Në ditën e saj të parë në qelinë e re, Tatiane Correia de Lima nuk e njohu vetveten. “Ishte e çuditshme të shihja veten time në pasqyrë sërish.Për një çast nuk arrita ta njihja veten”, tha 26-vjeçarja, nënë e dy fëmijëve, e cila duhet të shlyejë një dënim prej 12 vitesh heqje lirie në Brazil.

Vendi i Amerikës së Jugut rezulton të ketë popullsinë e katërt më të madhe të burgjeve në botë, ndërsa qelitë shpesh përfundojnë në qendër të vëmendjes për shkak të kushteve ekstremisht të rënduara, me mbipopullim të vazhdueshëm dhe dhunë të ndjeshme mes bandave, që provokojnë edhe trazira vdekjeprurëse.

Lima sapo është transferuar nga një burg i sistemit kryesor penitenciar, drejt një ambienti të menaxhuar nga Shoqata për Mbrojtjen dhe Asistimin e të Dënuarve (APAC) në qytetin Itauna të shtetit Minas Gerais.

Ndryshe nga qelitë e sistemit kryesor, që sipas Limës “ta vjedh feminitetin”, në burgun e APAC-ut ajo lejohet të vishet e të shihet në pasqyrë, të bëjë “make up” dhe të lyejë flokët, transmeton tch. Por dallimet mes dy lloj burgjeve janë më shumë sesa sipërfaqësore.

Sistemi i “APAC”-ut po merr gjithnjë e më shumë vlerësime si më i sigurt, më i lirë dhe më human, krahasuar me burgjet e kapluar nga kriza të Brazilit.

Më 20 mars, një burg i ri nga “APAC” u hap në Rondonia, i pari në veriun e vendit, duke e çuar numrin e mjediseve të menaxhuar nga kjo shoqatë në mbarë vendin në 49 të tilla.

Të gjithë të burgosurit e “APAC”-ut duhet të kenë kaluar fillimisht në sistemin kryesor penitenciar, e duhet të kenë treguar keqardhje dhe vullnet për të ndjekur regjimin strikt të punës dhe studimit, që është edhe pjesë e filozofisë së sistemit. Aty nuk ka gardianë apo armë, ndërsa vizitorët përshëndeten nga një e burgosur, që çel derën kryesore të burgut të vogël të grave.

E burgosura të shoqëron drejt një “suite bashkëshortore”, një dhomë e dekoruar në mënyrë të shkëlqyer me një krevat dopio, ku femrat lejohen të kalojnë orë në privatësi me partnerët, që vijnë e i vizitojnë nga jashtë burgut.

Burgjet “APAC” u themeluan fillimisht nga një grup katolikësh në vitin 1972 dhe tashmë koordinohen dhe mbështeten nga organizata joqeveritare italiane “AVSI Foundation”, si dhe Vëllazëria braziliane për Asistencë ndaj të Dënuarve.

Zv.presidenti i “AVSI”-t në Brazil, Jacopo Sabatiello thotë se dashuria dhe puna janë ndër prioritetet në këto ambiente penitenciare. “Këtu, ne thërrasim cilindo në emër, e jo përmes numrave apo pseudonimeve, të cilat mund t’i kenë pasur gjatë jetës kriminale”, thotë ai.

Të burgosurat njihen si “recuperandos” (njerëz në rehabilitim), duke reflektuar kështu fokusin e “APAC” për një drejtësi restauruese dhe rehabilitim. Ato mund të studiojnë dhe të punojnë, shpesh në bashkëpunim me komunitetin lokal. Nëse nuk pranojnë të bëjnë këto, atëherë rrezikojnë t’u kthehen qelive të sistemit kryesor brazilian.