Media ndërkombëtare vijojnë të shkruajnë artikuj për Shqipërinë dhe bukuritë e saj qoftë malore apo bregdetare.

Këtë herë është media gjermane “NWZ” online që shkruan se Malet në veri të Shqipërisë kanë qenë prej kohësh një qoshe e harruar, por tani vijnë më shumë turistë dhe është rritur sipërmarrja në luginat piktoreske. Duket sikur Alpet shqiptare janë njësoj me ato të 200 viteve më parë.

Edhe kulla e hakmarrjes kërkohet të blihet nga të huajt. Kulla e ngujimit i cili e ka ruajtur familjen e tij për 400 vjet. “Por unë nuk do të heqë dorë nga tradita”, thotë Sokol Nikolle Koçeku. Kulla i ka mbijetuar sundimin të osmanëve dhe komunistëve. Por ajo nuk duhet të sakrifikohet për pushtimin fundit: kasaphanën e turistëve.

Koçeku, 43, veshur me një këmishë të qëndisur, jelek dhe xhamadan, si gjithmonë ai u tregon vizitorëve kullën e tij. Ai ngjitet në shkallët prej druri në një dhomë me një dritë të zbehtë që bie nga dritaret e vogla, tavolina të ulëta prej druri që qëndrojnë në mes dhe qilima.

Kulla është në Theth, një fshat në “Bjeshkët e Nemuna” në veri të Shqipërisë. Kjo është një zonë e egër, ku Kanuni, tradita gojore e ligjit të përbashkët deri sot qeveris jetën. Njerëzit këtu janë shumë të varfër për shekuj me radhë.

Rilindja e mrekullueshme filloi në vitin 2005, kur Shoqata për Bashkëpunim Ndërkombëtar (GIZ) dhe disa fshatarë dhanë kredi për të rinovuar shtëpitë e tyre.

Makina rrotullon në luginën e lartë të Valbonës, e cila duket si Alpet 200 vjet më parë: në kullota, pyje malore dhe pas shkrepave të viteve 2000. Por nuk ka bare apo klube, nuk ka kazino apo dyqane sportive.

Që nga viti 2007, Parku Kombëtar i Valbonës është pjesë e guidave. Ekipet televizive shqiptare erdhën dhe bënë dokumentarë në lidhje me traditat e lashta.

Të paktën banorët e Thethit kanë ruajtur arkitekturën e tyre tradicionale. Shumica e shtëpive janë ndërtuar prej guri dhe të mbuluara me qerpiç.

Udhëtimi: Me aeroplan në Podgoricë në Malin e Zi. Nga aty me autobus ose taksi në Shkodër. Udhëtimi zgjat një orë. Në Shkodër disa agjenci udhëtimit ofrojnë turne me minibus dhe traget për në Valbonë.

Udhëtoni në kohë: Muajt më të mira për ecje janë maj deri në shtator. Në korrik dhe gusht, shpesh është shumë nxehtë.

Akomodimi: Në Valbonë dhe Theth ka bujtina të shumta dhe hotele, shumica kanë dushe të nxehtë, disa edhe Wi Fi. Ata që vijnë në verë dhe në fundjavë, duhet të rezervojnë paraprakisht.