Fillimi i pushtimit rus të Ukrainës në vitin 2022 çoi në një shtypje në shkallë të gjerë të kundërshtarëve të luftës brenda Rusisë, dhe pothuajse të gjithë aktivistët dhe gazetarët e pavarur u larguan nga vendi. Një numër kritikësh të Kremlinit që jetojnë në Evropë i thanë BBC-së se Rusia po intensifikon përpjekjet për t’i mbyllur gojën dhe po kërcënon të persekutojë kundërshtarët jashtë vendit. Ambasada ruse në Londër nuk ka dashur të komentojë këto pretendime, transmeton Jutarnji.

Analisti Mark Galeotti, i cili studion shërbimet ruse të sigurisë, është dakord se fushata kundër “armiqve” të Rusisë jashtë vendit po intensifikohet. “Unë mendoj se pasqyron paranojën në rritje të Kremlinit dhe është përfshirë në një luftë politike ekzistenciale.”

Ndërkohë që e gjithë opozita brenda vendit është shtypur, Rusia po e kthen vëmendjen te kundërshtarët që kanë kërkuar strehim në Perëndim. Dmitry Medvedev, ish-presidenti rus, tani nënkryetari i Këshillit të Sigurimit Rus, i përshkroi ata si “tradhtarë që kaluan në anën e armikut dhe duan që atdheu ynë të dështojë”.

Policia britanike kontaktoi edhe aktivistë të tjerë, kundërshtarë të Kremlinit. “Ata thanë se duhej të flisnin për sigurinë time dhe të familjes sime,” thotë Ksenia Maximova, themeluese e Shoqërisë Demokratike Ruse në Londër. Ajo shton se policia e këshilloi të mos udhëtonte në vendet ku agjentët rusë veprojnë më lirshëm.

Kremlini po intensifikon fushatën kundër “armikut”, kjo është absolutisht e vërtetë”, thotë ajo dhe tregon se po “shtrëngojnë rrethin” rreth tyre. Ajo dhe shokët e saj aktivistë kanë vënë re një rritje të sulmeve kibernetike dhe përpjekjeve për të depërtuar në grup në internet.

“Për disa kohë ne kemi qenë të hapur për vëllimin në rritje të çështjeve në lidhje me kundërvënien e kërcënimeve shtetërore… Ne po rrisim në mënyrë aktive burimet e dedikuara për të luftuar aktivitetin e shtetit armik,” tha një zëdhënës i policisë kundër terrorizmit në Mbretërinë e Bashkuar në një deklaratë për BBC.

Në dhjetor hyri në fuqi një ligj i ri i Mbretërisë së Bashkuar që i jepte policisë më shumë kompetenca në luftën kundër kërcënimeve nga shtetet armiqësore si Rusia: “Parazitët nuk mund të flenë të qetë…”, është një nga mesazhet që gazetarja investigative Alesja Marokhovskaya mori vitin e kaluar. Kërcënimi përmbante edhe emrin e rrugës në Pragë ku ajo jetonte.

“Unë u zhvendosa për t’ua vështirësuar punën e tyre. Në fillim menduam se mund të ishte thjesht një çek i çmendur, pro Putin, që më njohu në rrugë, por mesazhet u bënë edhe më ogurzi. Më quajnë llum dhe më kërcënojnë se do të më gjejnë kudo. Unë shëtis qenin tim”, tha Alesja.

Pse po ndodh kjo tani?

“Kishte një periudhë konfuzioni pas vitit 2022. Në vitin 2023, agjencitë u rigrupuan dhe gjetën një kuptim të ri. Ata morën fonde dhe filluan të rrisin presionin,” thotë Andrey Soldatov, një gazetar rus që shkruan për shërbimet e inteligjencës. Mark Galeotti thotë se autoritetet po i drejtohen gjithnjë e më shumë “proxers” për të bërë punën e pistë, që në fakt janë grupe kriminale.

“Nëse dëshiron të rrahësh dikë apo edhe ta vrasësh, është shumë më e lehtë ta punësosh”, thotë Galeotti, i cili ka shkruar për vite me radhë për lidhjet mes shtetit rus dhe krimit të organizuar.

Qeveria polake beson se kjo ka ndodhur në rastin e Leonid Volkov, një aktivist i shquar dhe bashkëpunëtor i të ndjerit Alexei Navalny. Katër muaj më parë në Lituani ai u sulmua brutalisht me çekiç, por mbijetoi. Kryeministri polak Donald Tusk tha se një bjellorus që punonte për inteligjencën ruse pagoi dy huliganë polakë për të kryer sulmin. Të tre u arrestuan.

“Qëllimi është të frikësojmë”, përfundon Galeotti.