Avioni i parë i ndihmës së huaj ka mbërritur në Tonga, duke transportuar ujë dhe furnizime shumë të nevojshme për kombin e Paqësorit.

Zelanda e Re tha se avioni i saj ushtarak u ul në aeroportin kryesor të Tongës pasi punëtorët pastruan hirin nga pista. Avionë dhe anije të tjera të dërguara nga Zelanda e Re dhe Australia janë rrugës.

Shpërthimi i së shtunës i një vullkani nënujor dhe një valë cunami e pa hirin vullkanik që mbuloi ishujt, duke paraqitur rrezik serioz për shëndetin.

Hiri dhe uji i detit kanë kontaminuar furnizimet me ujë. Të paktën tre persona kanë vdekur dhe komunikimet janë gjymtuar, si dhe Tonga sapo ka filluar të rivendosë kontaktet globale pas pesë ditësh shkëputjeje nga pjesa tjetër e botës.

Një shtresë e trashë hiri kishte mbuluar pistën e aeroportit në kryeqytetin Nuku’alofa, duke penguar uljen e avionëve. Për ditë të tëra ekipet e shpëtimit dhe qindra vullnetarë punuan në mënyrë të dëshpëruar për të pastruar pistën duke përdorur karroca dore dhe lopata, në atë që komandanti i forcave të përbashkëta të Zelandës së Re, Admirali Jim Gilmour e quajti një “përpjekje vigane”. Ai u tha gazetarëve se avioni i tyre C-130 Hercules ateroi në Tonga vetëm pas orës 16:00 me kohën lokale. Ai ishte i ngarkuar me kontejnerë uji, pajisje strehimi të përkohshëm, gjeneratorë të energjisë elektrike, pajisje higjienike e familjare dhe pajisje komunikimi.

Australia tha se i pari nga dy aeroplanët e saj Boeing C-17 Globemaster që mbërritën të enjten dhe që transportonin furnizime kishin gjithashtu një pajisje “fshirëse” në bord për të ndihmuar në mbajtjen e pistës së pastër.

Autoritetet Australiane dhe Zelanda e Re kanë konfirmuar se pikat do të jenë pa kontakt, për të parandaluar rrezikun e përhapjes së Covid në ishull, i cili ka parë vetëm një rast të virusit deri më tani në pandemi.

“Aeroplani pritet të jetë në tokë deri në 90 minuta përpara se të kthehet në Zelandën e Re”, tha ministri i Mbrojtjes i Zelandës së Re, Peeni Henare.

Adm Gilmour tha se protokollet e Covid pa kontakt “po respektoheshin me rigorozitet”, duke shtuar se procedurat e ndihmës do të përfshinin sigurimin që ekuipazhi i aeroplanit nuk do të kishte kontakt me askënd në tokë dhe se të gjithë do të mbanin pajisje mbrojtëse personale.

“Ne kemi shumë respektues ndaj faktit që gjëja e fundit që Tonga-s do t’i duhet tani është një shpërthim i Covidit në krye të kësaj fatkeqësie,” shtoi ai. Australia ka thënë gjithashtu se asnjë personel nuk do të zbresë nga avionët e tyre.