Ne të gjithë përpiqemi të arrijmë qëllimet tona. Në të vërtetë, metodat tona mund të ndryshojnë shumë nga ato të të tjerëve: disa heqin dorë fare, ndërsa të tjerët preferojnë të veprojnë më me delikatesë, duke përdorur teknika të thjeshta psikologjike që ndihmojnë për të fituar besimin edhe një të panjohuri.
Meqë ra fjala, diplomatët, politikanët, dizajnerët dhe tregtarët gjithashtu përdorin këto truke për t’ju bindur.
Ne kemi hyrë thellë në hulumtimet e psikologëve dhe kemi gjetur mënyrat më të mira për të bindur bashkëbiseduesit. Dhe në fund të artikullit ju pret një bonus: do të zbuloni se cilat gjeste trupore do t’ju ndihmojnë t’i ktheni në anën tuaj edhe debatuesit më të egër kundër jush.
Është shumë më e lehtë për njerëzit të bien dakord me kërkesat tuaja nëse filloni të kërkoni pak. Kjo teknikë u zbulua nga tregtarët në vitet ’60 të shekullit të njëzetë dhe u përdor me sukses për të shitur detergjentë tek amvisat.
Si funksionon? Nëse planifikoni ta nxitni shefin tuaj për një ngritje page, filloni nga diçka e pazakontë. Kërkoni të blini pajisje të reja për zyre ose sende të tjera të vogla që nuk do të rëndojnë buxhetin e ndërmarrjes. Pasi kërkesa të pranohet, kaloni në biseda për ngritjen e pagës. Qëllimi është që të krijohet një lidhje midis jush dhe personit që po i drejtoheni: tani bashkëbiseduesi thjesht nuk ka zgjidhje tjetër përveçse të plotësojë kërkesën tuaj.
Rrobat me logon e një marke të njohur ndihmojnë për të fituar bashkëbiseduesit edhe kundër vullnetit të tyre. Këtu përfshihen dy prirje psikologjike: besnikëria ndaj markës dhe efekti i famës.
Si funksionon? Sipas disa studimeve, një logo e famshme rrit shanset për të gjetur një punë të mirë dhe ndërton besim tek bashkëbiseduesit. Sekreti është se ne jemi duke e projektuar reputacionin e një marke mbi personalitetin e një personi pa e njohur. Plus efekti i famës apo njohjes: njerëzit që mbajnë rroba, orë ose telefona të një marke të famshme duken paksa më familjarë për ne, gjë që krijon besim të nënndërgjegjeshëm.
Në shekullin e njëzetë, psikologët zbuluan se nëse dy ngjarje pasojnë njëra-tjetrën, përshtypjet e së parës ndikojnë fuqimisht se si e perceptoni të dytën. Edhe nëse këto dy ngjarje nuk janë të lidhura logjikisht. Për shembull, ju ndjeheni keq në autobus, dhe pastaj dreka duket pa shije. Ky fenomen mund të përdoret për të kontrolluar sjelljen e njerëzve.
Si funksionon? Këtu është një shembull ilustrues nga portieri çek Frantisek Planicca. Sa herë që akordohej një goditje dënimi, portieri hiqte kapelen e tij nga koka dhe e hidhte atë në një cep të portës. Në 9 nga 10 raste, goditësi i 11 metërisht e çonte topin në këndin ku ishte kapelja. Planichka ishte gati për këtë dhe kundërpërgjigjej shpejt.
Nëse dëshironi që fëmija juaj të dalë mirë në testim, flisni për atë sesa mirë ecën njerëzit e suksesshëm përpara se të fillojnë testet. Nëse jeni shitës dhe keni shumë nevojë të shisni një kuti kafeje braziliane në një dyqan, bëjeni atë nën shoqërimin e muzikës së përshtatshme (samba, për shembull).
Terapisti i gjestalt gjerman Karl Dunker vuri re një model interesant: funksioni i zakonshëm i gjërave e bën të vështirë përdorimin e tyre disi ndryshe. Ky fenomen psikologjik quhet fiksim funksional. Imagjinoni që duhet të ngulni një gozhdë, por nuk keni asnjë çekiç në dorë. Ju nxitoni rreth shtëpisë në kërkim të mjetit të duhur dhe as nuk mendoni për faktin se gozhda mund të ngulet edhe me çelësin që qëndron aty afër.
Si funksionon? Fenomeni i fiksimit funksional manifestohet në marrëdhëniet njerëzore. Nëse, për shembull, vendosni të fitoni zemrën e një kolegu, mos u përpiqni më parë të bëni miqësi me të. Për shkak të efektit të fiksimit funksional, ju do të qëndroni në zonën e miqve pa asnjë shans për një vazhdim romantik.
Mjekët thonë se lodhja kronike po merr përmasa mbarëbotërore. Për më tepër, gratë janë më të ndjeshme ndaj kësaj gjendjeje sesa burrat. Në fund të ditës së punës, një person fjalë për fjalë nuk ka më energji për argumente dhe procedura, dhe kjo është koha e përkryer për të lobuar idetë e tyre.
