Joan Didion ishte një shkrimtare amerikane që filloi karrierën e saj në vitet 1960 pasi fitoi një konkurs ese të sponsorizuar nga revista “Vogue”.

Në vitin 2005, ajo fitoi Çmimin Kombëtar të Librit për “nonfiction” dhe ishte finaliste si për Çmimin Kombëtar të Rrethit të Kritikëve të Librit ashtu edhe për Çmimin Pulitzer për Biografi/Autobiografi për Vitin e të menduarit magjik.

Për lexuesit kemi sjellë një koleksion të thënieve më të bukura të saj:

Uji është i rëndësishëm për njerëzit që nuk e kanë atë, dhe e njëjta gjë vlen edhe për kontrollin.

Një person i vetëm mungon për ju dhe e gjithë bota është bosh.

Gramatika është një piano që e luaj me vesh.

Jeta ndryshon në çast. Çasti i zakonshëm.

Ne i tregojmë vetes histori për të na mbajtur gjallë.

Karakteri – gatishmëria për të pranuar përgjegjësinë për jetën e dikujt – është burimi nga buron respekti për veten.

Unë shkruaj tërësisht për të gjetur se çfarë po mendoj, çfarë po shikoj, çfarë shoh dhe çfarë do të thotë. Çfarë dua dhe çfarë kam frikë.

Ju duhet të zgjidhni vendet nga të cilat nuk largoheni.

Edhe pse jam ndjerë e detyruar të shkruaj gjërat që kur isha pesë vjeç, dyshoj se vajza ime do t’i shkruaj ndonjëherë, sepse ajo është një fëmijë jashtëzakonisht i bekuar dhe pranues, i kënaqur me jetën pikërisht ashtu siç i paraqitet jeta, nuk ka frikë të flejë. dhe nuk ka frikë të zgjohet. Mbajtësit e fletoreve private janë një racë krejt tjetër, rirregullues të vetmuar dhe rezistent ndaj gjërave, keqpërmbajtje ankthioze, fëmijë të prekur me sa duket në lindje me njëfarë ndjesie humbjeje.

Për të na çliruar nga pritshmëritë e të tjerëve, për të na rikthyer te vetja – aty qëndron fuqia e madhe dhe unike e respektit për veten.

Ne jemi qenie të papërsosura të vdekshme, të vetëdijshme për atë vdekshmëri edhe kur e largojmë atë, të dështuar nga vetë ndërlikimi ynë, aq të lidhur sa që kur vajtojmë humbjet tona vajtojmë, për mirë a për keq, edhe për veten tonëm siç ishim nem pasi nuk jemi më, siç një ditë nuk do të jemi fare.

Ishte viti, i njëzeteteti im, kur po zbuloja se jo të gjitha premtimet do të mbaheshin, se disa gjëra janë në fakt të pakthyeshme dhe se në fund të fundit kishte vlerë, çdo evazion dhe çdo zvarritje, çdo gabim, çdo fjalë. , të gjithë ato.

Një vend i përket përgjithmonë atij që e pretendon më së shumti, e kujton në mënyrë më obsesive, e heq nga vetvetja, e formëson, e jep, e do aq rrënjësisht saqë e ribën në imazhin e tij.

Unë e di pse ne përpiqemi t’i mbajmë të vdekurit gjallë: ne përpiqemi t’i mbajmë ata gjallë në mënyrë që t’i mbajmë me vete. E di gjithashtu se nëse duam të jetojmë vetë, vjen një moment në të cilin duhet të heqim dorë nga të vdekurit, t’i lëmë të shkojnë, t’i mbajmë të vdekur.

Pafajësia mbaron kur njeriu zhveshit nga iluzioni se i pëlqen vetvetja.

Nuk e di se çfarë mendoj derisa ta shkruaj.

E mbylla kutinë dhe e futa në një dollap. Nuk ka asnjë mënyrë reale për t’u marrë me gjithçka që humbasim.

Njerëzit me respekt për veten shfaqin njëfarë ashpërsie, një lloj nervi moral; ata shfaqin atë që dikur quhej karakter, një cilësi e cila, megjithëse e miratuar në mënyrë abstrakte, ndonjëherë humb terren ndaj tjetrit, virtyte më të negociueshme në çast…. karakteri – gatishmëria për të pranuar përgjegjësinë për jetën e vet – është burimi nga buron respekti për veten.

