhe për të vrarë.

Mençuria konsiston në të qenit i moderuar jo nga tmerri i teprimit, por nga dashuria për kufirin.

Sensualiteti është një trashëgimi kulturore e botës së lashtë.

Shoqëritë ku trashëgimia greko-romake po fshihet, ose ku ajo nuk ekziston, njohin vetëm sentimentalizmin dhe seksualitetin.

Nuk mjafton më që qytetari të nënshtrohet – shteti modern kërkon bashkëfajtorë.

Kujtesa e një qytetërimi qëndron në vazhdimësinë e institucioneve të tij.
Revolucioni që ndërpret memorien e një qytetërimi, duke shkatërruar ato institucione, nuk e çliron shoqërinë nga një kapari i bezdisshëm që po e paralizon, por thjesht e detyron atë të fillojë nga e para.

Indet e shoqërisë bëhen kancerogjene kur detyrat e disave shndërrohen në të drejta të të tjerëve.

Lehtësia me të cilën kapitalizmi industrial ndërton dhe shkatërron – duke iu bindur parimeve të qarta të përfitimit – e shndërron njeriun mesatar në një nomad intelektual, moral dhe fizik.

Të ngjashme