Si funksionon? Nëse keni shumë nevojë të bini dakord për një projekt, kërkojini gruas tuaj që të shkojë për peshkim, të nënshkruajë dokumente në institucion, hidhuni në veprim kur bashkëbiseduesi juaj është i lodhur. Atëherë ai/ajo ka më shumë të ngjarë të pajtohet me ju. Por mos harroni, funksionon edhe në mënyrën tjetër: mos merrni vendime të mëdha kur jeni të rraskapitur.
Duam apo jo, natyra njerëzore është mjaft sipërfaqësore, kështu që ne na tërheqin njerëz të bukur dhe karizmatikë kundër vullnetit tonë. Ky është një stereotip i atraktivitetit fizik: mendja jonë e nënndërgjegjshme do gjithçka të bukur dhe sinjalizon se mund t’i besohet një personi tërheqës nga jashtë.
Si funksionon? Ju nuk duhet të jeni Apolloni për të magjepsur të gjithë rreth jush. Sipas hulumtimit, njerëzit e këndshëm dhe të shoqërueshëm duken më të zgjuar se sa janë në të vërtetë. Në shkollë, kolegj dhe në punë, njerëzit me imazhin e një djali (vajze) të mirë kanë më shumë të ngjarë të kenë sukses.
Nuk ka asgjë më të vështirë sesa t’i vërtetosh një personi se është gabim dhe në të njëjtën kohë të mos e ofendosh. Sidoqoftë, ekziston një teknikë bindjeje që mund të ndihmojë në këtë – “Mbrojtja Ransberger”: për të fituar një argument, thjesht duhet të veproni mbi krenarinë e armikut duke rënë dakord me të.
Si funksionon? Për të zënë edhe debatuesin më të papajtueshëm në karremin tuaj, duhet të veproni në 3 faza: 1) dëgjoni me kujdes kundërshtarin tuaj; 2) gjeni në fjalën e tij diçka me të cilën mund të bini dakord dhe bëjani me dije atë; 3) komunikoni mendimin tuaj përmes këndvështrimit tuaj të përbashkët.
Kaq ishte, mbaroi, ju jeni të mrekullueshëm!
Psikologët kanë një teori të vetë-ekzaminimit, sipas së cilës është thjesht jetësore që secili person të konfirmojë vetëvlerësimin e tij në kurriz të njerëzve të tjerë. Me fjalë të tjera, është shumë e rëndësishme për ne që të tjerët të mendojnë për ne në të njëjtën mënyrë që ne mendojmë për veten tonë. Duke ditur këtë hollësi, mund të gjeni një qasje ndaj çdo bashkëbiseduesi.
Si funksionon? Shikoni kundërshtarin tuaj me sytë e tij. Nëse është e mundur, lëreni personin të kuptojë që ju e kuptoni dhe pranoni mënyrën e tij të jetës.
Psikologët, tregtarët, krijuesit e filmave dhe dizajnerët përdorin efektin e izolimit për të tërhequr vëmendjen tuaj në objektin e duhur. Efekti i izolimit, ose efekti Restorff, është një veti e kujtesës njerëzore që mban mend mirë një objekt ose fenomen që dallon nga seria e përgjithshme.
Si funksionon? Njerëzit kanë gdhendur në kujtesë gjëra që bien në sy ndër një sërë objektesh homogjenë: një fustan i ndritshëm në sfondin e veshjeve të mërzitshme, një fjalë e nënvizuar në një faqe të teksteve shkollore.
Ky ligj vlen edhe për marrëdhëniet njerëzore. Nëse jeni një prind ose shef mjaft i rreptë, atëherë disa akte inkurajuese (një bonus, një udhëtim në park) do të kujtohen nga punonjësit tuaj më shumë sesa vërejtjet tuaja.
“Një grumbull rëre”. Vendosni dorën, ngrini një grusht rërë nga toka në nivelin e gjoksit të bashkëbiseduesit. Pëllëmba mund të hapet dhe të tregohet një mendim i ri. Ky gjest ndihmon për t’u treguar dëgjuesve fakte dhe ide të reja për t’i bërë të duken më bindëse.
“Hipnotizuesi”. Zgjasni të dy krahët përpara në nivelin e gjoksit tuaj, dhe pastaj ngadalë filloni të vizatoni valë dhe qarqe me to. Ky gjest ndihmon në shpjegimin e gjërave komplekse, me shumë nivele.
“Detaje të Vogla”. Përkulni bërrylat dhe ngriti ato në nivelin e gjoksit. Përdorni gishtat ose pëllëmbën për të bërë lëvizje rrethore (sikur të përdredhni një llambë). Ky gjest ndihmon për të tërhequr vëmendjen e audiencës dhe për ta orientuar atë drejt detajeve të vogla, por të rëndësishme.
“Kamarieri italian”. Gjesti i famshëm i gishtit tregues ndihmon për të promovuar ide edhe midis bashkëbiseduesve armiqësor.