Mos u anko… Mos u anko. Punoni më shumë. Kaloni më shumë kohë vetëm.

Lexoni, mësoni, përpunoni, shkoni te literatura. Informacioni është kontroll.

Kujtesa zbehet, kujtesa rregullohet, kujtesa përputhet me atë që mendojmë se mbajmë mend.

Një nga bekimet e përziera të të qenit njëzet e njëzet e një, madje edhe njëzet e tre, është bindja se asgjë e tillë si kjo, pavarësisht të gjitha provat janë për të kundërtën, nuk ka ndodhur ndonjëherë më parë.

Jeta ndryshon shpejt. Jeta ndryshon në çast. Ju uleni në darkë dhe jeta ashtu siç e dini përfundon.

Ne harrojmë shumë shpejt gjërat që menduam se nuk mund t’i harronim kurrë. Ne i harrojmë dashuritë dhe tradhtitë, harrojmë atë që pëshpëritëm dhe çfarë bërtitëm, harrojmë se kush ishim.

Nuk mund të numëroja kohët gjatë ditës mesatare kur do të dilte diçka që duhej t’i tregoja. Ky impuls nuk përfundoi me vdekjen e tij. Ajo që përfundoi ishte mundësia e përgjigjes.

Ju keni kujtime të mrekullueshme,” më thoshin njerëzit më vonë, sikur kujtimet të ishin ngushëllim. Kujtimet nuk janë. Kujtimet janë sipas definicionit të kohëve të kaluara, gjërave të shkuara. Kujtimet janë uniformat e Westlake në dollap, fotografitë e zbehura dhe të plasaritura, ftesat për dasmat e njerëzve që nuk janë më të martuar, kartolinat masive nga funeralet e njerëzve, fytyrat e të cilëve nuk ju kujtohen më.Kujtimet janë ato që nuk doni më t’i mbani mend.

Aftësia për të menduar për veten varet nga zotërimi i gjuhës.

Dhimbja është e ndryshme. Hidhërimi nuk ka distancë. Hidhërimi vjen me dallgë, paroksizma, frika të papritura që dobësojnë gjunjët, verbojnë sytë dhe fshijnë përditësinë e jetës.

Të kesh atë ndjenjën e vlerës së brendshme që përbën respekt për veten, është potencialisht të kesh gjithçka: aftësinë për të diskriminuar, për të dashur dhe për të qëndruar indiferent. Të mungosh është të jesh i mbyllur brenda vetes, paradoksalisht i paaftë as për dashuri, as për indiferencë. Nëse nuk e respektojmë veten, nga njëra anë jemi të detyruar të përçmojmë ata që kanë aq pak burime sa të bashkohen me ne, aq pak perceptim sa të mbetemi të verbër ndaj dobësive tona fatale. Nga ana tjetër, ne jemi veçanërisht të entuziazmuar për këdo që shohim, kuriozisht të vendosur të jetojnë – pasi vetë-imazhi ynë është i paqëndrueshëm – nocionet e tyre të rreme për ne…

Unë jam një shkrimtare. Të imagjinoj se çfarë do të thoshte ose do të bënte dikush, më vjen aq natyrshëm sa frymëmarrja.

Më vjen në mendje që ne i lejojmë vetes të imagjinojmë vetëm mesazhe të tilla që na nevojiten për të mbijetuar.

Respekti për veten është një çështje e të kuptuarit se çdo gjë që ia vlen, ka një çmim.

Martesa është kujtim, martesa është kohë. Martesa nuk është vetëm kohë: ajo është gjithashtu, në mënyrë parodoksale, mohim i kohës.

Në teori momentet shërbejnë për të rikthyer momentin. Në fakt ato shërbejnë vetëm për të bërë të qartë se sa në mënyrë joadekuate e kam vlerësuar momentin kur ishte këtu. Se sa në mënyrë të pamjaftueshme e vlerësova momentin kur ishte këtu është diçka tjetër që nuk mund ta përballoja kurrë ta shihja.

Ne imagjinuam se dinim gjithçka që mendonte tjetri, edhe kur nuk donim domosdoshmërisht ta dinim, por në fakt, kam arritur të shoh, se nuk dinim as pjesën më të vogël të asaj që duhej të dinim.

Shkrimtarët gjithmonë po shesin dikë.

Koha është shkolla në të cilën ne mësojmë.

Unë nuk mendoja gjithmonë se ai kishte të drejtë dhe ai gjithmonë mendonte se kisha të drejtë, por ne ishim secili personi që tjetri i besonte.

Thuhet shpesh se Nju Jorku është një qytet vetëm për shumë të pasurit dhe shumë të varfërit. Më rrallë thuhet se Nju Jorku është gjithashtu, të paktën për ne që kemi shkuar atje nga diku tjetër, një qytet vetëm për të rinjtë.

Unë e di se çfarë është frika. Frika nuk është për atë që ka humbur. Ajo që ka humbur është tashmë në mur. Ajo që ka humbur është tashmë pas dyerve të mbyllura. Frika është për atë që ende mbetet për t’u humbur.

Dua të them se ndoshta i kisha të gjithë asat në dorë, por cila ishte loja?

Vdekja e një prindi, shkroi ai, “megjithë përgatitjen tonë, me të vërtetë, pavarësisht nga mosha jonë, i shpërngul gjërat thellë në ne, shkakton reagime që na befasojnë dhe që mund të shkurtojnë kujtimet dhe ndjenjat që kishim menduar të zhdukeshin shumë kohë më parë. Ne mund, në atë periudhë të papërcaktuar që ata e quajnë zi, të jemi në një nëndetëse, të heshtur në shtratin e oqeanit, të vetëdijshëm për ngarkesat e thellësisë, tani afër dhe tani larg, duke na mbushur me kujtime.

Unë e di se çfarë do të thotë “asgjë” dhe vazhdoj të luaj.

Në fakt nuk e vlerësoj më këtë lloj kujtimi. Nuk dua më kujtime për atë që ishte, çfarë u prish, çfarë humbi, çfarë u shpërdorua. Kishte një periudhë, një periudhë të gjatë, që nga fëmijëria ime deri vonë, kur mendova se e kisha. Një periudhë gjatë së cilës besoja se mund t’i mbaja njerëzit plotësisht të pranishëm, t’i mbaja me vete, duke ruajtur kujtimet e tyre, “gjërat”, totemet e tyre.

Dikur më sugjeruan që, si kundërhelm për të qarë, të futja kokën në një qese letre. Siç ndodh, ekziston një arsye e shëndoshë fiziologjike, diçka që ka të bëjë me oksigjenin, për të bërë pikërisht këtë, por vetëm efekti psikologjik është i pallogaritshëm: është e vështirë në ekstrem të vazhdosh të imagjinosh veten Keti në “Lartësitë e rrëmbyera” me kokën brenda një qeseje.

Tashmë kam humbur lidhjen me disa njerëz që kam qenë…

Si shkrimtar, edhe si fëmijë, shumë kohë përpara se ajo që shkruaja të fillonte të botohej, më krijua një ndjenjë se vetë kuptimi banonte në ritmet e fjalëve, fjalive dhe paragrafëve… Mënyra se si shkruaj është ajo që jam, ose jam bërë…

Për t’u caktuar shkronjave pa përgjigje peshën e tyre të duhur, për të na çliruar nga pritshmëritë e të tjerëve, për të na rikthyer pas vetes – aty qëndron fuqia e madhe, unike e respektit për veten. Pa të, njeriu zbulon përfundimisht kthesën e fundit të vidës: ia mbath për të gjetur veten dhe nuk gjen askënd në shtëpi.

Gjithçka kalon. Unë jam duke punuar shumë për të mos menduar se si kalon gjithçka.

Doja t’i largoja lotët që të mund të veproja me arsye.

Ajo që është kaq e vështirë për fjalinë e parë është se ju jeni të mbërthyer me të. Gjithçka tjetër do të rrjedhë nga ajo fjali. Dhe deri në kohën që keni vendosur dy fjalitë e para, opsionet tuaja janë zhdukur të gjitha.

E ardhmja duket gjithmonë e mirë në tokën e artë, sepse askush nuk e kujton të kaluarën.

Mund t’ju them se u ktheva sepse kisha premtime për të mbajtur, por ndoshta sepse askush nuk më kërkoi të qëndroja.